Hiệu quả quần tụ (agglomeration economies) là khả năng tiết kiệm chi phí khi các doanh nghiệp có địa điểm ở gần nhau. Có thể lấy nhiều ví dụ về hiệu quả quần tụ như: khi các cửa hàng bán lẻ ở gần nhau, người tiêu dùng không phải đi xa để so sánh giá cả, người bán và người mua có thể sử dụng hệ thống thông tin một cách có hiệu quả hơn, giảm chi phí chuyển chở, chi phí mua sắm khi các xí nghiệp thuộc các khâu khác nhau nằm kề nhau.

Hình 64. Hiệu quả sản xuất.

Trong hình trên, chúng ta giả định đường chi phí bình quân dài hạn hình chữ u và quy mô nhà máy bằng OA. Nếu nhu cầu thị trường bằng OA và doanh nghiệp sản xuất mức sản lượng bằng OA, nó sẽ đạt mức chi phí thấp nhất: khoảng OA trên trục chi phí thấp hơn OS và ơx. Ngược lại, nếu quy mô nhà máy bàng OB, thì doanh nghiệp có quy mô không tối ưu và mức chi phí cao hơn mức có thể đạt được nếu tăng quy mô nhà máy; còn trong trường hợp nhu cầu thị trường quá thấp (tức thấp hơn mức cung dài hạn OA), thì công suất nhà máy không được tận dụng hết và chi phí còn ở mức cao hơn chi phí có thể đạt được nếu nhu cầu cao hơn.

Hiệu quả quy mô lớn (economies of scale) Xem kinh tế quy mô.