Người sử dụng lao động trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế có nghĩa vụ gì ?

Căn cứ vào khoản 3, khoản 4, khoản 5 và khoản 6 Điều 42 Bộ luật Lao động năm 2019, người sử dụng lao động trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế phải thực hiện các nghĩa vụ sau đây:

Một là, trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ mà ảnh hưởng đến việc làm của nhiều người lao động thì người sử dụng lao động phải xây dựng và thực hiện phương án sử dụng lao động theo quy định tại Điều 44 Bộ luật Lao động năm 2019; trường hợp có chỗ làm việc mới thì ưu tiên đào tạo lại người lao động để tiếp tục sử dụng.

Hai là, trong trường hợp vì lý do kinh tế mà nhiều người lao động có nguy cơ mất việc làm, phải thôi việc thì người sử dụng lao động phải xây dựng và thực hiện phương án sử dụng lao động theo quy định tại Điều 44 Bộ luật Lao động năm 2019.

Ba là, trong trường hợp người sử dụng lao động không thể giải quyết được việc làm mà phải cho người lao động thôi việc thì phải trả trợ cấp mất việc làm theo quy định tại Điều 47 Bộ luật Lao động năm 2019.

Bốn là, việc cho thôi việc đối với người lao động theo quy định này chỉ được tiến hành sau khi đã trao đổi ý kiến với tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi cótổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động là thành viên và thông báo trưóc 30 ngày cho ủy ban nhân dân cấp tỉnh và cho người lao động.

Như vậy, trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế dẫn đến không bảo đảm đủ việc làm cho người lao động – đây là điều mà người sử dụng lao động không mong muốn, bởi vậy người lao động cũng cần phải chia sẻ khó khăn với người sử dụng lao động trong trường hợp này.

Việc buộc cho một số người lao động thôi việc (theo trình tự, thủ tục nhất định) để bảo đảm những người lao động còn lại không bị ảnh hưởng, có được thu nhập và người sử dụng lao động có điều kiện để duy trì hoạt động, vượt qua giai đoạn khó khăn.

Nếu không cho một số người lao động thôi việc thì người sử dụng lao động cũng không có cách nào khác để tạo đủ việc làm, người sử dụng lao động không có doanh thu đủ để trả lương cho tất cả người lao động, khi đó quyền lợi của tất cả người lao động sẽ bị ảnh hưởng, người sử dụng lao động khó khăn sẽ càng khó khăn hơn.

Chính vì lý do đó, Bộ luật Lao động năm 2019 đã tạo cơ chế để người sử dụng lao động được quyền cho thôi việc với một số người lao động trong trường hợp này nhằm hài hòa lợi ích của các bên.