1. Cổ phiếu ưu đãi là gì?

Cổ phiếu ưu đãi (CPUD) hay trong tiếng Anh còn được gọi là Preferred Stock là loại  cổ phiếu thường mà người sở hữu chúng được hưởng một số ưu đãi nhất định. Có nhiều loại cổ phiếu ưu đãi, mỗi loại lại đem đến cho nhà đầu tư sở hữu nó các quyền và nghĩa vụ khác nhau.

Cổ phiếu ưu đãi là một loại chứng khoán có tính chất giống như cổ phiếu phổ thông (cổ phiếu thường) khi người sở hữu loại cổ phiếu này cũng là cổ đông của công ty- cổ đông ưu đãi. Tùy vào loại cổ phần ưu đãi sở hữu, cổ đông nắm giữ loại cổ phiếu này sẽ là cổ đông ưu đãi, có lợi thế nhất định về mặt cổ tức, quyền biểu quyết hay được ưu tiên hơn cổ phiếu thường khi thanh lý tài sản nếu công ty phá sản; kèm theo đó chủ sở hữu của cổ phiếu này cũng bị hạn chế một số quyền lợi so với người sở hữu cổ phiếu phổ thông.

Cổ phiếu ưu đãi được coi là một loại cổ phiếu đặc biệt trong công ty cổ phần. Tương ứng với mỗi loại cổ phiếu đặc biệt, các cổ đông ưu đãi sẽ được nhận một số quyền nhất định trong quá trình hoạt động và quản lý của công ty phát hành.

 

2. Các loại cổ phiếu ưu đãi

Phân loại cổ phiếu ưu đãi, theo Khoản 2 Điều 114 Luật doanh nghiệp năm 2020 có quy định về các loại cổ phiếu ưu đãi như sau:

“2. Ngoài cổ phần phổ thông, công ty cổ phần có thể có cổ phần ưu đãi. Người sở hữu cổ phần ưu đãi gọi là cổ đông ưu đãi. Cổ phần ưu đãi gồm các loại sau đây:

a) Cổ phần ưu đãi cổ tức;

b) Cổ phần ưu đãi hoàn lại;

c) Cổ phần ưu đãi biểu quyết;

d) Cổ phần ưu đãi khác theo quy định tại Điều lệ công ty và pháp luật về chứng khoán”.

Cổ phiếu ưu đãi là gì? Cách mua cổ phiếu ưu đãi như thế nào?

 

2.1. Cổ phiếu ưu đãi cổ tức

Cổ phiếu ưu đãi là cổ phần mà chủ sở hữu được trả mức cổ tức cao hơn cổ phiếu thường. Cổ tức của loại cổ phiếu ưu đãi này gồm cổ tức cố định và cổ tức thưởng. Mức cổ tức cố định hàng năm không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty dù có tăng hay giảm doanh thu và lợi nhuận. Mức chi trả cổ tức cố định cụ thể và phương thức xác định cổ tức thưởng được ghi rõ trên cổ phiếu của cổ phần ưu đãi cổ tức. Trong trường hợp công ty giải thể hay phá sản, sau khi thanh toán các khoản nợ và cổ phiếu ưu đãi hoàn lại. Thì các chủ sở hữu của loại cổ phiếu này sẽ được phần tài sản còn lại tương ứng với tỷ lệ sở hữu cổ phần trong công ty.

Tuy nhiên đặc điểm của cổ phiếu ưu đãi cổ tức  là:

– Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức sẽ nhận lại phần tài sản tương ứng với số cổ phần tại công ty nếu không may công ty giải thể hoặc phá sản. Sau khi thanh toán các khoản nợ (bao gồm chủ sở hữu trái phiếu) và cổ phiếu ưu đãi sẽ hoàn lại.

– Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức không được tham dự Họp hội đồng cổ đông, không có quyền biểu quyết các vấn đề công ty, không được đề cử người vào các vị trí trong Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.

 

2.2. Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết

Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết là loại cổ phiếu có số phiếu biểu quyết cao hơn so với cổ phiếu thông thường. Số phiếu biểu quyết này được quy định trong Điều lệ công ty. 

Các quyền của cổ đông ưu đãi biểu quyết bao gồm: Quyền sử dụng số phiếu biểu quyết để thể hiện quan điểm về các vấn đề thuộc thẩm quyền của Đại hội cổ đông; các quyền khác tương tự như cổ đông phổ thông ngoại trừ trường hợp chuyển nhượng cổ phần ưu đãi biểu quyết. Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết không được tự do chuyển nhượng cổ phần cho người khác. Chỉ có Tổ chức Chính phủ ủy quyền và cổ đông sáng lập mới có quyền nắm giữ và nhận chuyển nhượng cổ phiếu này.

Bên cạnh đó, cổ phiếu ưu đãi biểu quyết của cổ đông sáng lập chỉ có hiệu lực 3 năm kể từ ngày công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp là khoảng thời gian các cổ đông được biểu quyết. Nghĩa là, trong thời gian 3 năm cổ đông nắm giữ không được chuyển nhượng cổ phiếu cho bất kỳ ai. Và sau thời gian 3 năm này, cổ phiếu ưu đãi biểu quyết của các cổ đông sáng lập sẽ được chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông.

 

2.3. Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại

Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại là cổ phần duy nhất mà cổ đông nắm giữ có quyền yêu cầu công ty hoàn lại vốn góp theo mong muốn của họ vào bất kỳ thời điểm nào dựa theo các điều kiện, thỏa thuận ghi trên cổ phiếu. Người sở hữu cổ phiếu ưu đãi hoàn lại được hưởng các quyền khác như cổ dông phổ thông. Tuy nhiên, tương tự như cổ phiếu ưu đãi cổ tức, người sở hữu không được dự họp Hội đồng cổ đông, không có quyền biểu quyết, không được đề cử người nắm giữ vị trí trong Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.

 

2.4. Cổ phiếu ưu đãi khác quy định theo điều lệ công ty

Ngoài ba loại cổ phiếu ưu đãi được pháp luật quy định, các cổ đông của cô g ty cũng có quyền bàn bạc, thỏa thuận phát hành thêm các loại cổ phiếu ưu đãi khác tùy thuộc vào tính hình hoạt động của công ty và do các điều lệ của công ty quy định. Từ đó đem lại các quyền hạn ưu đãi riêng đến với các cổ đông.

 

3. Lợi ích và rủi ro của cổ phiếu ưu đãi

3.1. Lợi ích

a. Đối với nhà đầu tư

– Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi được coi là cổ đông ưu đãi của công ty và được hưởng mức lợi tức với tỷ lệ cao hơn so với cổ phiếu phổ thông và không phụ thuộc vào tình hình hoạt động kinh doanh công ty.

– Được quyền nhận lại phần vốn góp vào doanh nghiêp trong trường hợp phá sản, giải thể tổ chức trước cổ phiếu phổ thông. Ngoài ra, cổ phiếu ưu đãi cũng đem lại quyền biểu quyết có giá trị hơn cổ phiếu phổ thông giúp cho những nhà đầu tư sẽ có tiếng nói lớn hơn trong việc ra quyết định ảnh hưởng tới cơ cấu tổ chức, phương thức hoạt động của công ty.

– Cổ phiếu ưu đãi cũng có khả năng linh hoạt chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông nên các nhà đầu tư có thể tự do chuyển nhượng, mua bán lại . Khi đó, nhà đầu tư có thể tự do chuyển nhượng và kiếm lời trên thị trường chứng khoán trong trường hợp thị giá cổ phiếu có lợi cho các nhà đầu tư. 

b. Đối với công ty cổ phần

– Công ty cổ phần dễ dàng thu hút và huy động thêm nguồn vốn kinh doanh mới nhờ phát hành cổ phiếu ưu đãi. Thêm vào đó, công ty cũng có thể mua lại số cổ phiếu ưu đãi trong trường hợp vốn sử dụng được chi trả các quyền lợi của loại cổ phiếu này đang ở mức cao.

 

3.2. Rủi ro của cổ phiếu ưu đãi

a. Đối với nhà đầu tư

– Cổ phiếu ưu đãi không được phép tự do chuyển nhượng nên sẽ gặp phải nhiều hạn chế trong việc kiếm lợi nhuận nếu giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán có dấu hiệu tăng.

– Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi cổ tức hay cổ phiếu ưu đãi hoàn lại sẽ không có quyền biểu quyết như cổ đông thường đối với các chính sách của công ty. Việc phát hành thêm cổ phiếu ưu đãi cũng gây pha loãng cổ phiếu, giảm giá trị cổ phiếu và ảnh hưởng ít nhiều tới lợi ích của cổ đông.

b. Đối với công ty cổ phần

Phát hành thêm cổ phiếu ưu đãi tỷ lệ thuận gia tăng chi phí đối với doanh nghiệp. Ngoài ra, doanh nghiệp phải có trách nhiệm hoàn lại vốn cho cổ đông ưu đãi trong trường hợp giải thể hoặc phá sản.

 

4. Cách mua cổ phiếu ưu đãi như thế nào?

Việc cần làm là nghiên cứu về công ty, tình hình tài chính của công ty trước khi có quyết định cam kết mua loại cổ phiếu mà họ phát hành.

Thông thường, các công ty chỉ bán cổ phiếu ưu đãi cho cổ đông của công ty. Nghĩa là, bạn phải sở hữu một số lượng cổ phiếu thường nhất định mới có quyền mua loại cổ phiếu này. Số lượng cổ phiếu thường này được quy định dựa theo quy định của từng công ty. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết để cổ đông hiện tại mua được cổ phiếu ưu đãi là công ty phải phát hành loại cổ phiếu này.

Khi bạn có đủ số lượng cổ phiếu thường theo quy định, bạn phải đăng ký quyền mua cổ phiếu ưu đãi. Sau khi có quyền mua này bạn mới mua được nó, mức giá mua thường thấp hơn giá hiện hành. Có 2 hình thức mua là mua trực tiếp tại công ty phát hành và mua gián tiếp qua các công ty môi giới chứng khoán 

Hiện nay, mua cổ phiếu ưu đãi qua tài khoản môi giới trực tuyến là hình thức phổ biến nhất. Bạn có thể lựa chọn một trong số những nền tảng đầu tư trực tuyến như VNDIRECT, VPS, VCBS, MBS, BVSC,…

Điều quan trọng là bạn nắm được ký hiệu mã chứng khoán cho cổ phiếu ưu đãi có nhu cầu mua thì việc tạo giao dịch mua sẽ dễ dàng hơn.

 

5. Câu hỏi thường gặp

Câu 1: Tại sao doanh nghiệp lại phát hành cổ phiếu ưu đãi?

Cổ phiếu ưu đãi được phát hành trong một vài trường hợp đặc biệt. Hơn nữa, cổ đông ưu đãi được hưởng một số quyền lợi cao hơn so với cổ đông thường.

Câu 2: Cổ phiếu ưu đãi khi nào được bán?

– Tạo điều kiện dễ dàng thu hút và huy động thêm nguồn vốn mới: Phát hành thêm cổ phiếu, lượng vốn điều lệ tăng lên khiến tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu giảm. Việc này hấp dẫn nhiều nhà đầu tư tiềm năng giúp công ty dễ dàng thu hút thêm nguồn vốn mới.

– Công ty cần thêm nguồn tài chính: Các công ty thường phát hành cổ phiếu ưu đãi cổ tức hoặc hoàn lại, vừa giúp tăng vốn, vừa không làm giảm quyền kiểm soát công ty của các cổ đông khác.

– Công ty muốn mua lại cổ phiếu trong tương lai: Đối với cổ phần ưu đãi hoàn lại, trong tương lai công ty có thể dễ dàng mua lại cổ phần này nếu số vốn dùng để chi trả cổ tức tăng cao.

Câu 3: Có nên mua cổ phiếu ưu đãi hay không?

Bạn cần chắc chắn về mục đích mua cổ phiếu ưu đãi của mình. Nếu mua cổ phiếu này để hưởng lợi nhuận từ việc biến động giá thì nó không khả thi vì cổ phiếu ưu đãi không được niêm yết trên sàn chứng khoán như cổ phiếu thường. Nếu mục đích của bạn khi mua cổ phiếu ưu đãi để hưởng cổ tức, nhận ưu đãi biểu quyết cổ động hoặc ưu tiên hoàn vốn thì đây là một lựa chọn ổn. Hơn nữa, tính thanh khoản của cổ phiếu ưu đãi không cao vì nó không được chuyển nhượng cho người khác. Hoặc nếu có thì cũng rất mất thời gian và nhiều thủ tục. Cổ phiếu ưu đãi cũng dành cho những đối tượng đặc biệt: Người đã là cổ đông của công ty hoặc người đang nắm giữ đủ số lượng cổ phiếu mà công ty quy định. Và cổ phiếu ưu đãi cũng đem lại rủi ro về lợi nhuận khi bạn không thể chuyển nhượng lúc giá tăng, vì vậy bạn không nhận được lợi nhuận. Do ảnh hưởng từ các điều khoản cũng như lợi nhuận nên việc mua cổ phiếu ưu đãi chỉ thích hợp cho một số đối tượng đáp ứng đủ điều kiện. Nếu bạn đáp ứng được đầy đủ các điều kiện và vẫn có nhu cầu mua cổ phiếu ưu đãi thì hoàn toàn có thể thực hiện.

Trên đây là những nội dung Luật LVN Group đã tìm hiểu được về Cổ phiếu ưu đãi là gì? Cách mua cổ phiếu ưu đãi như thế nào? Trong bài viết, chúng tôi có chia sẻ với bạn những thông tin liên quan đến đề tài, hy vọng bài viết này sẽ đem đến cho bạn cái nhìn tổng quan và hiểu rõ hơn về cổ phiếu ưu đãi. Nếu bạn có thắc mắc hay muốn tìm hiểu thêm về các gói dịch vụ của chúng tôi, hãy liên hệ tổng đài điện thoại: 1900.0191, Luật LVN Group luôn đồng hành cùng bạn. Trân thành cảm ơn!