Khách hàng: Kính thưa Luật sư LVN Group, Luật sư hãy giúp tôi phân tích nội dung của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật, chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật có những nội dung gì? Những khái niệm liên quan đến vấn đề này?

Cảm ơn!

Trả lời:

1. Khái niệm giáo dục và đào tạo pháp luật

Giáo dục và đào tạo pháp luật là một phạm trù rộng lớn vừa là hoạt động thực tiễn, vừa là hoạt động khoa học, vừa có tính định hướng rõ ràng, vừa có tính toàn diện, bao trùm, hệ thống do các chủ thê’ khác nhau trong xã hội thực hiện nhằm những mục đích nhất định. Giáo dục và đào tạo pháp luật là hoạt động gắn kết chặt chẽ với hoạt động xây dựng pháp luật và hoạt động thực hiện pháp luật. Khái niệm giáo dục và đào tạo pháp luật bao gồm những nội dung sau đây:

Thứ nhất, giáo dục và đào tạo pháp luật là hoạt động hướng đến con người thông qua một hệ thống các hình thức, các phưong pháp, các phương tiện tác động nhằm truyền thụ những tri thức và kinh nghiệm về pháp luật, rèn luyện kỹ năng, năng lực và lối sống, bồi dưỡng tư tưởng và đạo đức cần thiết cho đối tượng; giúp hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất, nhân cách phù hợp vói văn hóa pháp luật, chuẩn bị cho đối tượng tham gia lao động sản xuất và đời sống xã hội. Đây là một hoạt động không thể thiếu để duy trì và phát triển con người, phát triển xã hội. Giáo dục và đào tạo pháp luật là một bộ phận của quá trình phát triển con người, quá trình tái tạo tri thức, năng lực, khả năng, phẩm chất và kinh nghiệm về pháp luật của con người. Con người được giáo dục và đào tạo về pháp luật là một trong những nhân tố quan trọng nhất, vừa là mục tiêu, vừa là động lực, vừa là chủ thế, vừa là nguồn vốn đặc biệt quan trọng để phát triển xã hội.

Thứ hai, giáo dục và đào tạo pháp luật là một tiểu hệ thống có tính độc lập tưong đối trong hệ thống giáo dục quốc dân, có mối quan hệ tương hỗ với các tiểu hệ thống giáo dục khác như: giáo dục tư tưởng, giáo dục chính trị, giáo dục đạo đức, giáo dục kinh tế, giáo dục xã hội, giáo dục văn hóa… Giáo dục và đào tạo pháp luật gắn liền với quá trình xã hội hóa pháp luật của cá nhân. Con người pháp luật được hình thành và phát triển là do tác động lẫn nhau của tổ hợp các yếu tố xã hội rộng lớn như: pháp luật, chính trị, tư tưởng, kinh tế, văn hóa, đạo đức, xã hội,… trong quá trình con người tham gia vào các quan hệ xã hội. Nội hàm này của giáo dục và đào tạo pháp luật có hai ý nghĩa quan trọng: một là, thấy được quá trình xã hội hóa pháp luật của cá nhân chịu sự tác động, sự chi phối của rất nhiều yếu tố xã hội, bao gồm các yếu tố khách quan (như chế độ kinh tế, chế độ chính trị, môi trường sống…) và các nhân tố chủ quan (như định hướng giá trị, lợi ích của cá nhân, tính tích cực chính trị – xã hội, ý thức và văn hóa pháp luật); hai là, không đồng nhất, không coi giáo dục và đào tạo pháp luật đã có trong giáo dục chính trị, giáo dục tư tưởng, giáo dục đạo đức hoặc coi giáo dục và đào tạo pháp luật chỉ là việc tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật.

Thứ ba, giáo dục và đào tạo pháp luật là quá trình tác động có mục đích, có tổ chức, có hệ thống, có kế hoạch, được quản lý, hướng đến ý thức của các chủ thể của đời sống pháp luật bằng tổng thể các hình thức, các phương pháp, các phương tiện giáo dục và đào tạo pháp luật nhằm hình thành nên những hiểu biết, niềm tin, giá trị, sự tôn trọng pháp luật sâu sắc và vững chắc, các thói quen thực hiện hành vi hợp pháp.

2. Khái niệm chính sách giáo dục đào tạo pháp luật

Chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là một trong những hình thức của thực hiện chính sách pháp luật, gắn liền chặt chẽ, tác động tương hỗ vói các hình thức khác của thực hiện chính sách pháp luật.

Giáo dục và đào tạo pháp luật là đối tượng mà chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật hướng đến. Chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là phương thức, cách thức hoàn thiện hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật, làm tối ưu hóa hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật. Đầy là loại chính sách được hình thành để xây dựng nên quá trình giáo dục và đào tạo pháp luật nhằm bảo đảm sự thống nhất bên trong, mang tính nhất quán, có tính hệ thống, tính kế hoạch. Chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là hoạt động gắn liền với việc trợ giúp cho quá trình giáo dục và đào tạo pháp luật, với việc xây dựng các điều kiện bảo đảm cho việc thực hiện có kết quả, chất lượng của quá trình đó. Ngoài ra, chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật tác động đến cả văn hóa giáo dục và đào tạo pháp luật của những chủ thê’ tương ứng.

Bản chất của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật thể hiện ở hoạt động được lập luận về khoa học, nhất quán và hệ thống của các cơ quan nhà nước và các chủ thể có liên quan để xây dựng và thực hiện chiến lược, sách lược giáo dục và đào tạo pháp luật.

Quan niệm nói trên về bản chất của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật phản ánh được mô hình tổng quát mang tính lý tưởng về chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật, bao gồm bộ phận tình (các tư tưởng) và bộ phận động (hoạt động) của chính sách giáo dục pháp luật, cho phép cân nhắc được nhiều vẩn đề của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật nảy sinh trong quá trình thực hiện chính sách đó trong thực tiễn. Quan niệm này cũng đặt ra nhiệm vụ cho các nhà khoa học trong việc tiếp tục nghiên cứu lý luận về những vấn đề của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật.

Nội dung cơ bản của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là xác định nội dung của giáo dục và đào tạo pháp luật. Các nền tảng tư tưởng mang tính quan niệm, các quan điểm về sự phát triển giáo dục và đào tạo pháp luật, chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo pháp luật được thể hiện trong chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật.

Từ phân tích trên có thể hiểu Chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là hoạt động được lập luận về khoa học, nhất quán và hệ thống của các cơ quan nhà nước và của các thiết chế phỉ nhà nước để xác định chiến lược, sách lược giáo dục và đào tạo pháp luật, tạo ra các đỉêu kiện cần thiết cho hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật.

Trong giai đoạn phát triển hiện nay cần xây dựng một quan niệm chung, hay gọi cách khác, là mô hình tổng thể về chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật, vì đây là vấn đề rất cấp thiết. Quan niệm tổng thể đó bao gồm các phương thức hoàn thiện hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật. Quan niệm tổng thể về chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là một hệ thống các luận điểm lý luận phản ánh các quan điểm về bản chất, nội dung, các mục tiêu, các nguyên tắc, các tru tiên, các cơ chế và các phương thức tối ưu hóa chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật.

Quan niệm tổng thể về chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật là tài liệu học thuyết mang tính lý luận ứng dụng, là định hướng cho các chủ thể của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật của quá trình giáo dục và đào tạo pháp luật.

3. Nội dung chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật

Nội dung của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật được thê hiện trên nhiều phương diện và bao gồm những nội dung cụ thể sau đây:

– Soạn thảo các mục tiêu, các chức năng và các nguyên tắc cơ bản của hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật;

– Xác định các mục tiêu cơ bản của Nhà nước trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo pháp luật;

– Tổng kết thực tiễn, hướng dẫn và bảo đảm hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật thống nhất trong cả nước;

– Khuyến khích các hoạt động nghiên cứu khoa học và các hoạt động khác nhằm hoàn thiện các hình thức và phương pháp giáo dục và đào tạo pháp luật;

– Xác định các tiêu chuẩn có luận cứ khoa học để đánh giá hiệu quả hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật;

– Xây dựng mạng lưới giáo dục và đào tạo pháp luật rộng lớn trong cả nước, kết hợp được các hình thức giáo dục và đào tạo pháp luật khác nhau, huy động mọi cá nhân, tổ chức tham gia hoạt động giáo dục và đào tạo pháp luật;

– Tăng cường đầu tư tài chính cho giáo dục và đào tạo pháp luật.

4. Khái niệm pháp luật

Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do Nhà nước đặt ra, ban hành hoặc là thừa nhận, mang tính bắt buộc phải thực hiện và được đảm bảo thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, cưỡng chế nhằm điều chỉnh các mối quan hệ xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích của giai cấp mình.

Qua đây có thể thấy định nghĩa của pháp luật có chứa đựng các yếu tố như:

– Pháp luật được xác định là hệ thống các quy tắc xử sự chung, bao gồm các quy phạm mang tính pháp luật và tính đạo đức, được áp dụng trên phạm vi cả nước, đối với mọi chủ thể trong xã hội

– Pháp luật mang tính bắt buộc chung và được đảm bảo thực hiện. Tức là đối với các quy định của pháp luật được áp dụng chung trong cộng đồng, chủ thể không có quyền đặt ý chí chủ quan của mình vào quyết định là thực hiện hay không.

Vì vậy nên pháp luật cũng đảm bảo cho việc thực hiện này bằng các biện pháp giáo dục, tuyên truyền, ở mức độ có hành vi chống đối thì sẽ áp dụng các biện pháp cưỡng chế. Điều này đã góp phần tạo ra sự công bằng và bình đẳng trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của chủ thể

– Con đường hình thành của pháp luật là được Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận của Nhà nước đối với những tập quán, tiền lệ đã có sẵn và được nâng lên thành pháp luật

– Bản chất nội dung của pháp luật là nhằm thể hiện ý chí của giai cấp thống trị

Với những quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung pháp luật chính là những yêu cầu, đòi hỏi hoặc cho phép của nhà nước đối với hành vi ứng xử của các chủ thể trong xã hội. Nói cách khác, pháp luật thể hiện ý chí của nhà nước; thông qua pháp luật, nhà nước cho phép người dân được làm gì, không cho phép họ làm gì hay bắt buộc họ phải làm gì, làm như thế nào…

Như vậy khi nói đến pháp luật thì thường sẽ nói đến những quy phạm mang tính phổ biến, tức là nói đến những khuôn mẫu chung và có tính phổ biến. Trong xã hội hiện nay không chỉ pháp luật có tính quy phạm mà đạo đức, tập quán, tín điều tôn giáo, các tổ chức chính trị-xã hội đều có tính quy phạm.

Tính quy phạm của pháp luật được thể hiện ở chỗ đây chính là khuôn mẫu chung cho nhiều người cùng thực hiện và cần phải tuân theo; khuôn mẫu này sẽ được áp dụng nhiều lần trong không gian và thời gian và thời gian rộng lớn.

5. Kết thúc vấn đề

Như vậy, nội dung của chính sách giáo dục và đào tạo pháp luật được thể hiện trên nhiều phương diện khác nhau. Chúng có mối liên quan chặt chế với nhau.

Trên đây là nội dung Luật LVN Group sưu tầm và biên soạn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900.0191 để được giải đáp.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng./.