Câu hỏi: Đáp án nào dưới đây đúng và giải thích tại sao? Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng là không quá bao nhiêu?

A. Không quá một phần ba mức phạt tù mà điều luật quy định.

B. Không quá hai phần ba mức phạt tù mà điều luật quy định.

C. Không quá hai phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

D. Không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

Đáp án:

Phương án đúng là D bởi vì:

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 2015 là không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

 

Luật LVN Group phân tích, làm sáng tỏ các quy định pháp lý liên quan đến vấn đề trên, cụ thể như sau:

Người dưới 18 tuổi phạm tội thì sẽ phải chịu những hình phạt nào? Hiện nay, tỷ lệ tội phạm dưới 18 tuổi đang ngày càng một nhiều và tăng đến mức báo động. Tuy nhiên thì đây vẫn chưa phải là những người thành niên, vì vậy có rất nhiều người thắc mắc về những hình phạt được áp dụng đối với những tội phạm này. 

 

1. Áp dụng Bộ luật hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, nguyên tắc xử lý.

1.1 Áp dụng Bộ luật Hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

Theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 (Bộ luật hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2017), người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự theo những quy định của Chương này; theo quy định khác của Phần thứ nhất của Bộ luật này không trái với quy định của Chương XII của Bộ luật này.

Vậy người dưới 14 tuổi mà thực hiện hành vi phạm tội, họ sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật hình sự nói riêng.

 

1.2 Nguyên tắc xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

Đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, nhà nước quy định các hình phạt cho họ không mang tính chất trừng trị độc ác hay tước đi quyền sống, quyền tự do của đối tượng này. Nếu người dưới 18 tuổi họ phải chịu trách nhiệm hình sự khi cơ quan có thẩm quyền xét xử cần tuân thủ theo những nguyên tắc sau đây:

– Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội căn cứ vào độ tuổi, khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.

– Người dưới 18 tuổi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả, nếu không thuộc trường hợp quy định tại điều 29 của Bộ luật này, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp quy định tại Mục 2 Chương này.

+ Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng, trừ tội phạm quy định tại các điều 134, 141, 171, 248, 249, 250, 251 và 252 của Bộ luật này;

+ Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 12 của Bộ luật này, trừ tội phạm quy định tại các điều 123, 134, 141,142, 144, 150, 151, 168, 171, 248, 249, 250, 251, và 252 của Bộ luật này;

+ Người dưới 8 tuổi là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án.

– Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào những đặc điểm về nhân thân của họ, tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

– Khi xét xử, Tòa án chỉ áp dụng hình phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội nếu xét thấy việc miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp quy định tại Mục 2 hoặc việc áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng theo quy định tại Mục 3 Chương này không bảo đảm hiệu quả giáo dục, phòng ngừa.

– Không xử phạt tù chung thân hoặc tửu hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

– Tòa án chỉ áp dụng hình phạt có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi phạm tội khi xét thấy các hình phạt và biện pháp giáo dục khác không có tác dụng răn đe, phòng ngừa.

Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người dưới 18 tuổi phạm tội được hưởng án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và thời hạn thích ứng ngắn nhất.

Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

– Án đã tuyên đối với người chưa đủ 16 tuổi phạm tội, thì không tính xác định tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm.

 

2. Hình phạt là gì? Mục đích của hình phạt?

2.1 Hình phạt

Theo điều 30 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017)

Điều 30. Khái niệm hình phạt

Hình phạt là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của nhà nước được quy định trong bộ luật này, do Tòa án quyết định áp dụng đối với người hoặc pháp nhân thương mại phạm tội nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người, pháp nhân thương mại đó.

Vậy hình phạt là biện pháp duy nhất chỉ được quy định trong Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017), nó mang tính cưỡng chế nghiêm khắc nhất đối với người hoặc pháp nhân thương mại phạm tội nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người, pháp nhân thương mại đó.

 

2.2 Mục đích của hình phạt

Theo điều 31 của Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) như sau:

Điều 31. Mục đích của hình phạt

Hình phạt không chỉ nhằm trừng trị người, pháp nhân thương mại phạm tội mà còn giáo dục họ ý thức tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ phạm tội mới; giáo dục người, pháp nhân thương mại khác tôn trọng pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm.

Theo điều luật này, mục đích của hình phạt bao gồm:

– Mục đích nhằm trừng trị người, pháp nhân thương mại phạm tội;

– Giáo dục họ ý thức tuân thủ theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ phạm tội mới;

– Giáo dục người, pháp nhân thương mại khác tôn trọng pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm

 

3. Người dưới 18 tuổi có bị phạt tù chung thân hay tử hình hay không?

Căn cứ Điều 39 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tù chung thân như sau:

“Điều 39. Tù chung thân

Tù chung thân là hình phạt tù không thời hạn được áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình.

Không áp dụng hình phạt tù chung thân đối với người dưới 18 tuổi phạm tội”

Căn cứ điều 40 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tửu hình như sau:

“Điều 40. Tử hình

1. Tử hình là hình phạt đặc biệt chỉ áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng con người, các tội về ma túy, tham nhũng và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác do Bộ luật này quy định.

2. Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.

3. Không thi hành án tử hình đối với người bị kết án thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi;

b) Người đủ 75 tuổi trở lên;

c) Người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý phạm tội hoặc lập công lớn.

4. Trong trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này hoặc trường hợp người bị kết án tử hình được an giảm, thì hình phạt tử hình chuyển thành tù chung thân.”

Như vậy căn cứ theo cá quy định nêu trên thì không áp dụng hình phạt tù chung thân hay tử hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

 

4. Hình phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

Căn cứ Khoản 1 Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về nguyên tắc của việc xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội như sau:

“Điều 91. Nguyên tắc xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

1. Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải căn cứ vào độ tuổi, khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.”

– Cơ sở pháp lý: Điều 98 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) như sau:

“Điều 98. Các hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

Người dưới 18 tuổi phạm tội được áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm:

1. Cảnh cáo.

2. Phạt tiền.

3. Cải tạo không giam giữ.

4. Tù có thời hạn.”

Căn cứ Điều 99 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về hình thức phạt tiền như sua:

“Điều 99. Phạt tiền

Phạt tiền được áp dụng là hình phạt chính đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, nếu người đó có thu nhập hoặc có tài sản riêng.

Mức tiền phạt đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai mức tiền phạt mà điều luật quy định.”

Căn cứ Điều 100 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 18 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật hình sự 2017) quy định về cải tạo không giam giữ như sau:

“Điều 100. Cải tạo không giam giữ

1. Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng hoặc người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng.

2. Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, thì không khấu trừ thu nhập của người đó.

Thời hạn cải tạo không giam giữ đối với người dưới 18 tuổi phạm tội không quá một phần hai thời hạn mà điều Luật quy định.”

Căn cứ điều 101 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tù có thời hạn như sau:

“Điều 101. Tù có thời hạn

Mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:

1. Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tửu hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;

2. Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.

Như vậy, theo các quy định trên thì cá hình phạt được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội bao gồm: Cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn.

Trên đây là toàn bộ nôi dung mà Luật LVN Group muốn cung cấp đến bạn đọc tham khảo. Nếu có thắc mắc vui lòng liên hệ tời tổng đài tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến hotline 1900.0191 để được chuyên viên pháp luật tư vấn trực tiếp. Xin chân thành cảm ơn!