1. Điều kiện trở thành đảng viên
Đảng viên là chiến sĩ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam, suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng, chấp hành nghiêm chỉnh cương lĩnh chính trị, điều lệ Đảng, các nghị quyết của Đảng và pháp luật của nhà nước, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, có đạo đức, lối sống lành mạnh, gắn bó với nhân dân, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng.
Điều kiện để trở thành một đảng viên bao gồm:
+ Về tuổi đời:
- Người vào Đảng phải đủ 18 tuổi đến 60 tuổi tại thời điểm chi bộ xét kết nạp;
- Đối với người trên 60 tuổi, việc kết nạp vào Đảng do cấp ủy thuộc Trung ương xem xét và quyết định.
+ Về trình độ học vấn:
- Người vào Đảng phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc tương đương trở lên;
- Trường hợp người đang sinh sống ở khu vực miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn và những trường hợp cụ thể khác mà không đảm bảo được yếu tố về trình độ học vấn chung thì thực hiện theo hướng dẫn của Ban bí thư.
2. Quy trình kết nạp đảng viên mới nhất
2.1. Xây dựng và thực hiện kế hoạch kết nạp đảng viên
– Cấp ủy cơ sở:
- Cụ thể hóa kế hoạch kết nạp đảng viên, chỉ đạo, hướng dẫn chi bộ xây dựng và thực hiện kế hoạch kết nạp đảng viên;
- Định kỳ hàng tháng xét đề nghị của chi bộ để bổ sung, điều chỉnh danh sách cảm tình Đảng; xét, đề nghị cho cảm tình Đảng đi học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng.
– Chi bộ:
- Đánh giá, phân tích chất lượng quần chúng để xây dựng kế hoạch tạo nguồn kết nạp đảng viên; tổ chức tuyên truyền, giáo dục; chỉ đạo các tổ chức quần chúng lựa chọn đoàn viên giới thiệu cho chi bộ;
- Chi bộ giao nhiệm vụ cho cảm tình Đảng để thử thách và có Nghị quyết phân công đảng viên chính thức giúp đỡ cảm tình Đảng phấn đấu vào Đảng;
- Định kỳ hàng tháng xem xét, ra nghị quyết lựa chọn quần chúng ưu tú vào danh sách cảm tình Đảng, đưa những người không đủ tiêu chuẩn ra khỏi danh sách cảm tình Đảng; đề nghị cho đi học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng; xét và quyết định cho cảm tình Đảng được làm thủ tục xem xét kết nạp vào Đảng.
2.2. Giới thiệu và kết nạp người vào Đảng
– Ban chấp hành Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh cơ sơ xem xét và ra nghị quyết giới thiệu đoàn viên vào Đảng;
– Đảng viên giới thiệu vào Đảng, đó là:
- Đảng viên chính thức, cùng công tác, lao động, học tập ít nhất 12 tháng với người được giới thiệu vào Đảng trong cùng một đơn vị thuộc phạm vi lãnh đạo của Đảng bộ, chi bộ cơ sở;
- Nếu đảng viên giới thiệu người vào Đảng chuyển đến đảng bộ, chi bộ cơ sở khác, bị kỷ luật hoặc vì lý do khác không thể tiếp tục theo dõi, giúp đỡ người vào đảng thì chi bộ phân công đảng viên chính thức khác theo dõi.
2.3. Thủ tục xem xét kết nạp đảng viên (kể cả kết nạp lại)
Người xin vào Đảng cần có các giấy tờ sau:
- Bồi dưỡng nhận thức về Đảng: Người vào đảng phải học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng và có giấy chứng nhận đã tham gia lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng.
- Đơn xin vào Đảng
- Lý lịch của người vào Đảng
Bước 1, Thẩm tra lý lịch của người xin vào Đảng:
Sau khi nộp đây đủ giấy tờ, chi bộ tiến hành thẩm tra lý lịch của người vào Đảng, cụ thể:
– Những người cần thẩm tra về lý lịch gồm:
- Người vào Đảng;
- Cha, mẹ đẻ, cha, mẹ vợ (chồng) hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng bản thân; vợ hoặc chồng, con đẻ của người vào Đảng có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
– Nội dung thẩm tra:
- Đối với người kết nạp vào Đảng: Làm rõ những vấn đề về lịch sử chính trị và chính trị hiện nay, về chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách vào Đảng, pháp luật của nhà nước; về phẩm chát chính trị, đạo đức, lối sống;
- Đối với người thân: Làm rõ những vấn đề về lịch sử chính trị và chính trị hiện nay; về chấp hành đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước.
– Trách nhiệm của các cấp ủy và đảng viên:
+ Trách nhiệm của chi bộ và cấp ủy cơ sở nơi có người vào Đảng:
- Kiểm tra, đóng dấu giáp lai vào các trang trong lý lịch của người vào Đảng;
- Gửi công văn đề nghị thẩm tra và lý lịch người xin vào Đảng đến cấp ủy cơ sở hoặc cơ quan có trách nhiệm để thẩm tra;
- Tổng hợp kết quả thẩm tra, ghi nội dung chứng nhận, ký tên và đóng dấu vào lý lịch của người vào Đảng.
+ Trách nhiệm của cấp ủy cơ sở và cơ quan nơi được yêu cầu xác nhận lý lịch:
- Chỉ đạo chi ủy hoặc bí thư cho bộ và cơ quan trực thuộc có liên quan xác nhận vào lý lịch người xin vào Đảng;
- Cấp ủy cơ sở nơi đến thẩm tra: thẩm định lý lịch của người xin vào Đảng, thay mặt cấp ủy xác nhận, ký tên, ghi rõ chức vụ đóng dấu vào lý lịch và gửi cho cấp ủy cơ sở có yêu cầu;
- Tập thể lãnh đạo ban tổ chức cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng nơi được yêu cầu thẩm tra lý lịch thống nhất về nội dung trước khi xác nhận vào lý lịch của người xin vào Đảng.
Bước 2, Lấy ý kiến nhận xét của đoàn thể chính trị – xã hội:
– Chi ủy tổ chức lấy ý kiến của đại diện đoàn thể chính trị – xã hội nơi người vào Đảng sinh hoạt và chi ủy nơi người vào Đảng cư trú
– Tổng hợp thành văn bản và báo cáo chi bộ.
Bước 3, Nghị quyết của chi bộ và cấp ủy cơ sở xét kết nạp người vào Đảng:
– Chi bộ xem xét hồ sơ của người xin vào Đảng bao gồm:
- Đơn xin vào Đảng;
- Lý lịch của người vào Đảng;
- Văn bản giới thiệu của đảng viên chính thức;
- Nghị quyết giới thiệu đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh cơ sở hoặc nghị quyết giới thiệu đoàn viên công đoàn của ban chấp hành công đoàn cơ sở;
- Bản tổng hợp ý kiến nhận xét của đoàn thể chính trị – xã hội nơi người vào Đảng sinh hoạt và chi ủy hoặc chi bộ nơi cư trú
– Chi bộ ra quyết định đề nghị cấp ủy cấp trên xem xét, quyết định nếu được 2/3 số đảng viên chính thức trở lên đồng ý kết nạp người vào Đảng.
Nghị quyết cần nêu rõ kết luận của chi bộ về lý lịch; ý thức giác ngộ chính trị; ưu khuyết điểm về phẩm chất đạo đức, lối sống; năng lực công tác; quan hệ quần chúng … của người vào Đảng; số đảng viên chính thức tán thành, không tán thành.
Bước 4, Quyết định của cấp ủy có thẩm quyền kết nạp đảng viên:
– Sau khi nhận được nghị quyết đề nghị kết nạp đảng viên của cấp ủy cơ sở, ban tổ chức của cấp ủy có thẩm quyền tiến hành thẩm định lại, trích lục tài liệu gửi các đồng chí ủy viên ban thường vụ cấp ủy nghiên cứu.
– Đối với tổ chức cơ sở đảng trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương không được ủy quyền quyết định kết nạp đảng viên, thì cấp ủy cơ sở gửi văn bản đề nghị lên ban tổ chức tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương để thẩm định, báo cáo thường trực cấp ủy; thường trực cấp ủy chủ trì cùng với các đồng chí ủy viên ban thường vụ là trưởng các ban đảng xem xét, nếu được trên một nửa số thành viên đồng ý thì ra quyết định kết nạp đảng viên.
2.4. Tổ chức lễ kết nạp đảng viên
– Lễ kết nạp đảng viên phải được tổ chức trang nghiêm; tiến hành kết nạp từng người một (nếu kết nạp từ hai người trở lên trong cùng một buổi lễ).
– Trang trí lễ kết nạp (nhìn từ dưới lên): Trên cùng là khẩu hiệu “Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm”; cờ Đảng, cờ Tổ quốc, tượng hoặc ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, tiêu đề : “Lễ kết nạp đảng viên”.
– Chương trình buổi lễ kết nạp:
- Chào cờ (hát quốc ca, quốc tế ca);
- Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu;
- Bí thư chi bộ hoặc đại diện chi ủy đọc quyết định kết nạp đảng viên của cấp ủy có thẩm quyền;
- Đảng viên mới đọc lời tuyên thệ;
- Đại diện chi ủy nói rõ nhiệm vụ, quyền hạn của người đảng viên, nhiệm vụ của chi bộ và phân công đảng viên chính thức giúp đỡ đảng viên dự bị;
- Đại diện cấp ủy cấp trên phát biểu ý kiến (nếu có);
- Bế mạc chương trình.
Sau khi kết nạp Đảng, người được kết nạp sẽ trở thành đảng viên dự bị trong vòng 12 tháng. Chi bộ sẽ tiếp tục theo dõi và bồi dưỡng đảng viên dự bị để họ có thể đủ tiêu chuẩn trở thành đảng viên chính thức. Sau 12 tháng, đảng viên dự bị phải làm bản kiểm điểm và làm đơn đề nghị chi bộ xme xét chuyển đảng chính thức. Hồ sơ xét chuyển đảng chính thức bao gồm:
- Giấy chứng nhậ học lớp bồi dưỡng đảng viên mới;
- Bản tự kiểm điểm của đảng viên dự bị;
- Bản nhận xét đảng viên dự bị của đảng viên chính thức được phân công giúp đỡ;
- Tổng hợp ý kiến nhận xét của đoàn thể chính trị – xã hội nơi đảng viên dự bị sinh hoạt và chi ủy nơi cư trú đối với đảng viện dự bị;
- Nghị quyết xét, đề nghị công nhận đảng viên chính thức của đảng ủy cơ sở;
- Quyết định công nhận đảng viên chính thức và quyết định phát thẻ đảng viên, quyết định tặng Huy hiệu Đảng của cấp ủy có thẩm quyền;
- Các bản bổ sung hồ sơ đảng viên hằng năm;
- Hệ thống giấy giới thiệu sinh hoạt đảng từ khi vào Đảng;
- Các bản tự kiểm điểm hằng năm (của 5 năm gần nhất) và khi chuyển sinh hoạt đảng của đảng viên.
3. Một số lưu ý khi tiến hành kết nạp đảng viên
– Về hình thức biểu quyết để quyết định hoặc đề nghị kết nạp đảng viên:
- Hình thức biểu quyết: bỏ phiếu kín hoặc biểu quyết bằng thẻ đảng viên, do hội nghị chi bộ và hội nghị của cấp ủy quyết định;
- Trường hợp biểu quyết không đủ tỉ lệ (2/3) theo quy định để ban hành ngị quyết hoặc quyết định thì phải báo cáo đầy đủ kết quả biểu quyết lên cấp ủy có chính quyền, xem xét, quyết định.
– Về trách nhiệm của chi bộ nơi sinh hoạt tạm thời đối với người vào Đảng:
- Người đang trong thời gian xem xét kết nạp được cấp ủy đảng nơi làm việc chính thức giới thiệu đến, chi bộ cơ quan, đơn vị nơi sinh hoạt tạm thời của người vào Đảng cử đảng viên chính thức theo dõi, giúp đỡ. Khi đủ điều kiện, chi bộ gửi nhận xét về chi bộ nơi người xin vào Đảng công tác chính thức để xem xét vào Đảng theo quy định.
- Sau khi có quyết định của cấp ủy có thẩm quyền kết nạp đảng viên, chi bộ nơi ban hành nghị quyết đề nghị kết nạp tổ chức kết nạp đảng viên và làm thủ tục giới thiệu đảng viên đến sinh hoạt đảng tạm thời tại chi bộ nơi học tập, làm việc.
– Về thời hạn, thẩm quyền quyết định kết nạp đảng viên:
- Trong thời hạn 60 ngày làm viễ kể từ ngày chi bộ có nghị quyết đề nghị kết nạp thì cấp ủy có thẩm quyền phải xem xét, quyết định;
- Việc đồng ý hoặc không đồng ý, phải thông báo kết quả cho chi bộ nơi đề nghị kết nạp đảng viên biết;
- Nếu để quá thời hạn trên mà không có lý do chính đáng thì phải kiểm điểm trách nhiệm trước cấp ủy cấp trên.
– Về thời hạn sử dụng văn bản trong hồ sơ xét kết nạp người vào Đảng:
+ Quá 12 tháng, kể từ khi lập hồ sơ đề nghị xét kết nạp người vào Đảng mà chi bộ chưa xem xét đề nghị kết nạp được thì phải làm lại các tài liệu sau:
- Văn bản giới thiệu của đảng viên vào Đảng của Ban chấp hành Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh cơ sở hoặc tập thể chi đoàn cơ sở; ban chấp hành công đoàn cơ sở;
- Văn bản thẩm tra bổ sung lý lịch của người vào Đảng nếu có thay đổi so với thời điểm thẩm tra lần trước;
- Ý kiến nhận xét bổ sung của rổ chức chính trị – xã hội nơi người vào Đảng sinh hoạt và chi ủy hoặc chi bộ nơi cư trú đối với người xin vào đảng.
+ Quá 60 tháng, kể từ ngày người xin vào Đảng được cấp Giấy chứng nhận đã học lớp bồ dưỡng nhận thức về Đảng mà chi bộ chưa xem xét đề nghị kết nạp, thì chi bộ phải giới thiệu người vào Đảng học lại để được cấp giấy chứng nhận mới trước khi xem xét, kết nạp.
– Về việc xem xét và kết nạp đảng viên đối với người vào đảng khi thay đổi đơn vị công tác:
+ Người vào Đảng đang trong thời gian được tổ chức đảng xem xét kết nạp mà chuyển sang đơn vị công tác hoặc nơi cư trú mới: Cấp ủy cơ sở nơi chuyển đi làm giấy chứng nhận người đó đang được tổ chức đảng giúp đỡ, xem xét kết nạp và cấp ủy cơ sở nơi đến giao cho chi bộ tiếp tục phân công đảng viên chính thức theo dõi và giúp đỡ.
+ Người vào Đảng chưa có quyết định kết nạp:
- Người vào Đảng đã được chi bộ, đảng ủy cơ sở xét, ra nghị quyết đề nghị kết nạp đảng nhưng chưa nộp hồ sơ kết nạp lên cấp ủy có thẩm quyền, thì cấp ủy cơ sở nơi chuyển đi làm công văn gửi kèm hồ sơ đề nghị kết nạp đảng viên đến cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng nơi chuyển đến. Cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng nơi chuyển đến chỉ đạo cấp ủy đảng trực thuộc phân công đảng viên chính thức theo dõi, giúp đỡ và xem xét để kết nạp;
- Người vào Đảng đã được cấp ủy cơ sở gửi nghị quyết và hồ sơ kết nạp đảng viên lên cấp có thẩm quyền, nhưng chưa có quyết định kết nạp mà chuyển đơn vị công tác, học tập hoặc chuyển đến nơi cư trú mới, thì cấp ủy cấp có thẩm quyền làm công văn gửi kèm theo hồ sơ đề nghị kết nạp đến cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng nơi chuyển đến để xem xét, quyết định kết nạp.
+ Người vào Đảng đã được cấp ủy có thẩm quyền ra quyết định kết nạp: Người vào Đảng chuyển đến đơn vị công tác, học tập hoặc nơi cư trú mới ngoài phạm vi lãnh đạo của cấp ủy có thẩm quyền:
- Trường hợp cấp ủy có thẩm quyền nơi chuyển đi ra quyết định kết nạp người vào Đảng trong thời hạn 30 ngày làm việc, kể từ ngày người được vào Đảng có quyết định chuyển đến đơn vị hoặc nơi cư trú mới thì cấp ủy nơi chuyển đi gửi công văn kèm theo quyết định và hồ sơ kết nạp đến cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng nơi người vào Đảng chuyển đến để chỉ đạo chi bộ tổ chức kết nạp đảng viên. Không tổ chức kết nạp ở nơi đã chuyển đi.
- Trường hợp cấp ủy có thẩm quyền đã ra quyết định kết nạp nhưng ngày ra quyết định kết nạp sau 30 ngày làm việc kể từ ngày ghi trong quyết định của cấp có thẩm quyền đồng ý để người vào Đảng chuyển đến đơn vị mới thì cấp ủy có thẩm quyền nơi chuyển đi hủy quyết định kết nạp của mình và làm công văn kèm theo hồ sơ đề nghị kết nạp đến cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng nơi chuyển đến để xem xét, quyết định kết nạp.
+ Đối với các trường hợp nêu trên, cấp ủy cơ sở nơi chuyển đến kiểm tra hồ sơ, thủ tục trước khi tổ chức kết nạp; nếu chưa bảo đảm nguyên tắc, thủ tục thì đề nghị cấp ủy có thẩm quyền nơi ra quyết định kết nạp xem xét lại. Thời gian xem xét lại không quá 60 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị của cấp ủy nơi người vào Đảng chuyển đến.
– Về một số đối tượng cụ thể khi xin vào đảng:
+ Người đang học tập trung ở cơ sở đào tạo từ 12 tháng trở lên: Do tổ chức đảng ở cơ sở đào tạo xem xét kết nạp.
+ Người đang công tác biệt phái từ 12 tháng trở lên : Do tổ chức đảng nơi công tác biệt phái xem xét, kết nạp.
Lưu ý: Tổ chức đảng đơn vị cử đi học, đi công tác biệt phái và tổ chức đảng ở địa phương nơi người vào Đảng cư trú có văn bản nhận xét về phẩm chất chính trị; đạo đức, lối sống; quan hệ xã hội; việc chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước gửi về cấp ủy cơ sở đào tạo hoặc cấp ủy nơi người vào Đảng công tác biệt pháo để có cơ sở xem xét.
+ Người đã tốt nghiệp ra trường về địa phương chờ việc làm thì tổ chức đảng ở địa phương xem xét kết nạp.
+ Người đang làm hợp đồng tại cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp:
- Nếu làm hợp đồng có thời hạn, thời gian thực tế làm việc tại cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp dưới 12 tháng thì tổ chức đảng nơi cư trú xem xét kết nạp; trước khi làm thủ tục xem xét kết nạp phải có nhận xét của cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp nơi người vào Đảng đang làm việc;
- Nếu làm hợp đồng liên tục từ 12 tháng trở lên thì tổ chức đảng của cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp nơi người đó làm việc xem cét kết nạp.
– Về vấn đề kết nạp lại người vào Đảng:
+ Người được xét kết nạp lại phải có đủ các điều kiện sau:
- Có đủ điều kiện và tiêu chuẩn của người vào Đảng;
- Ít nhất 36 tháng kể từ khi ra khỏi Đảng (riêng người bị án hình sự về tội ít nghiêm trọng thì phải sau 60 tháng kể từ khi được xóa án tích), làm đơn xin kết nạp lại vào Đảng; pahir được ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy (hoặc tương đương) đồng ý bằng văn bản, cấp ủy có thẩm quyền (huyện ủy và tương đương) xem xét và quyết định;
- Thực hiện đúng theo các quy định khác của Điều lệ Đảng
+ Không xem xét, kết nạp lại những người trước đây ra khỏi Đảng vì những lý do sau đây:
- Tự bỏ sinh hoạt đảng;
- Làm đơn xin ra khỏi đảng (trừ trường hợp vì lý do gia đình đặc biệt khó khăn);
- Gây mất đoàn kết nội bộ nghiêm trọng;
- Bị kết án vì tội tham nhũng;
- Bị kết án về tội nghiêm trọng trở lên.
+ Ngoài ra, việc kết nạp đảng lại chỉ được một lần và những đảng viên được kết nạp lại phải trải qua thời gian dự bị.
Trên đây là bài viết tham khảo mà công ty Luật LVN Group đã tổng hợp và phân tích về quy trình kết nạp đảng viên mới nhất, hy vọng bài viết này sẽ cung cấp những thông tin hữu ích cho quý bạn đọc.