Sự bùng nổ của mạng xã hội là cơ sở để nhiều ngành nghề mới xuất hiện, tuy nhiên song hành với đó là rủi ro về nhiều khía cạnh của cuộc sống cũng luôn rình rập mỗi người trong chúng ta. Điển hình là các quảng cáo sai sự thật xuất hiện với tần suất ngày một nhiều hơn. 

 

1. Quảng cáo sai sự thật là gì?

Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiện nhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có mục đích sinh lợi; sản phẩm, dịch vụ không có mục đích sinh lợi; tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được giới thiệu, trừ tin thời sự; chính sách xã hội, thông tin cá nhân. (Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Quảng cáo 2012).

Như vậy, ta hiểu đơn giản rằng: quảng cáo sai sự thật là hành vi gian dối trong hoạt động quảng cáo, được thực hiện bởi một cá nhân, tổ chức thông qua các phương tiện nhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa hay dịch vụ nhưng nội dung bị phóng đại và không đúng sự thật; từ đó làm ảnh hưởng đến cá nhân hoặc tổ chức khác.

 

2. Quảng cáo sai sự thật bị xử phạt như thế nào?

Hiện nay, quảng cáo sai sự thật đều được xem là hành vi vi phạm pháp luật, cụ thể:

– Theo khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định về hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo ghi rõ: “Quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố”.

– Theo khoản 7 Điều 109 Luật Thương mại 2005 quy định về các quảng cáo thương mại bị cấm: “Quảng cáo sai sự thật về một trong các nội dung số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, xuất xứ hàng hóa, chủng loại, bao bì, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của hàng hóa, dịch vụ”.

Cá nhân, tổ chức có hành vi quảng cáo sai sự thật có thể bị xử phạt vi phạm hành chính thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

– Xử phạt vi phạm hành chính: (Theo khoản 5 Điều 51 nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo)

Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồngđối với một trong các hành vi sau đây:

a. Quảng cáo sai sự thật, không đúng quy cách, chất lượng, công dụng, nhãn hiệu, kiểu dáng, chủng loại, bao bì, xuất xứ, chỉ dẫn địa lý, phương thức phục vụ, thời hạn sử dụng, thời hạn bảo quản, bảo hành của hàng hóa, dịch vụ, trừ trường hợp quy định tại điểm d khoản 3 Điều 68, điểm c khoản 3 Điều 69, điểm a khoản 2 Điều 72, điểm b khoản 1 Điều 75 và khoản 1 điều 78 Nghị định này;

b. Quảng cáo lừa dối, gây nhầm lẫn cho công chúng, người tiêu dùng, khách hàng về tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo với tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ khác hoặc lừa dối, gây nhầm lẫn về tính năng, tác dụng của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 điều 68, điểm a khoản 3 Điều 69 và khoản 4 Điều 70 Nghị định này.

– Xử lý hình sự: (Theo Điều 197 Bộ luật hình sự 2015)

Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không gian giữ đến 03 năm.

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng; cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

 

3. Quảng cáo sai sự thật trên thực tế và ví dụ

Thực trạng một số nghệ sĩ, diễn viên và người nổi tiếng tham gia tuyên truyền, quảng cáo cho các sản phẩm, văn hóa kém chất lượng, không đúng sự thật để trục lợi diễn ra ngày một nhiều hơn.

Luật LVN Group xin liệt kê một số ví dụ liên quan đến các khía cạnh của hành vi quảng cáo sai sự thật để quý bạn đọc có cái nhìn tổng quan nhất.

– Trường hợp vi phạm của thực phẩm bảo vệ sức khỏe Ích Cốt Long của Công ty TNHH Thuốc Nam Nguyên Kiều được quảng cáo sai sự thật về công dụng của sản phẩm xuất hiện tràn lan trên các trang mạng xã hội với nội dung là sản phẩm có công dụng: chữa dứt điểm thoát vị đĩa đệm – thoái hóa cột sống – đau nhức xương khớp một cách an toàn và hiệu quả.

Tuy nhiên trên thực tế theo nội dung giấy xác nhận quảng cáo, sản phẩm này có công dụng hỗ trợ hoạt huyết, hỗ trợ tăng cường lưu thông khí huyết; hỗ trợ giảm triệu chứng đau nhức xương khớp, tê nhức chân tay do viên khớp, thoái hóa khớp.

Ngay lập tức, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đã phát đi thông báo, cảnh báo sản phẩm bảo vệ sức khỏe Ích Cốt Long đang được quảng cáo vi phạm quy định của pháp luật về quảng cáo.

– Giữa năm 2021, hàng loạt nghệ sĩ Việt Nam đã tiếp tay truyền đi thông điệp: bản thân đã thoát khỏi những bệnh nan y như u xơ, u nang khi quảng cáo cho một loại thuốc. Thậm chí một số người còn không ngần ngại đưa ra kết quả siêu âm của một số bệnh viện để chứng minh đã khỏi bệnh sau khi sử dụng thuốc.

Tuy nhiên, khi đem các thông tin được nghệ sĩ quảng cáo để kiểm chứng thì đáng buồn là những giấy tờ và tài liệu nói trên đều không chính xác: tên phòng khám và tên của bác sĩ đều không tồn tại. Điều này, đã gây nên một làn sóng giận dữ của dư luận mà chủ yếu là fan hâm mộ của họ.

Sau cùng, khi Bộ Y tế vào cuộc điều tra thì thuốc này chỉ là thực phẩm chức năng không hề có tác dụng chữa bệnh như lời quảng cáo của rất nhiều nghệ sĩ trước đó, mà chỉ hạn chế sự phát triển của u xơ tử cung, u xơ vú lành tính của phụ nữ và u xơ tuyến tiền liệt ở nam giới.

Điều đáng lên án của các quảng cáo sai sự thật là cá nhân và tổ chức thực hiện đa số là người nổi tiếng có sức ảnh hưởng đến cộng đồng. Chính sự tin tưởng đối với nghệ sĩ mà không có sự tìm hiểu kĩ lưỡng về sản phẩm dẫn đến các hậu quả đáng tiếc xảy ra với người tiêu dùng.

Những người tiêu dùng bị ảnh hưởng bởi quảng cáo sai sự thật hoàn toàn có thể khởi kiện để đòi lại quyền lợi chính đáng cho bản thân. Tuy nhiên, mỗi công dân nên tỉnh táo tìm hiểu kỹ càng trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào để tránh những rủi ro không đáng có.

Mọi thắc mắc quý bạn đọc vui lòng liên hệ: 1900.0191 để nhận được sự tư vấn hỗ trợ từ Luật LVN Group. Trân trọng!