Nếu làm được giấy khai sinh cho cháu thì bố cháu có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Bên xã phường nơi em cháu đang sống có quyền tham gia vào chuyện em cháu không?
Xin chân thành cảm ơn Luật sư.
Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn luật hôn nhân của công ty Luật LVN Group.
Luật sư tư vấn hôn nhân, gọi: 1900.0191
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn công ty Luật LVN Group. Về thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được trả lời như sau:
Căn cứ pháp lý
Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi bổ sung 2009
Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch
Luật hôn nhân gia đình 2014
Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004
Nội dung phân tích
Thứ nhất, về việc bố đứa trẻ có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Theo như thông tin bạn cung cấp thì em gái bạn sinh năm 2000, tức là năm nay mới 15 tuổi. Theo Điều 1, Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004 thì em gái bạn vẫn còn đang là trẻ em.
Để xác định bố đứa trẻ có phạm tội hay không cần căn cứ vào dấu hiệu hành vi của người đó:
– Nếu dùng vũ lực dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của em gái bạn hoặc thủ đoạn khác giao cấu với em bạn trái với ý muốn của cô ấy, thì bố đứa trẻ có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm vì tội Hiếp dâm trẻ em theo điểm b, khoản 2, Điều 112 Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi bổ sung 2009.
– Nếu em bạn và bố đứa trẻ có quan hệ lệ thuộc mà bố đứa trẻ lại lợi dụng quan hệ này để ép nạn nhân giao cấu, làm nạn nhân có thai thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cưỡng dâm trẻ em theo điểm b,khoản 2, điều 114 Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi bổ sung 2009.
– Nếu bố đứa bé đã thành niên mà giao cấu với em bạn thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm d, khoản 2, điều 115 về tội giao cấu với trẻ em, có thể bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm.
– Nếu bố đứa trẻ chưa thành niên giao cấu thuận tình với em gái bạn thì bố đứa trẻ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Thứ hai, về việc khai sinh cho đứa trẻ khi bố mẹ chưa đăng ký kết hôn.
Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định về điều kiện kết hôn tại điều 8 như sau:
“1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:
a)Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;
c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;
d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.”
Việc bố mẹ chưa đăng ký kết hôn không ảnh hưởng đến việc khai sinh cho đứa trẻ. Giữa em gái bạn và bố đứa trẻ không tồn tại quan hệ hôn nhân hợp pháp nên con của 2 người sẽ là con ngoài giá thú. Thủ tục khai sinh cho đứa trẻ được tiến hành như sau:
Điều 15, Nghị định 158/2005/NĐ-CP quy định thủ tục đăng ký khai sinh như sau:
“1. Người đi đăng ký khai sinh phải nộp Giấy chứng sinh (theo mẫu quy định) và xuất trình Giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em (nếu cha, mẹ của trẻ em có đăng ký kết hôn).
Giấy chứng sinh do cơ sở y tế, nơi trẻ em sinh ra cấp; nếu trẻ em sinh ra ngoài cơ sở y tế, thì Giấy chứng sinh được thay bằng văn bản xác nhận của người làm chứng. Trong trường hợp không có người làm chứng, thì người đi khai sinh phải làm giấy cam đoan về việc sinh là có thực.
Trong trường hợp cán bộ Tư pháp hộ tịch biết rõ về quan hệ hôn nhân của cha mẹ trẻ em, thì không bắt buộc phải xuất trình Giấy chứng nhận kết hôn.
2. Sau khi kiểm tra các giấy tờ hợp lệ, cán bộ Tư pháp hộ tịch ghi vào Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai sinh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã ký và cấp cho người đi khai sinh một bản chính Giấy khai sinh. Bản sao Giấy khai sinh được cấp theo yêu cầu của người đi khai sinh.
3. Trong trường hợp khai sinh cho con ngoài giá thú, nếu không xác định được người cha, thì phần ghi về người cha trong Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh để trống. Nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh có người nhận con, thì Ủy ban nhân dân cấp xã kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh.
Như vậy, do chưa đăng ký kết hôn nhưng nếu muốn ghi tên cha của đứa trẻ vào giấy khai sinh thì bố đứa trẻ cần phải làm thủ tục nhận con.
Trên đây là phần tư vấn của chúng tôi.
Trân trọng./.
BỘ PHẬN TƯ VẤN LUẬT – CÔNG TY LUẬT LVN GROUP.