Dấu hiệu pháp lý của tội sửa chữa, sử dụng giấy chứng nhận và các tài liệu của cơ quan, tổ chức (điều 266 BLHS)

Điều 266 Bộ luật Hình sự năm 1999 (Bộ luật hình sự sửa đổi bổ sung năm 2009)  quy định về tội sửa chữa, sử dụng giấy chứng nhận và các tài liệu của cơ quan, tổ chức như sau:

1. Người nào sửa chữa, làm sai lệch nội dung hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức và sử dụng giấy tờ đó thực hiện hành vi trái pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ một triệu đồng đến mười triệu đồng,  cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến  ba năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến năm năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội nhiều lần;

c) Gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ một triệu đồng đến năm triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua điện thoại gọi:  1900.0191

Dấu hiệu pháp lý của tội sửa chữa, sử dụng giấy chứng nhận và các tài liệu của cơ quan, tổ chức (điều 266 BLHS):

+ Khách thể của tội phạm: Tội xâm phạm đến chế độ quản lý hành chính nhà nước về hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các loại giấy chứng nhận và tài liệu khác cửa cơ quan, tổ chức, xâm phạm đến hoạt động và uy tín của các cơ quan, tổ chức trong lĩnh vực nêu trên.

+ Mặt khách quan của tội phạm:

• Hành vi sửa chữa, làm sai lệch hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức được hiểu là hành vi thay thế hoặc sửa đổi ảnh chụp, them, bớt, tẩy, xóa chữ, hình con dấu, biểu tượng hoặc các dấu hiệu khác của các giấy tờ này bằng các thủ đoạn như dùng phương tiện kỹ thuật, dùng hóa chất,…nhằm làm cho cơ quan, tổ chức,người có liên quan hiểu sai nội dung các giấy tờ . Sửa chữa là tiền đề của hành vi sai lệch, nếu sửa chữa mà không làm sai lệch nội dung thì không cấu thành tội phạm.  
• Sau khi sửa chữa, làm sai lệch các loại giấy tờ trên, người phạm tội có hành vi sử dụng các giấy tờ đã sửa chữa, làm sai lệch để thực hiện hành vi trái pháp luật. Sửa dụng giấy tờ đó để thực hiện hành vi trái pháp luật được hiểu là hành vi dùng một trong những giấy tờ nêu trên đã bị sửa chữa, làm sai lệch nội dung để thực hiện tội phạm hoặc thực hiện hành vi trái pháp luật khác. Đây cũng là dấu hiệu để phân biệt tội này với tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức quy định tại điều 267 BLHS.
• Hậu quả là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm. Hành vi sửa chữa, làm sai lệch hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc cácloại giấy chứng nhận hoặc tài liệu khác của cơ quan, tổ chức gây hậu quả nghiêm trọng thì mới cấu thành tội phạm. Cho đến này, chưa có văn bản của cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn về tình tiết gây hậu quả nghiêm trọng do hành vi sửa chữa, làm sai lệch hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch hoặc các giấy chứng nhận và tài liệu khác của cơ quan, tổ chức. Tuy nhiên, trên thực tiễn xét xử trong thời gian vừa qua thì tình tiết gây hậu quả nghiêm trọng được hiểu là đã gây cản trở đối với các hoạt động bình thường hoặc làm mất uy tín của cơ quan, tổ chức hoặc đã gây thiệt hại về tài sản, tính mạng, sức khỏe của công dân. Tuy nhiên, trong trường hợp chưa gây ra hậu quả nghiêm trọng nhưng trước đó người phạm tội đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này thì cũng cấu thành tội phạm.

Cần lưu ý, các loại giấy tờ như hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch, giấy chứng nhận hoặc tài liệu của cơ quan, tổ chức là giấy thật, người phạm tội chỉ có hành vi sửa chữa về mặt nội dung mà thôi. Nếu người phạm tội biết tài liệu, giấy tờ trên là giả mà vẫn có hành vi sửa chữa, làm sai lệch thì tùy từng trường hợp có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức quy định tại điều 267 BLHS. Trường hợp hành vi sử dụng giấy tờ, giấy chứng nhận và các tài liệu khác của cơ quan, tổ chức như nêu trên đủ yếu tố cấu thành tội phạm khác mà tội này có khung hình phạt nặng hơn thì người thực hiện hành vi phạm tội sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm đó.

Ví dụ: sửa chữa làm tăng diện tích đất trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để bán lại cho người khác để thu lợi bất chính thì cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại điều 139 BLHS. Nếu người phạm tội dùng giấy tờ đã bị sửa chữa với mục đích phạm tội thì phải truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mà họ đã xâm phạm vè tội sửa chữa, sử dụng giấy chứng nhận và tài liệu của cơ quan, tổ chức.

+ Mặt chủ quan của tội phạm:

Người phạm tội thực hiện hành vi của mình với lỗi cố ý. Động cơ không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm nhưng có ý nghĩa quan trọng trong việc xem xét tính chất, mức độcủa tội phạm và quyết định tội danh đối với người phạm tội.

+ Chủ thể của tội phạm:

Chủ thể của tội phạm là người đạt độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực trách nhiệm hình sự. Trong thực tiễn xét xử cho thấy những người có trách nhiệm trong việc cấp, quản lý hộ chiếu, thị thực, hộ khẩu, hộ tịch, giấy chứng nhận và các tài liệu khác của cơ quan, tổ chức thường là đối tượng có nguy cơ phạm tội cao do những điều kiện công tác của họ.

Trân trọng./.

Bộ phận Luật sư của LVN Group hình sự – Công ty luật LVN Group