So sánh dấu hiệu pháp lý tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với tội lừa dối khách hàng?

Hỏi: So sánh dấu hiệu pháp lý của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 với tội lừa dối khách hàng Điều 198 Bộ luật Hình sự năm 2015?

Đáp:

* Giống nhau:

+ Đều được quy định trong Bộ luật hình sự năm 2015.

+ Mặt khách quan: Đều có hành vi gian dối đối với người khác.

+ Mặt chủ quan: Đều thực hiện dưới hình thức lỗi cố ý.

+ Chủ thể: Đều là bất kỳ người nào đủ điều kiện chủ thể tội phạm.

* Khác nhau:

+ Khách thể:

Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015: Xâm phạm quyền sở hữu tài sản.

Điều 198 Bộ luật hình sự năm 2015: Xâm phạm vào những quy định của Nhà nước về kinh doanh các loại hàng hóa, cụ thể là xâm phạm vào lợi ích vật chất của khách hàng.

+ Mặt khách quan:

Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015: Thể hiện ở hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản. Hành vi diễn ratrong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nạn nhân là bất kỳ người nào…

Điều 198 Bộ luật hình sự năm 2015: Thể hiện ở hành vi gian dối trong việc mua bán nhằm thu lòi bất chính gây thiệt hại cho khách hàng. Hành vi này chỉ diễn ra trong lĩnh vực kinh doanh, buôn bán. Nạn nhân chỉ là người tiêu dùng…

Luật LVN Group phân tích chi tiết về hai tội danh này và so sánh cụ thể như sau:

1. Quy định tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là một trong những tội phạm sở hữu quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015, cụ thể:

174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

d) Tái phạm nguy hiểm;

đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

g) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;

c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;

c) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. 

 Như vậy, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là việc người phạm tội đã dùng thủ đoạn gian dối, đưa ra những thông tin sai sự thật những thông tin đó có thể thực hiện bằng lời nói hoặc hành động cụ thể làm cho người có tài sản hoặc người có trách nhiệm trông giữ, quản lý quản lý tài sản tin tưởng giả là thật mà tự nguyên giao tài sản cho người phạm tội. Tuy vào tính chất nặng, nhẹ của hành vi phạm tội mà sẽ có những hình phạt phù hợp với người phạm tội.

2. Quy định tội lừa dối khách hàng.

Lừa dối khách hàng là hành vi gian dối thường xuyên xuất hiện trong việc cân, đong, đo, đếm, tính gian, đánh tráo loại hàng hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác gây thiệt hại nghiêm trọng cho khách hàng khi thực hiện hợp đồng mua, bán để thu lợi bất chính. 

Tội lừa dối khách hàng được quy định tại Điều 198 Bộ luật hình sự năm 2015 như sau:

“1.  Người nào trong việc mua, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ mà cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

b) Thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.

2.  Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

d) Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.

3.  Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm”

Như vậy, tội lừa dối khách hàng là trường hợp người phạm tội có hành vi gian dối trong cân đo, đong đếm, tính gian, đánh tráo các loại hàng hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác trong việc mua bán với khách hàng gây thiệt hại nghiệm trọng cho khách hàng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính này hoặc đã bị kết án về tội này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm

3. So sánh tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tội lừa dối khách hàng.

Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tội lừa dối khách hàng được quy định trong hai chương khác nhau, nhìn về mặt ngữ nghĩa có thể  nhiều người sẽ nhầm lẫn hai tội này, tuy nhiên chúng sẽ có những điểm khác biệt cụ thể như sau:

Trước hết, hai tội này giống nhau ở hai mặt:

– Mặt khách quan: đều thực hiện bằng thủ đoạn gian dối nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người khác

– Mặt chủ quan: Cả hai tội đều thực hiện do hình thức lỗi có ý trực tiếp. Người phạm tội đều thấy trước được hành vi của mình là gian dối và trái quy định pháp luật thậm chí là nguy hiểm với người bị hại nhưng người phạm tội vẫn mong muốn được thực hiện với mục đích và động cơ đê hèn nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác.

Điểm khác nhau giữa hai tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và tội lừa dối khách hàng:

Như vậy, từ các điều mục trong bài viết cho thấy, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản có tính chất và mức độ nguy hiểm hơn so với tội lừa dối khách hàng và từ những phân tích trên có thể thấy hai tội này khác nhau cơ bản ở hành vi thực hiện tội phạm, hậu quả của hành vi nên căn cứ vào đó, chúng ta có thể phân biệt được hai tội danh này.

Trên đây là bài viết của Luật LVN Group về vấn đề so sánh hai tội danh Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Tội lừa dối khách hàng. Nếu có vướng mắc liên quan đến bài viết, khách hàng gọi: 1900.0191 để được Luật sư hỗ trợ qua tổng đài trực tuyến.