1. Khái quát

Nền pháp quyền hiệu quả luôn là yếu tố cần thiết để xây dựng một xã hội an toàn, đưa con người ra khỏi đói nghèo, xây dựng nền kinh tế thịnh vượng, giảm tham nhũng, nâng cao sức khỏe cộng đồng và tăng cường giáo dục. Một hệ thống chính trị tự do và công bằng, bảo vệ quyền con người, một xã hội dân sự mạnh mẽ, sự tin tưởng của dân chúng vào cảnh sát và tòa án phụ thuộc tất cả vào nhà nước dám chịu trách nhiệm, công bằng và việc áp dụng luật dễ dàng, tôn trọng những tiêu chuẩn quốc tế về quyền con người. Do đó, việc thiếu vắng nền pháp quyền hiệu quả sẽ dẫn đến vô số sự lạm dụng và xã hội sẽ không thể phồn thịnh. Chính vì lẽ đó, mục đích của những nỗ lực đa lĩnh vực nhằm thúc đẩy nền pháp quyền tạo nền móng phát triển cho sự bình đẳng và mang lại cơ hội cho tất cả mọi người trong cộng đồng. Để đạt được mục đích này cần phải dựa trên hai yếu tố mang tính bổ sung lẫn nhau, đó là: 1) nền pháp quyền là nền tảng cho cộng đồng cùng hưởng chung về cơ hội và bình đẳng, 2) sự hợp tác đa lĩnh vực là phương thức tốt nhất để đạt được nền pháp quyền.

2. Tiêu chí thứ nhất

Nhà nước, các cơ quan nhà nước và các nhân viên chịu trách nhiệm trước pháp luật

– Quyền hạn của nhà nước, các cơ quan nhà nước và các nhân viên được xác định và giới hạn bởi hiến pháp hay luật cơ bản khác

  • Các quyền hạn của nhà nước được xác định và giới hạn bởi hiến pháp hay luật cơ bản khác, thành văn hay bất thành văn.
  • Các luật cơ bản có thể được sửa đổi chỉ khi phù hợp vối các quy tắc và trình tự, thủ tục quy định trong luật cơ bản.
  • Các quyền và các ưu đãi được đảm bảo bởi luật cơ bản có thể bị đình chỉ chỉ khi phù hợp với các quy tắc và thủ tục quy định trong luật cơ bản.

– Thẩm quyền của nhà nước, các cơ quan và các nhân viên của nhà nước bị hạn chế bồi cơ chế kiểm tra của nhà nước và phi nhà nước

  • Luật cơ bản phân chia quyền lực giữa các cơ quan của nhà nước theo cách thức để đảm bảo chúng có thể được kiểm tra, giám sát.
  • Nhà nước có những quy trình chính thức để kiểm toán độc lập và để xem xét các cơ quan của mình.
  • Nhánh hành pháp của nhà nước cung cấp thông tin chính xác và cập nhật theo yêu cầu của cơ quan lập pháp và tư pháp trong việc thực hiện trách nhiệm của mình, tuân theo thủ tục cần thiết để bảo vệ những thông tin nhạy cảm không bị tiết lộ.
  • Nhà nước cung cấp thông tin chính xác và cập nhật cho công chúng và giới truyền thông, tuân theo những ngoại lệ hợp lý và hạn chế theo quy định của pháp luật.
  • Các cơ quan và các nhân viên nhà nước, các thành viên của giới truyền thông và những chủ thể báo cáo một cách chính thức hành vi sai trái được bảo vệ khỏi bị trả thù.

– Các cơ quan và nhân viên nhà nước phải chịu trách nhiệm trước pháp luật

  • Các cơ quan và nhân viên nhà nước phải chịu trách nhiệm về hành vi công vụ sai trái, bao gồm lạm quyền vối mục đích tư lợi, có những hành vi vượt quá thẩm quyền, và vi phạm các quyền cơ bản.
  • Các cơ quan và các cán bộ nhà nước phải thực hiện công vụ theo pháp luật và kiềm chế những hoạt động công vụ vi phạm pháp luật.
  • Nhà nước có những quy trình chính thức để xem xét các hoạt động của quan chức và các nhân viên của mình, và áp dụng những chế tài hiệu quả đối với hành vi sai trái, bao gồm cả việc sa thải các quan chức cấp cao thông qua một quá trình công khai với công chúng.

– Quân đội, cảnh sát, nhà tù, và những cán hộ của họ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật

  • Luật cơ bản quy định sự kiểm soát của công dân đối với cảnh sát và quân đội.
  • Quân đội, cảnh sát, nhà tù, và các nhân viên của họ phải chịu trách nhiệm về hoạt động công vụ sai trái, bao gồm cả lạm quyền với mục đích tư lợi, hành động vượt quá thẩm quyền, và vi phạm các quyền cơ bản.
  • Quân đội, cảnh sát, viên chức nhà tù, và các nhân viên của họ có thể bị buộc phải thực hiện công vụ theo pháp luật và kiềm chế những hành động công vụ vi phạm pháp luật.
  • Nhà nước có quy trình chính thức để xem xét các hoạt động của các cơ quan cảnh sát, quân đội, nhà tù, cũng như các cán bộ của những cơ quan này, và áp dụng những chế tài thích đánh đổi với hành vi sai trái.

– Nhà nước bị ràng buộc bởi các thỏa thuận quốc tế mà mình là thành viên và bởi tập quán pháp quốc tế

  • Nhà nước thực hiện nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế đối với những người trong phạm vi thẩm quyền của mình.
  • Nhà nước tiến hành các quan hệ với các nước khác và với người nước ngoài, và tìm cách giải quyết các tranh chấp quốc tế, tuân theo các điều ước quốc tế mà nó là một bên và tuần theo tập quán pháp quốc tế.

3. Tiêu chí thứ hai

Luật pháp phải rõ ràng, công khai, ổn định và công bằng, và bảo vệ các quyền cơ bản, bao gồm cả sự an toàn cho con người và tài sản

– Luật pháp phải rõ ràng, công khai, và ổn định

  • Luật pháp phải hợp lý và dễ hiểu đối với công chúng.
  • Pháp luật, bao gồm các quy tắc hành chính, được công bố và có thể tiếp cận rộng rãi theo cách thức được cập nhật và có trong tất cả các ngôn ngữ chính thức và trong các định dạng mà người khuyết tật có thể tiếp cận dễ dàng.
  • Luật pháp phải đầy đủ ổn định để cho phép công chứng xác định được hành vi nào được phép và bị cấm, và không được sửa đổi hay bí mật tránh sự áp đặt hoặc bằng các quyết định hành chính.

– Các luật phải công hằng và bảo vệ các quyền cơ bản

  • Các luật cấm phân biệt đối xử dựa trên tình trạng kinh tế hay xã hội, bao gồm chủng tộc, màu da, nguồn gốc dân tộc hay xã hội, giai cấp, quốc tịch, tôn giáo, ngôn ngữ, quan điểm chính trị hoặc sự liên kết, giới tính, tình trạng hôn nhân, khuynh hướng tình dục hoặc nhận dạng giới tính, tuổi tác, và khuyết tật.
  • Các luật bảo vệ sự tự do của con người về di chuyển, ý tưởng, các quyền riêng tư, quan điểm, ngôn luận, hội họp, lập hội và thương lượng tập thể.
  • Các luật bảo vệ các quyền tự do ý nghĩ, tư tưởng, đạo đức và tôn giáo, và không đòi hỏi những người không phải là tín đồ tuân theo các luật về tôn giáo.
  • Các luật ngăn cấm cưỡng bức lao động và lao động trẻ em.
  • Các luật bảo vệ quyền lợi của bị can, bị cáo và ngăn cấm việc áp dụng hồi tố của pháp luật hình sự.
  • Các luật bảo vệ quyền tìm kiếm một biện pháp khắc phục có hiệu quả trước khi một toà án có thẩm quyền vi phạm các quyền cơ bản.

– Các luật bảo vệ an ninh của con người

  • Các luật bảo vệ con người khỏi sự đối xử bất công hoặc trừng phạt bồi nhà nước, bao gồm cả tra tấn, tùy tiện bắt giữ, giam giữ và đầy ải.
  • Các luật bảo vệ và trừng phạt các tội phạm chống loài người.

– Các luật bảo vệ quyền sở hữu và quyền tham gia vào các hoạt động kinh tế tư nhân

  • Các luật bảo vệ quyền giữ, chuyển nhượng, cho thuê hoặc sở hữu giấy phép ( bao gồm cả bất động sản, tài sản cá nhân và sở hữu trí tuệ).
  • Các luật cấm tước đoạt tài sản một cách tùy tiện, bao gồm cả việc nhà nước trưng dụng tài sản của nhà nước mà không bồi thường một cách thích đáng.
  • Các luật bảo vệ và trừng phạt những tội phạm xâm phạm sở hữu.
  • Các luật bảo vệ quyền tham gia vào các hoạt động kinh tế tư nhân tuân thủ quy định hợp lý.

4. Tiêu chí thứ ba

Quy trình ban hành, thi hành và áp dụng luật phải bảo đảm công bằng, hiệu quả và có thể tiếp cận

– Việc ban hành, thi hành và áp dụng luật phải bảo đảm công bằng, hiệu quả và có thể tiếp cận đối với công chúng

  • Quy trình lập pháp và hành chính được tổ chức với thông báo kịp thời và được mỗ với công chúng.
  • Quy trình lập pháp phải tạo cơ hội cho các quan điểm khác nhau được lắng nghe và xem xét.
  • Quy trình hành chính phải tạo cơ hội cho các quan điểm khác nhau được lắng nghe và xem xét, và bao gồm các cơ chế cho sự tham gia của những người bị ảnh hưởng bởi quyết định từ các quy trình này.
  • Những dự thảo luật chính thức và bản sao hoặc biên bản của thủ tục hành chính và lập pháp phải công bố- cho công chúng một cách kịp thời.
  • Các quyết định hành chính và tư pháp được công bố và phân phát rộng rãi một cách kịp thời.
  • Công chúng có thể tiếp cận với cảnh sát.

– Các luật phải được thực thi một cách công hằng và hiệu quả

  • Luật pháp được thực thi hiệu quả.
  • Các luật không áp dụng hoặc thi hành trên cơ sở tùy ý hoặc lựa chọn, vì lợi ích chính trị hoặc để trả đũa cho các hoạt động hoặc sự biểu đạt hợp pháp.
  • Các luật phải được thực thi mà không chịu ảnh hưởng không hợp lý bỏi các quan chức công quyền hoặc các lợi ích cá nhân.
  • Những cá nhân và các đối tượng không phải chịu lệ phí quá mức hoặc không hợp lý, hoặc yêu cầu thanh toán các khoản hoặc các ưu đãi khác cho các quan chức, những ngưồí thực thi luật pháp, hoặc cơ quan của họ để đổi lấy việc những quan chức này thực thi đúng thời hạn công vụ của mình chứ không phải là theo yêu cầu của pháp luật.
  • Thủ tục hành chính được tiến hành không chậm trễ một cách vô lý và quyết định hành chính được thực thi một cách kịp thời.
  • Cảnh sát được đào tạo căn bản, có đủ số lượng, có nguồn lực dồi dào và rộng rãi đáp ứng được yêu cầu của các cộng đồng mà họ phục vụ.
  • Các cơ sở cải tạo được duy trì ỏ điều kiện hợp lý.

5. Tiêu chí thứ tư

Tiếp cận công lý được cung cấp bởi các quan tòa có năng lực, độc lập, và đạo đức, Luật sư của LVN Group hoặc người đại diện và cán bộ tư pháp phải đủ về số lượng, có nguồn lực dồi dào, và đáp ứng được yêu cầu của các cộng đồng mà họ phục vụ

– Thẩm phán, công tố viên và cán bộ tư pháp phải công bằng và trách nhiệm

  • Các quyết định và thủ tục tư pháp phải giảm thiểu sai lệch hoặc sự tác động bất hợp lý của các quan chức công cộng hoặc lợi ích cá nhân.
  • Các công tố viên, thẩm phán và cán bộ tư pháp phải tuân thủ triệt để các quy tắc nghề nghiệp và phải chịu hình thức xử phạt thích đáng đôi với hành vi sai trái.
  • Các công tố viên, thẩm phán và cán bộ tư pháp được lựa chọn, bổ nhiệm, cất nhắc, bồi thường, trợ cấp, miễn nhiệm và xử lý kỷ luật sao cho thúc đẩy cả tính độc lập và tính chịu trách nhiệm, và họ đáp ứng được yêu cầu của các cộng đồng mà họ phục vụ.

– Hệ thống tư pháp có hiệu quả và dễ tiếp cận

  • Các công tố viên, thẩm phán và cán bộ tư pháp có năng lực, được đào tạo căn bản, đủ về số lượng và có nguồn lực dồi dào.
  • Tố tụng tư pháp được tiến hành và phán quyết được thi hành không chậm trễ một cách vô lý.
  • Các luật quy định các biện pháp khắc phục kịp thời và hợp lý để ngăn chặn và giải quyết việc không tuân thủ pháp luật.
  • Trụ sở toà án được duy trì trong điều kiện thích hợp và tại các địa điểm phù hợp để đảm bảo cho việc tiếp cận và tính an toàn.
  • Tiếp cận công lý không phải chịu lệ phí quá mức hoặc không hợp lý, cũng như không phải thanh toán hoặc ưu đãi khác cho các công tố viên, thẩm phán và cán bộ tư pháp.
  • Tiếp cận công lý không phải chịu những rào cản về thủ tục bất hợp lý.
  • Những bị can, bị cáo có khuyết tật về thể chất và tâm thần được nhận hỗ trợ cần thiết, các dịch vụ phụ trợ và nơi ăn ở để cho phép họ có thể tham gia đầy đủ cho việc bào chữa.
  • Bị can, bị cáo nếu có yêu cầu thì có thể tiếp cận các dịch vụ dịch thuật chính xác để cho phép họ hiểu các thủ tục tố tụng và đảm bảo để tòa án hiểu họ.

– Các chủ thể được tư vấn hoặc đại diện bởi Luật sư của LVN Group hoặc người đại diện có năng lực và độc lập

  • Chủ thể bị cáo buộc vi phạm pháp luật hình sự, có quyền được đại diện bởi một Luật sư của LVN Group có năng lực hoặc người đại diện ở từng giai đoạn tố tụng, tòa án cung cấp đại diện thích hợp cho bị cáo nếu họ không có khả năng chi trả cho dịch vụ này.
  • Dịch vụ pháp lý phi lợi nhuận hoặc do chính phủ tài trợ phải có sẵn để đảm bảo rằng tất cả mọi người được tiếp cận với những tư vấn thích hợp và được đại diện trong các vụ án dân sự và hình sự bất kể tình trạng kinh tế, xã hội.
  • Các Luật sư của LVN Group hoặc những người đại diện độc lập với sự kiểm soát của chính phủ, tuân thủ các quy tắc nghề nghiệp, và phải chịu những chế tài đang có hiệu lực đối với hành vi sai trái.
  • Luật sư hoặc người đại diện phải có năng lực, được đào tạo cơ bản, và đủ về số lượng.

– Các cơ chế giải quyết tranh chấp lựa chọn tạo ra sự tiếp cận công lý độc lập, khách quan, công bằng và hiệu quả

  • Hoà giải viên và trọng tài viên phải công bằng và độc lập với sự kiểm soát chính phủ.
  • Hoà giải viên và trọng tài viên tuân thủ các quy tắc của hành vi và phải chịu xử phạt thích đáng đối với hành vi sai trái.
  • Hoà giải viên và trọng tài viên phải có năng lực, được đào tạo căn bản, và đủ về số lượng.
  • Các cơ chế giải quyết tranh chấp lựa chọn cho phép tiếp cận công lý hiệu quả.
  • Các cơ chế giải quyết tranh chấp lựa chọn đưa ra các thủ tục để đảm bảo rằng họ không trói buộc đối với những người không đồng ý bị ràng buộc, ngoại trừ theo quy định của pháp luật hoặc phán quyết của tòa án.

– Hệ thống giải quyết tranh chấp mang tính truyền thống, cộng đồng và tôn giáo phải mang lại sự tiếp cận công lý độc lập, khách quan, công bằng

  • Các quan tòa mang tính truyền thống, cộng đồng và tôn giáo phải độc lập và khách quan, tuân thủ quy tắc nghề nghiệp, và phải bị xử phạt thích đáng đôi với hành vi sai trái.
  • Hệ thống giải quyết tranh chấp mang tính truyền thông, cộng đồng và tôn giáo phải tôn trọng và bảo vệ các quyền cơ bản.
  • Hệ thống giải quyết tranh chấp mang tính truyền thông, cộng đồng và tôn giáo quy định các thủ tục để đảm bảo rằng họ không trói buộc đối với người không đồng ý bị ràng buộc.

LUẬT LVN GROUP (Sưu tầm)