Hiệu ứng răng cóc (ratchet effect) là tác động tương tự như những bánh xe răng cóc của máy cơ học, trong đó khi máy đã chuyển sang một răng mới, nó sẽ không quay trở lại.

Hiệu ứng răng cóc tồn tại trong nhiều lĩnh vực của kinh tế học, đáng chú ý nhất là trong tiêu dùng, lạm phát và tiền lương. Ví dụ trong tiêu dùng, người ta cho rằng khi thu nhập của hộ gia đình giảm, họ tìm mọi cách để duy trì tiêu dùng ở mức cao nhất trước đó, Điều này hàm ý người ta phải sử dụng tiền tiết kiệm hoặc vay nợ để duy trì mức chỉ tiêu cho tiêu dùng trước đây. Khi thu nhập tăng trở lại, các hộ gia đình sẽ tiến tới mức tiêu dùng cao hon. Vì vậy, hàm tiêu dùng được coi là không thể đảo ngược.