Các nguyên tắc dẫn độ tội phạm theo quy định của Pháp luật Quốc tế

Đây là nguyên tắc được ghi nhận hầu hết ở các điều ước quốc tế song phương và đa phương, nguyên tắc này chịu ảnh hưởng lớn từ thuộc tính chính trị pháp lý mà chỉ quốc gia có được đó là chủ quyền và quốc tịch. Ngoài việc không dẫn độ công dân nước mình nhằm bảo vệ các quyền và lợi ích của công dân, nguyên tắc này còn được lý giải bởi nguyên nhân xuất phát từ chủ quyền quốc gia đối với dân cư. Xuất phát từ thuộc tính chính trị pháp lý mà chỉ quốc gia có trong quan hệ quốc tế, các quốc gia có quyền hoàn toàn, tuyệt đối và đầy đủ với lãnh thổ, dân cư. Nguyên tắc này trở thành một trong những nguyên tắc quan trọng đƣợc các quốc gia ủng hộ ghi nhận trong các điều ƣớc quốc tế có nội dung về dẫn độ tội phạm quốc tế. Nội dung của nguyên tắc này là quốc gia được yêu cầu dẫn độ có quyền từ chối không thực hiện yêu cầu dẫn độ của quốc gia khác, nếu cá nhân bị yêu cầu dẫn độ là công dân nước mình.

Tuy nhiên Luật quốc tế cùng đã có những quy định thừa nhận ngoại lệ đối với nguyên tắc này đó là trong trƣờng hợp cá nhân của một quốc gia phạm các tội ác quốc tế (ví dụ như tội xâm lược, tội ác chiến tranh, tội phạm diệt chủng, tội chống lại loài người,…) phải bị dẫn độ cho Tòa án quốc tế hoặc Tòa án quốc gia khác xét xử. Cộng đồng quốc tế thừa nhận ngoại lệ này do tính chất đặc biệt nghiêm trọng của loại hình tội phạm này đối với sự ổn định và phát triển của nhân loại, thực tiễn đã chứng minh ngoại lệ này phù hợp với sự phát triển chung của cộng đồng quốc tế.

Đây cũng là một nguyên tắc phổ biến trong hoạt động dẫn độ tội phạm, nguyên tắc này được hình thành cùng với nguyên tắc không dẫn độ công dân nước mình và đƣợc ghi nhận trong các điều ước quốc tế về tương trợ tư pháp, dẫn độ tội phạm và cả pháp luật quốc gia. 

Nội dung của nguyên tắc này là quốc gia đƣợc yêu cầu có thể từ chối dẫn độ của quốc gia khác đối với các cá nhân mà quốc gia này cho rằng đã phạm các tội về chính trị. Tuy nhiên hiện nay khái niệm về tội phạm chính trị vẫn chưa được thống nhất trong thực tiễn quan hệ quốc tế khi bàn về tính chính trị của loại tội phạm này. Luật quốc tế đã ghi nhận những ngoại lệ của nguyên tắc này cụ thể là nếu cá nhân thực hiện các hành vi giết hại nguyên thủ quốc gia, người đứng đầu chính phủ hoặc các nhà lãnh đạo cao cấp khác của, quốc gia thì không được coi là tội phạm chính trị và sẽ bị dẫn độ sau khi tiến hành hành vi vi phạm. Ngoại lệ này đƣợc ra đời với mục đích bảo đảm cho việc cá nhân tiến hành các hành vi chống lại sự hòa bình và ổn định của quốc gia phải chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật đối với hành động của mình.

3.4. Nguyên tắc định danh kép

4. Các trường hợp không dẫn độ tội phạm

Thứ nhất, không dẫn độ nếu cá nhân bị dẫn độ sẽ bị kết án với tội phạm khác: Một cá nhân được yêu cầu dẫn độ sẽ chỉ bị truy tố và xét xử đối với hành vi phạm tội dựa trên cơ sở định danh tội phạm được áp dụng tại thời điểm xảy ra hành vi phạm tội đó, hành vi này đã đƣợc cung cấp làm cam kết xét xử cá nhân bị dẫn độ với những hành vi phạm tội khác mà cá nhân đó đã thực hiện trong quá khứ sẽ bị coi là không đảm bảo điều kiện pháp lý. Trường hợp này quốc gia được yêu cầu hoàn toàn có thể từ chối dẫn độ tội phạm màvkhông bị coi là vi phạm Luật quốc tế.