Kính thưa quý khách hàng!

Công ty Luật TNHH LVN GROUP xin gửi tới quý khách hàng lời chào trân trọng và cảm ơn quý khách đã tin tưởng vào dịch vụ do chúng tôi cung cấp. Chúng tôi nhận được yêu cầu của quý khách liên quan đến nội dung cụ thể như sau:

NỘI DUNG YÊU CẦU

Xin chào Luật sư của LVN Group,

Tôi muốn xin tư vấn Luật sư của LVN Group về trường hợp sau đây.

Năm 2017, tôi và chồng tôi có nhận cháu ruột của chồng tôi làm con nuôi với mục đích đưa cháu sang định cư tại Mỹ. Hiện nay cháu đã định cư ở Mỹ và đã trên 18 tuổi. Tôi và chồng tôi đang làm thủ tục li hôn tại Mỹ. Mẹ đẻ của cháu đang sống ở Hà Nội. Tôi và con nuôi tôi chưa bao giờ sống cùng nhau, chưa bao giờ gọi nhau là mẹ con. Mối quan hệ con nuôi trên thực tế không hề tồn tại. Hiện tại cháu đang sống cùng chồng tôi ở một địa chỉ khác. Tôi muốn chấm dứt việc nuôi con nuôi. Nhưng do hiện tại đang mắc kẹt tại Mỹ do tình hình Covid nên tôi không về Việt Nam làm các thủ tục được. Chồng tôi cũng không sẵn sàng ký đơn xin huỷ nuôi con nuôi. Vì vậy, tôi muốn hỏi Luật sư của LVN Group một số điều sau:

1. Mẹ đẻ của con nuôi tôi có thể làm đơn xin yêu cầu chấm dứt quan hệ con nuôi của tôi và cháu không?

2. Nếu được thì lý do để xin chấm dứt có thể là gì?

3. Nếu mẹ đẻ của con nuôi tôi là người xin chấm dứt quan hệ con nuôi thì có cần chữ ký của tôi, chồng tôi và con nuôi tôi không? Nếu tôi và con nuôi tôi (ngoại trừ chồng tôi) đều đồng thuận chấm dứt quan hệ con nuôi thì có giúp cho việc xin chấm dứt được thuận lợi hơn không?

4. Nếu mẹ đẻ của con nuôi tôi là người đứng đơn thì trong phiên toà xét xử cần sự có mặt của những ai?

5. Toà có thể xét xử vắng mặt tôi, chồng tôi và con nuôi tôi được không? Chúng tôi có thể gửi bất cứ giấy tờ tài liệu gì để thay thế sự có mặt của chúng tôi không?

6. Luật sư có thể giúp mẹ đẻ của con gái nuôi tôi làm các thủ tục được không và tổng chi phí là bao nhiêu?

Tôi mong nhận được câu trả lời của công ty trong thời gian sớm nhất.

Xin chân thành cảm ơn.

CƠ SỞ PHÁP LÝ

Bộ luật dân sự 2015;

Bộ luật tố tụng dân sự 2015;

Luật nuôi con nuôi 2010;

Nghị định số 19/2011/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật nuôi con nuôi;

Nghị định số Số: 24/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số Điều của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP;

NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Căn cứ chấm dứt việc nuôi con nuôi

Trả lời:

Xuất phát từ nguyên tắc của việc nuôi con nuôi là phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người được nhận làm con nuôi và người nhận con nuôi và trên cơ sở tự nguyện. Điều 25 Luật nuôi con nuôi 2010 quy định việc nuôi con nuôi có thể bị chấm dứt trong các trường hợp sau:

Thứ nhất, Con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi;

Thứ hai, Con nuôi bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của cha mẹ nuôi; ngược đãi, hành hạ cha mẹ nuôi hoặc con nuôi có hành vi phá tán tài sản của cha mẹ nuôi;

Thứ ba, Cha mẹ nuôi bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con nuôi; ngược đãi, hành hạ con nuôi;

Thứ tư, vì phạm các nội dung sau:

1. Lợi dụng việc nuôi con nuôi để trục lợi, bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục; bắt cóc, mua bán trẻ em.

2. Giả mạo giấy tờ để giải quyết việc nuôi con nuôi.

3. Phân biệt đối xử giữa con đẻ và con nuôi.

4. Lợi dụng việc cho con nuôi để vi phạm pháp luật về dân số.

5. Lợi dụng việc làm con nuôi của thương binh, người có công với cách mạng, người thuộc dân tộc thiểu số để hưởng chế độ, chính sách ưu đãi của Nhà nước.

6. Ông, bà nhận cháu làm con nuôi hoặc anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi.

7. Lợi dụng việc nuôi con nuôi để vi phạm pháp luật, phong tục tập quán, đạo đức, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.

Theo thông tin của chị cung cấp, việc nuôi con nuôi của chị không vi phạm pháp luật, không thuộc các trường hợp 2,3,4 nêu trên. Hiện tại con nuôi của chị cũng đã trên 18 tuổi, vì vậy chị có thể yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi với căn cứ: Con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi.

2. Ai là người có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi?

Trả lời:

1. Kể từ ngày giao nhận con nuôi, giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con; giữa con nuôi và các thành viên khác của gia đình cha mẹ nuôi cũng có các quyền, nghĩa vụ đối với nhau theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, pháp luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Theo yêu cầu của cha mẹ nuôi, cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định việc thay đổi họ, tên của con nuôi.

Việc thay đổi họ, tên của con nuôi từ đủ 09 tuổi trở lên phải được sự đồng ý của người đó.

3. Dân tộc của con nuôi là trẻ em bị bỏ rơi được xác định theo dân tộc của cha nuôi, mẹ nuôi.

4. Trừ trường hợp giữa cha mẹ đẻ và cha mẹ nuôi có thỏa thuận khác, kể từ ngày giao nhận con nuôi, cha mẹ đẻ không còn quyền, nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng, đại diện theo pháp luật, bồi thường thiệt hại, quản lý, định đoạt tài sản riêng đối với con đã cho làm con nuôi.

Căn cứ Điều 26 Luật Nuôi con nuôi 2010 quy định về tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi như sau:

“Điều 26. Tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi

1. Cha mẹ nuôi.

2. Con nuôi đã thành niên.

3. Cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ của con nuôi.

4. Cơ quan, tổ chức sau đây có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi khi có một trong các căn cứ quy định tại các khoản 2, 3 và 4 Điều 25 của Luật này:

a) Cơ quan lao động, thương binh và xã hội;

b) Hội liên hiệp phụ nữ.”

“Điều 27. Hệ quả của việc chấm dứt nuôi con nuôi

1. Quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi chấm dứt kể từ ngày quyết định chấm dứt nuôi con nuôi của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

2. Trường hợp con nuôi là người chưa thành niên hoặc đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động thì Tòa án quyết định giao cho cha mẹ đẻ hoặc tổ chức, cá nhân khác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục vì lợi ích tốt nhất của người đó.

3. Trường hợp con nuôi được giao cho cha mẹ đẻ thì các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ đẻ đã chấm dứt theo quy định tại khoản 4 Điều 24 của Luật này được khôi phục.

4. Trường hợp con nuôi có tài sản riêng thì được nhận lại tài sản đó; nếu con nuôi có công lao đóng góp vào khối tài sản chung của cha mẹ nuôi thì được hưởng phần tài sản tương xứng với công lao đóng góp theo thỏa thuận với cha mẹ nuôi; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

5. Con nuôi có quyền lấy lại họ, tên của mình như trước khi được cho làm con nuôi.”

Như vậy, cha mẹ đẻ hoàn toàn có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi. Tuy nhiên, lý do để chấm dứt vẫn phải đảm bảo các căn cứ đã nêu tại mục 1. Trường hợp này lý do là Con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi. Vì vậy, nếu cha mẹ đẻ yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi vẫn phải có chữ ký thể hiện sự đồng ý của bố mẹ nuôi là chị và chồng của chị.

Trường hợp chồng chị không đồng ý việc chấm dứt quan hệ con nuôi thì Tòa án không chấp nhận việc chấm dứt nuôi con nuôi. Vì theo quy định trên căn cứ chấm dứt phải là cả cha và mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi.

3. Nếu mẹ đẻ của con nuôi tôi là người đứng đơn thì trong phiên toà xét xử cần sự có mặt của những ai?

Trả lời:

Nếu mẹ đẻ của con nuôi chị là người đứng đơn thì trong phiên Tòa cần sự có mặt của những người sau:

– Mẹ đẻ của con nuôi: Là người yêu cầu giải quyết việc dân sự

– Con nuôi, vợ chồng anh chị: Là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong việc dân sự.

4. Toà có thể xét xử vắng mặt tôi, chồng tôi và con nuôi tôi được không? Chúng tôi có thể gửi bất cứ giấy tờ tài liệu gì để thay thế sự có mặt của chúng tôi không?

Khoản 3 Điều 367 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định:

“Điều 367. Những người tham gia phiên họp giải quyết việc dân sự

1. Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp phải tham gia phiên họp; trường hợp Kiểm sát viên vắng mặt thì Tòa án vẫn tiến hành phiên họp.

2. Người yêu cầu hoặc người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ phải tham gia phiên họp theo giấy triệu tập của Tòa án.

Người yêu cầu vắng mặt lần thứ nhất thì Tòa án hoãn phiên họp, trừ trường hợp người yêu cầu đề nghị Tòa án giải quyết việc dân sự vắng mặt họ. Trường hợp người yêu cầu đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt thì bị coi là từ bỏ yêu cầu và Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết việc dân sự; trong trường hợp này, quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự đó theo thủ tục do Bộ luật này quy định vẫn được bảo đảm.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan hoặc người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ được Tòa án triệu tập tham gia phiên họp. Trong trường hợp cần thiết, Tòa án có thể triệu tập người làm chứng, người giám định, người phiên dịch tham gia phiên họp; nếu có người vắng mặt thì Tòa án quyết định hoãn phiên họp hoặc vẫn tiến hành phiên họp.”

Như đã phân tích ở phần 3. Con nuôi, vợ chồng anh chị: Là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong việc dân sự. Vì vậy, Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan sẽ được Tòa án triệu tập tham gia phiên họp. Nếu có người vắng mặt thì Tòa án quyết định hoãn phiên họp hoặc vẫn tiến hành phiên họp.

Quy định này, không nêu rõ trường hợp nào Tòa án hoãn và trường hợp nào Tòa án tiến hành phiên họp giải quyết việc dân sự. Vì vậy, rất khó xác định vấn đề này. Do đó, khi nộp đơn yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi. Cần trao đổi và thống nhất với Tòa án về nội dung trên.

Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về “Vấn đề nuôi con nuôi” Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và hồ sơ do quý khách cung cấp. Mục đích đưa ra bản tư vấn này là để quý khách tham khảo. Trường hợp trong bản tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong bản tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề, rất mong nhận được phản ánh của quý khách. Chúng tôi sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng cảm ơn!

Bộ phận tư vấn Pháp luật

Công ty Luật TNHH LVN Group