Lạm phát đang là một trong những yếu tố được nhiều người quan tâm đến trong thời đại kinh tế đang có nhiều biến động. Lạm phát ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả của đầu tư, chúng ta có thể lấy ví dụ về việc đầu tư vào cổ phiếu, chứng khoán: đây là cách tốt nhất để có thể theo kịp lạm phát, khi đầu tư vào cổ phiếu hay chứng khoán chúng ta không thể tránh được sự gia tăng hoặc giảm giá trị bất cứ lúc nào, nếu đầu tư đúng cách chúng ta sẽ thu lại cho mình những khoản lợi nhuận nhất định, còn ngược lại nếu đầu tư sai dẫn đến thô lỗ. Trong cuộc sống hàng ngày cũng vậy, nếu khu vực nào đó có ” lạm phát ” thì khu vực đó sẽ có những khó khăn về kinh tế. Vì thế lạm phát đang là vấn đề được quan tâm đối với nền kinh tế của nhiều quốc gia trên thế giới. Trước khi đi tìm hiểu hiện tượng lạm phát sảy ra khi nào ? thì chúng ta cùng tìm hiểu khái niệm lạm phát là gì ? 

 

1. Lạm phát là gì ?

Lạm phát có thể hiểu trong phạm vi quốc gia và lạm phát có thể hiểu ngoài phạm vi quốc gia. 

Ví dụ như: giá của một bát bún cá vào năm 2021 chỉ có giá là 35.000 đồng/bát nhưng đến năm 2022 để mua được một bán bún cá người mua phải trả 50.000 đồng/bát. 

Hoặc ví dụ như tại Việt Nam lúc này, người dân đang phải mua giá xăng dầu với hơn 30.000 đồng/lít, nó đang dần pha trộn vào giá hàng hóa và dịch vụ. Và nếu như không kiểm soát được tốt giá xăng dầu sẽ dẫn đến tăng giá nhiều mặt hàng từ đó làm tăng lãi xuất. Làm cuộc sống của người dân khó khăn, doanh nghiệp và Nhà nước cũng gặp khó khăn. 

Từ ví dụ trên chúng ta có thể hiểu rằng lạm phát chính là mức giá chung của dịch vụ hàng hóa bị tăng giá liên tục theo thời gian. Chính điều này dẫn đến sự mất giá của một loại tiền tệ nào đó do mức giá chung tăng cao và một đơn vị tiền tệ sẽ mua được số lượng ít dịch vụ và hàng hóa hơn so với lúc trước. Lạm phát được phản ánh qua một số chỉ số như: PPI, CPI…CPI là chỉ số tiêu dùng, CPI là thước đo lạm phát, phản ánh tốt và thực tế về tình hình đời sống tinh thần của người dân.

 

2. Hiện tượng lạm phát sảy ra khi nào ?

Lạm phát không đơn thuần chỉ là yếu tố kinh tế vĩ mô mà nó còn trực tiếp tác dụng đến đời sống kinh tế xã hội của người dân. Lạm phát sảy ra do nhiều tác nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là chi phí do cầu kéo, vì thế để tránh những tình trạng lạm phát thì nên cân đối được các khoản thu chi. Vậy hiện tượng lạm phát sảy ra khi nào ? 

– Đầu tiên lạm phát sảy ra do cầu kéo: được hiểu là khi nhu cầu của thị trường về một mặt hàng nào đó tăng lên thì giá cả của mặt hàng đó tăng theo. Kéo theo giá cả của những loại mặt hàng khác cũng tăng theo.

Ví dụ như: Khi giá xăng dầu tăng dẫn đến giá của dịch vụ grab cũng tăng theo…

– Lạm phát sảy ra do chi phí đẩy: Như chúng ta đã được biết chi phí đầu vào của doanh nghiệp gồm tiền lương, máy móc, thuế..chính vì vậy khi giá cả của một trong nhiều yếu tố trên tăng thì kéo theo chi phí của sản xuất cũng tăng, dẫn đến giá thành của sản phẩm cũng tăng lên nhằm đảm bảo lợi nhuận.

Ví dụ như: Việc giảm đột ngột việc cung cấp dầu dẫn đến giá dầu tăng lên, gây ra lạm phát do chi phí đẩy.  

– Lạm phát do cầu thay đổi: Khi một mặt hàng nào đó bị giảm nhu cầu tiêu thụ nhưng lượng cung cấp mặt hàng đó lại tăng lên. Dẫn đến mặt hàng thay thế cũng tăng lên, từ đó dẫn đến lạm phát. 

– Lạm phát do xuất khẩu: Khi xuất khẩu tăng làm cho tổng cầu tăng cao hơn so với tổng cung. Sản phẩm sẽ được gom mang đi xuất khẩu làm lượng cung trong thị trường giảm. Từ đó dẫn đến tổng cung và tổng cầu bị mất cân bằng và gây ra lạm phát.

– Lạm phát do nhập khẩu: Khi giá hàng hóa nhập khẩu tăng do thuế nhập khẩu tăng và có thể do giá cả thế giới tăng…dẫn dến giá bán sản phẩm trong nước sẽ tăng lên. Khi mức giá chung bị giá nhập khẩu đội lên sẽ xảy ra lạm phát.

– Lạm phát do chính sách tiền tệ: Lượng tiền lưu hành trong nước tăng trong khi tổng số sản phẩm sản xuất ra tăng thấp hơn nhiều khiến lạm phát tăng cao.