Giải quyết vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài?

Câu hỏi: Ông David (quốc tịch Anh) kết hôn với bà Julie (quốc tịch Mỹ) tại Mỹ. Sau đó, hai vợ chồng cùng sang Việt Nam sinh sống và làm việc. Tuy nhiên, một thời gian sau, họ phát sinh mâu thuẫn và nộp đơn yêu cầu Tòa án Việt Nam giải quyết ly hôn.

Tôi muốn hỏi một số vấn đề như sau:

1. Vấn đề pháp lý nào có thể làm phát sinh khi Tòa án Việt Nam giải quyết vụ việc ly hôn trên?

2. Có người nói rằng: “Tòa án Việt Nam không có thẩm quyền giải quyết vụ việc ly hôn nếu cả hai bên đương sự là người nước ngoài”. Vậy tình huống này cần giải quyết ra sao?

3. Và nếu hai vợ chồng này đã đồng ý với nhau là chọn pháp luật Anh là pháp luật giải quyết tình huống của mình thì liệu rằng Tòa án Việt Nam có thể áp dụng pháp luật Anh là pháp luật do các bên lựa chọn để giải quyết vụ việc ly hôn trên không?

Xin cảm ơn,

Trả lời:

Về yêu cầu thứ nhất, vấn đề pháp lý có thể phát sinh khi tòa án Việt Nam giải quyết vụ việc ly hôn trên:

Căn cứ vào tình trạng hôn nhân của vợ chồng có thể làm phát sinh các vấn đề pháp lý như: quan hệ về con chung (việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng con sau khi ly hôn, thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, quyền chăm nom con sau khi ly hôn), quan hệ tài sản (chia tài sản chung khi ly hôn, chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình, chia tài sản là nhà đất), quan hệ hôn nhân (chấm dứt quan hệ vợ chồng theo đúng quy định của pháp luật.

Về yêu cầu thứ hai: Với nhận định “Tòa án Việt Nam không có thẩm quyền giải quyết vụ việc ly hôn nếu cả hai bên đương sự là người nước ngoài“.

Khoản 1, Điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo quy định của Luật này. Như vậy, nếu ông David và bà Julie thường trú tại Việt Nam thì đây là vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài và vẫn thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án Việt Nam.

Căn cứ vào Điều 37 và Điều 469 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 thì vụ việc ly hôn trên thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân Tỉnh.

Về yêu cầu thứ ba:

Căn cứ Điều 664 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định:

“Điều 664. Xác định pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài

1. Pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc luật Việt Nam.

2. Trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc luật Việt Nam có quy định các bên có quyền lựa chọn thì pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo lựa chọn của các bên.

3. Trường hợp không xác định được pháp luật áp dụng theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì pháp luật áp dụng là pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó nhất với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài đó.”

Như vậy, nếu hai bên thỏa thuận chọn pháp luật Anh để giải quyết thì vẫn được chấp nhận vì không trái với quy định của pháp luật Việt Nam.

>> Xem ngay: Vợ ly hôn đơn phương khi chồng đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài?

Thưa Luật sư của LVN Group! Tôi muôn gủi tới Luật sư của LVN Group một câu hỏi xin được tư vấn: tôi muốn ly hôn với vợ tôi, nhưng hiện nay vợ tôi lại đang lao động ở Đài Loan. Và chúng tôi cũng không liên lạc được với nhau. Tôi có thể đơn phương xin ly hôn được không? Và nếu ly hôn được thì quyền nuôi con giải quyết như thế nào? Xin cảm ơn Luật sư của LVN Group đã tư vấn!

Trả lời:

Theo khoản 1 Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 của Quốc hội quy định quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn như sau:

“Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn.”

Như vậy, bạn có quyền ly hôn mà không cần sự đồng ý của vợ bạn, trong trường hợp của bạn là ly hôn đơn phương.

Căn cứ Điều 37 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, hiện nay vợ của bạn đang làm việc ở nước ngoài nên Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố nơi vợ bạn có hộ khẩu thường trú trước khi xuất cảnh. Như vậy, bạn sẽ nộp đơn ly hôn tại Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố nơi vợ bạn có hộ khẩu thường trú trước khi xuất cảnh.

Hồ sơ xin ly hôn bạn cần chuẩn bị như sau:

– Đơn xin ly hôn theo mẫu tòa án;

– Đăng ký kết hôn (Bản chính hoặc bản sao);

– Chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu của chị (bản sao);

– Giấy khai sinh của các con (Bản sao);

– Hộ chiếu, tạm trú của chồng chị (bản dịch, sao công chứng);

– Giấy tờ về tài sản (nếu có).

Lưu ý: Các bản sao đều phải công chứng hoặc chứng thực theo quy định.

Còn nếu trong quá trình Tòa án xét xử mà vợ của bạn không thể về Việt Nam, thì trường hợp này được giải quyết theo Điều 227 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, theo đó, nếu Tòa án triệu tập lần thứ 2 mà vợ bạn vẫn vắng mặt mà không có lý do chính đáng thì Tòa án vẫn tiến hành xét xử vắng mặt vợ bạn.

Về quyền nuôi con, khi bạn có yêu cầu giải quyết quyền nuôi con, thì lúc này Tòa án nếu giải quyết cho ly hôn, thì quyền nuôi con được giao cho người có quyên nuôi cháu, dựa trên nguyên tắc được quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:

“Điều 81. Việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Như vậy, nếu con của bạn hiện dưới 36 tháng tuổi thì cháu được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Nếu con bạn từ đủ 03 tuổi đến dưới 07 tuổi thì Tòa án sẽ giải quyết cho bên nào đảm bảo tốt hơn về mặt quyền lợi, điều kiện chăm sóc con, nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì Tòa án sẽ xem xét nguyện vọng của con muốn sống cùng ai sau khi ly cha mẹ ly hôn.

Những điều cần lưu ý: Án phí dân sự sơ thẩm đối với trường hợp ly hôn đơn phương mà không có tranh chấp về tài sản là 300.000 đồng.

>> Tham khảo bài viết liên quan: Tư vấn về ly hôn đơn phương có yếu tố nước ngoài?

Luật sư tư vấn pháp luật Hôn nhân trực tuyến, gọi: 1900.0191

Thưa Luật sư, tôi có vấn đề muốn hỏi Luật sư như sau: Tôi mang quốc tịch Việt Nam, chồng tôi mang quốc tịch Pháp. Chúng tôi đã lấy nhau được gần 10 năm và có một căn nhà chung ở Pháp. Nhưng do mâu thuẫn gia đình mà chồng tôi bỏ về Pháp đã gần 3 năm và chúng tôi không có liên lạc. Vậy Luật sư cho tôi hỏi là tôi có thể làm đơn xin ly hôn tại Việt Nam được không? Cảm ơn Luật sư của LVN Group!

Trả lời:

Điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định về ly hôn có yếu tố nước ngoài như sau:

“Điều 127. Ly hôn có yếu tố nước ngoài

1. Việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo quy định của Luật này.

2. Trong trường hợp bên là công dân Việt Nam không thường trú ở Việt Nam vào thời điểm yêu cầu ly hôn thì việc ly hôn được giải quyết theo pháp luật của nước nơi thường trú chung của vợ chồng; nếu họ không có nơi thường trú chung thì giải quyết theo pháp luật Việt Nam.

3. Việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôn tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó.”

Đồng thời, theo Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, cho phép vợ hoặc chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết chuyện ly hôn. Như vậy, bạn có quyền đơn phương yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn, vì việc ly hôn của bạn có yếu tố nước ngoài do đó bạn sẽ nộp đơn tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh. Ngôi nhà là bất động sản của bạn ở bên Pháp do đó sẽ được giải quyết theo pháp luật Pháp. Tòa án Việt Nam chỉ giải quyết yêu cầu ly hôn và yêu cầu khác của bạn có liên quan đến việc ly hôn (nếu có); còn vấn đề tài sản sẽ do Tòa án Pháp giải quyết, nếu bạn có đơn yêu cầu, trừ trường hợp hai vợ chồng bạn có thỏa thuận khác.

Về thủ tục ly hôn, hồ sơ, cơ quan có thảm quyền giải quyết, bạn có thể tham khảo các bài viết đã được tư vấn trước đó để áp dụng tương tự trong trường hợp của mình.

>> Xem thêm: Ly hôn đơn phương thực hiện như thế nào?