1. Mất sổ bảo hiểm xã hội có được người sử dụng đóng BHXH không?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến bộ phận tư vấn trực tuyến của Công ty Luật LVN Group . Với thắc mắc của bạn, Công ty Luật LVN Group xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1.1. Sổ bảo hiểm xã hội là gì?
Có thể nói, sổ bảo hiểm xã hội chính là vật “bất ly thân” của bất cứ người lao động nào có tham gia vào bảo hiểm xã hội. Chính vì thế, các vấn đề phát sinh xung quanh sổ bảo hiểm luôn nhận được rất nhiều sự quan tâm từ đại đa số người tham gia bảo hiểm.
Sổ bảo hiểm xã hội là tài liệu ghi chép lại quá trình tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động, để làm cơ sở giải quyết cho các vấn đề liên quan sau này như tính toán tiền trợ cấp, xem xét điều kiện hưởng lương hưu,… Mỗi cá nhân sẽ được cấp một sổ bảo hiểm xã hội, đó cũng chính là mã định danh đại diện cho cá nhân đó khi tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội Việt Nam.
1.2. Chức năng của sổ bảo hiểm xã hội
Sau đây là 3 chức năng chính của sổ bảo hiểm xã hội:
– Dùng để theo dõi quá trình đóng và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động.
– Làm bằng chứng để giải quyết cho các vấn đề liên quan đến chế độ bảo hiểm.
– Là mã định danh của người tham gia bảo hiểm. Chỉ cần cung cấp sổ bảo hiểm xã hội khi tham gia các giao dịch về bảo hiểm, người lao động sẽ được hưởng các chế độ bảo hiểm theo quy định của pháp luật.
Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 18 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì người lao động có các quyền sau:
“1. Được tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật này.
2. Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội.
3. Nhận lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội đầy đủ, kịp thời, theo một trong các hình thức chi trả sau:
a) Trực tiếp từ cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền;
b) Thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng;
c) Thông qua người sử dụng lao động.
……..
7. Định kỳ 06 tháng được người sử dụng lao động cung cấp thông tin về đóng bảo hiểm xã hội; định kỳ hằng năm được cơ quan bảo hiểm xã hội xác nhận về việc đóng bảo hiểm xã hội; được yêu cầu người sử dụng lao động và cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp thông tin về việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội.
8. Khiếu nại, tố cáo và khởi kiện về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.”
Đồng thời điều 21 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động:
“Điều 21. Trách nhiệm của người sử dụng lao động
1. Lập hồ sơ để người lao động được cấp sổ bảo hiểm xã hội, đóng, hưởng bảo hiểm xã hội.
2. Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 86 và hằng tháng trích từ tiền lương của người lao động theo quy định tại khoản 1 Điều 85 của Luật này để đóng cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm xã hội.”
Pháp luật quy định, từ ngày 01/01/2016, người lao động có quyền tự quản lý sổ BHXH, người sử dụng lao động có trách nhiệm hàng tháng đóng BHXH cho người lao động.
Như vậy, trong trường hợp bạn làm mất sổ BHXH, bạn vẫn được người sử dụng đóng BHXH hàng tháng.
Tuy nhiên, sổ BHXH liên quan trực tiếp đến việc giải quyết các chế độ BHXH nên bạn cần làm lại sổ BHXH.
2. Mất sổ BHXH có làm lại được không?
Theo quy định của pháp luật thì hiện nay, mỗi người đều sẽ được cấp một số và một sổ bảo hiểm xã hội để sử dụng trong suốt quá trình đóng bảo hiểm xã hội đến khi tạm dừng đóng. Do sổ bảo hiểm xã hội đã giao cho người lao động quản lý, bảo quản nên rất nhiều nguyên nhân khách quan như bị mất trộm, thiên tai, hỏa hoạn… nên làm mất sổ không hay biết. Vì vậy, khi bị mất sổ rất nhiều người thắc mắc có thể cấp lại được không? thủ tục hồ sơ như thế nào? có phức tạp hay không? thời gian giải quyết trong bao lâu? Thì trong phạm vi bài viết này của chúng tôi sẽ giải đáp phần nào về thủ tục cấp lại sổ bảo hiểm xã hội khi người lao động làm mất để tránh ảnh hưởng đến quyền lợi khi hưởng các chế độ của bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.
Bảo hiểm xã hội là một trong những chế độ, chính sách của nhà nước ta bao gồm các chế độ sẽ được hưởng khi người tham gia đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật khi bị ốm đau, bệnh tật…của bảo hiểm xã hội, còn đối với chế độ thai sản sẽ được hưởng khi người lao động nữ đang mang thai, sinh con… khi người lao động tuổi cao sẽ được hưởng lương hưu và khi người tham gia bảo hiểm chết thì những người thân nhân sẽ được hưởng chế độ tử tuất theo quy định.
Hiện nay những người lao động đang làm việc trong các cơ quan, tổ chức, cá nhân có sử dụng lao động bất kể trong khu vực nhà nước hoặc ngoài nhà nước chỉ cần thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì người sử dụng lao động và người lao động phải có nghĩa vụ bắt buộc phải tham gia loại hình bảo hiểm này do nhà nước tổ chức nhằm bù đắp một phần hoặc có thể thay thế một phần nào đó của người lao động khi họ không có khả năng lao động hoặc bị suy giảm sức khỏe như tuổi cao sức yếu, hoặc bị bệnh nghề nghiệp ốm đau, bệnh tật ảnh hưởng đến thu nhập do suy giảm khả năng lao động từ quỹ bảo hiểm xã hội do bảo hiểm xã hội Việt Nam quản lý và chi trả khi người lao động đủ các điều kiện để hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.
Khi người lao động tham gia bảo hiểm xã hội sẽ được đóng và nó là cơ sở pháp lý để người lao động hưởng các chế độ về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật bảo hiểm xã hội thì sẽ được cấp sổ bảo hiểm xã hội để ghi chép các thông tin về quá trình tham gia bảo hiểm xã hội từ khi bắt đầu đóng đến khi dừng đóng của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.
3. Về thủ tục làm lại sổ BHXH khi bị mất.
Căn cứ theo quy định tại điểm 1.1 khoản 1 Điều 29 Quyết định 959/QĐ-BHXH ban hành quy định về quản lý thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế
“Điều 29. Cấp lại sổ BHXH, đổi, điều chỉnh thông tin trên sổ BHXH, thẻ BHYT
1. Cấp lại sổ BHXH do mất , hỏng, thay đổi số sổ, gộp sổ BHXH
1.1. Thành phần hồ sơ:
a) Tờ khai cung cấp và thay đổi thông tin người tham gia BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS);
b) Sổ BHXH đã cấp“.
Pháp luật hiện hành quy định, trong trường hợp người lao động làm mất sổ bảo hiểm xã hội hoặc sổ bảo hiểm xã hội bị hư hỏng thì có thể làm thủ tục để được cấp lại sổ.
Để được cấp lại sổ bảo hiểm xã hội bị mất thì người lao động làm thủ tục xin cấp lại sổ bảo hiểm xã hội phải chuẩn bị những giấy tờ như sau:
+ Để cấp số bảo hiểm xã hội bị mất thì người có sổ phải nộp đơn có xác nhận của chính quyền quyền địa phương nơi hiện nay đang cư trú có thể là nơi có hộ khẩu hoặc nơi có sổ tạm trú hoặc có sự xác nhận của công an nơi cư trú để trình báo về việc mất sổ bảo hiểm xã hội.
+ Người có bị mất sổ điền vào tờ khai do bộ lao động thương binh xã hội theo mẫu khi tham gia, điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hiện nay đang dùng theo mẫu TK1-TS.
+ Người mất sổ bảo hiểm xã hội làm đơn đề nghị cấp lại sổ bảo hiểm xã hội theo mẫu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền của địa phương như công an xã, phường, thị trấn hoặc ủy ban nhân dân xã phường, thị trấn.
+ Người lao động nộp thêm giấy xác nhận các quá trình mà mình đã tham gia bảo hiểm xã hội của cơ quan bảo hiểm xã hội nơi người lao động đóng bảo hiểm xã hội.
+ Người lao động phải lên cơ quan bảo hiểm xã hội tại địa phương cư trú để xin xác nhận chưa được hưởng chế độ trợ cấp một lần theo quy định.
+ Người lao động bị mất sổ bảo hiểm xã hội nộp bản sao chứng minh nhân nhân hoặc căn cước công dân còn giá trị sử dụng kèm theo bản chính theo quy định.
Sau khi chuẩn bị xong hồ sơ đầy đủ như trên thì người bị mất sổ bảo hiểm xã hội nộp các giấy tờ trên cho cơ quan bảo hiểm xã hội nơi đang đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động đang tham gia bảo hiểm tự nguyện hoặc cơ quan bảo hiểm nơi cuối cùng của người lao động đã làm việc trước khi dừng đóng bảo hiểm sau khi nghỉ việc. Người bị mất sổ bảo hiểm nộp hồ sơ cấp lại sổ bảo hiểm xã hội bị mất có thể nộp trực tiếp lên cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc qua giao dịch điện tử hoặc qua dịch vụ bưu chính.
Sau khi bên cơ quan bảo hiểm xã hội nhận được hồ sơ mà người bị mất số bảo hiểm xã hội nộp sẽ kiểm tra hồ sơ và đối chiếu các thông tin ghi trên sổ bảo hiểm xã hội trên cơ sở dữ liệu quốc gia của mình đang quản lý để thực hiện việc cấp lại sổ bảo hiểm xã hội cho người bị mất sổ bảo hiểm xã hội chưa hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần để cấp lại sổ bảo hiểm xã hội theo quy định.
Theo quy định của pháp luật thì thời gian cấp lại sổ bảo hiểm bị mất thông thường là mười ngày làm việc. Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội ở nhiều tỉnh thì thời gian giải quyết không quá bốn mươi năm ngày theo quy định.
Do đó, việc cấp lại sổ bảo hiểm xã hội khi bị mất, bị hỏng, bị mờ, bị sai thông tin khá đơn giản và cũng không có gì phức tạp để được hưởng các chế độ về bảo hiểm xã hội để bảo đảm quyền và lợi ích cho người tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.
Trân trọng ./.
Mọi vướng mắc về các vấn đề pháp lý liên quan đến bài viết , Hãy gọi ngay: 1900.0191 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài.
Bộ phận tư vấn pháp luật về bảo hiểm xã hội – Công ty luật LVN Group
Công Ty Luật LVN Group xin cảm ơn!!