1. Tự vệ chính đáng là gì ? 

Để tránh lại sự xâm hại sức khỏe, thân thể của người khác chúng ta phải tự vệ. Vậy tự vệ chính đáng là gì ?

Tự vệ chính đáng trước hành vi xâm phạm của người khác, theo cách hiểu pháp lý thì có thể hiểu là phòng vệ chính đáng. Sẽ không khó để bắt gặp các thuật ngữ phòng vệ chính đáng trong các văn bản pháp luật như: Bộ luật dân sự, Bộ luật hình sự…

Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích hợp pháp của mình, của người khác hoăc lợi ích của Nhà nước, cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. ( Căn cứ vào Điều 22 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017).  Phòng vệ chính đáng không được coi là tội phạm và người phòng vệ chính đáng không phải chịu trách nhiệm hình sự bởi các hành vi tự vệ của mình. 

Ví dụ: Khi đi chơi ở công viên anh A đã bị một nhóm thanh niên vây đánh mình, khi đó anh A đã tự vệ bằng cách đó là đánh lại nhóm thanh niên này để bỏ chạy. Hậu quả để lại đó là các thanh niên trong nhóm này bị thương. Tuy anh A có hành vi đánh các thanh niên nhưng đây được coi là phòng vệ chính đáng và không bị coi là tội phạm.

 

2. Tự vệ chính đáng đúng pháp luật. 

Tuy nhiên, ngoài những hành vi phòng vệ chính đáng thì có những hành vi chống trả được coi là hành vi phòng vệ không chính đáng và phải chịu trách nhiệm hình sự. 

a) Các trường hợp tự vệ chính đáng đúng luật:

Tại điều 23, 24, 25, 26 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017, những trường hợp được coi là phòng vệ chính đáng và không phải chịu trách nhiệm hình sự như: 

– Để tránh những thiệt hại cho quyền và lợi ích hợp pháp của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà không còn cách nào khác phải gây thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa. 

– Buộc phải sử dụng vũ lực cần thiết gây thiệt hại cho người bị bắt giữ để bắt người thực hiện hành vi phạm tội mà không còn cách nào khác.

– Mặc dù đã tuân thỉ đúng quy trình, quy phạm, áp dụng đầy đủ biện pháp phòng ngừa nhưng vẫn gây ra thiệt hại không tránh khỏi khi thực hiện việc nghiên cứu, thử nghiệm, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ.

– Trong khi thi hành mệnh lệnh của người chỉ huy hoặc của cấp trên trong lực lượng vũ trang nhân dân để thưực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh nếu đã thực hiện đầy đủ quy trình báo cáo người ra mệnh lệnh vẫn yêu cầu chấp hành mệnh lệnh đó mà gây ra thiệt hại. 

Không phải khi nào chúng ta cũng có thể kiểm soát được các hành vi của mình trước sự xâm phạm sức khỏe, thân thể của ngưfời khác…Do vậy, rất dễ dẫn đến hậu quả vượt quá mức cần thiết thì người gây ra thiệt hại vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình. 

b) Tự vệ nhưng vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.

Theo Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về Tôi giét người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội đó là: Mức xử phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với trường hợp: Giết người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội. Phạm tội từ 02 người trở lên sẽ bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm. 

Mọi vướng mắc liên quan, Hãy gọi: 1900.0191 để được Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến