Ly hôn tại nước ngoài đối với người Việt Nam có được không?

Luật sư tư vấn luật hôn nhận về ly hôn và quyền nuôi con, gọi:1900.0191

Trả lời:

Theo điều 127 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về Ly hôn có yếu tố nước ngoài:

1. Việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo quy định của Luật này.

2. Trong trường hợp bên là công dân Việt Nam không thường trú ở Việt Nam vào thời điểm yêu cầu ly hôn thì việc ly hôn được giải quyết theo pháp luật của nước nơi thường trú chung của vợ chồng; nếu họ không có nơi thường trú chung thì giải quyết theo pháp luật Việt Nam.

3. Việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôn tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó.

Như vậy, có hai trường hợp sau:

TH1: Vợ chồng bạn không chung có nơi thường trú tại nước sở tại thì yêu cầu ly hôn sẽ được tiến hành theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bộ luật tố tụng dân sự nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Theo quy định tại Điều 37 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn của bạn sẽ là Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi bạn hoặc chồng bạn thường trú trước đây.

Trình tự, thủ tục giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài:

– Hồ sơ ly hôn có yếu tố nước ngoài gồm:

-Giấy chứng nhận kết hôn: Giấy chứng nhận kết hôn bản gốc. Nếu không có giấy chứng nhận kết hôn bản gốc có thể thay thế bằng bản sao do chính cơ quan nhà nước nơi thực hiện việc đăng ký kết hôn cấp;

-Giấy khai sinh của các con ;

– Giấy tờ của bên có quốc tịch Việt Nam gồm: Bản sao chứng thực CMND; Bản sao chứng thực hộ khẩu.

– Giấy tờ của bên có quốc tịch nước ngoài gồm: Bản sao hộ chiếu hoặc visa đã được hợp pháp hóa lãnh sự; Đơn xin được vắng mặt trong toàn bộ quá trình giải quyết ly hôn tại tòa án Việt Nam đã được hợp pháp hóa lãnh sự.

Đơn xin ly hôn: Đơn xin ly hôn do bên không có quốc tịch Việt Nam làm và thực hiện hợp pháp hóa lãnh sự rồi chuyển về cho bên có quốc tịch Việt Nam ký. Về tài sản chung và con chung hai bên có thể tự thỏa thuận giải quyết hay yêu cầu tòa giải quyết và ghi rõ trong đơn xin ly hôn.

TH2: Các bạn có nơi thường trú chung ở nước sở tại thì có thể yêu cầu cơ quan cấp có thẩm quyền nước sở tại giải quyết. Sau đó có thể tiến hành thủ tục theo quy định pháp luật Việt Nam để yêu cầu công nhận việc ly hôn đã được tiến hành ở nước ngoài.

>> Xem ngay: Thủ tục ly hôn với người nước ngoài thực hiện như thế nào ? Thời gian giải quyết ly hôn bao lâu ?

Luật sư tư vấn luật hôn nhân và gia đình gọi: 19006 162

Trả lời:

Chào chị! Trước hết chúng tôi xin cảm ơn sự tin tưởng chị đã giành cho công ty. Về vấn đề của chị, chúng tôi tư vấn như sau:

Trước hết, về vấn đề của chị, bạn trai chị là người có quốc tịch Malaysia và vợ anh ta là người mang quốc tịch Việt Nam. Theo quy định tại điểm g khoản 2 Điều 410 và điểm c khoản 1 Điều 411 Bộ luật Tố tụng dân sự thì vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài mà nguyên đơn hoặc bị đơn là công dân Việt Nam thì thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án Việt Nam. Như vậy, trường hợp này thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án Việt Nam và có thể áp dụng pháp luật Việt Nam để giải quyết (bởi hiện nay Việt Nam và Malaysia chưa ký kết Hiệp định tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự).

1. Hành vi của người yêu bạn có vi phạm pháp luật?

Xét về điều kiện kết hôn của bạn trai chị và vợ người này: vì chị không nêu rõ vào thời điểm tháng 6/2014 (vợ của bạn trai chị được cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn với bạn trai chị) thì người này đã ly hôn với người chồng cũ ở Việt Nam chưa. Việc xác định rõ điều này rất quan trọng, bởi nó quyết định việc kết hôn giữa bạn trai chị và người đó có bị coi là trái pháp luật hay không, hậu quả pháp lý phát sinh là khác nhau. Vì vậy, chúng tôi cần phân ra 2 trường hợp:

— Trường hợp vợ của bạn trai chị chưa ly hôn với chồng cũ ở Việt Nam trong thời điểm đăng ký kết hôn với bạn trai chị:

Vì theo quy định tại Điều 126 Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 của Quốc hội quy định: “Trong việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, mỗi bên phải tuân theo pháp luật của nước mình về điều kiện kết hôn…” Bởi vậy, dù đăng ký kết hôn ở Malaysia, thì “vợ cũ” của bạn trai chị cũng cần phải tuân theo pháp luật Việt Nam

Việc kết hôn với người đã có chồng/vợ thuộc vào điều cấm của pháp luật Việt Nam (tại điểm c, khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau: Cấm các hành vi sau:

……

c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ”).

Như vậy, việc kết hôn trái pháp luật của bạn trai chị và vợ anh ta không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ chịu sự điều chỉnh của Luật hôn nhân & gia đình, thì việc chị và anh ta sống chung với nhau không vi phạm điều cấm của luật, bạn trai chị cũng không phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình.

– Trường hợp vợ của bạn trai chị đã đáp ứng đủ điều kiện kết hôn (thời điểm đăng ký kết hôn chị kia đã ly hôn với chồng cũ ở Việt Nam) thì việc bạn trai chị và chị chung sống với nhau là vi phạm pháp luật. Đối với hành vi này, bạn trai chị có thể bị xử phạt hành chính từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng (Điều 48 Nghị định 110/2013/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã). Ngoài ra, căn cứ theo Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999, được sửa đổi năm 2009 thì hành vi của bạn trai chị còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 147 Bộ luật này, theo đó:

1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết
hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.

2. Tư vấn giải quyết đối với trường hợp của chị:

– Trường hợp 1: bạn trai chị và vợ anh ta thuộc trường hợp không đủ điều kiện kết hôn: Chị hoặc bạn trai chị có thể làm đơn yêu cầu Hủy kết hôn trái pháp luật đến cơ quan có thẩm quyền: Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi chị kia đăng ky thường trú tại Việt Nam, hoặc tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi chị kia đăng ký thường trú:

“4.1. Đương sự ở nước ngoài bao gồm:

a) Đương sự là cá nhân không phân biệt là người nước ngoài hay người Việt Nam mà không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự; đương sự là người Việt Nam định cư, làm ăn, học tập, công tác ở nước ngoài hoặc người nước ngoài không ở Việt Nam có mặt tại Việt Nam để nộp đơn khởi kiện vụ án dân sự hoặc đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự tại Tòa án.

Đối với yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật, giải quyết việc ly hôn, các tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng, cha, mẹ và con, về nhận cha, mẹ, con, nuôi con nuôi và giám hộ giữa công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam, thì theo quy định tại khoản 3 Điều 102 của Luật hôn nhân và gia đình là thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh nơi cư trú của công dân Việt Nam.”

– Trường hợp 2: bạn trai chị và vợ thuộc diện kết hôn hợp pháp thì bạn trai chị có thể:

+ Thỏa thuận với anh ta về việc ly hôn (được tiến hành theo thủ tục thuận tình ly hôn)

+ Nếu trường hợp vợ anh ta không đồng ý thì tiến hành thủ tục ly hôn đơn phương như sau:

Theo quy định tại Điều 51 và Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì “Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn” và “Khi một bên vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án xem xét, giải quyết việc ly hôn”. Tòa án xem xét, quyết định cho ly hôn khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

– Tình trạng của vợ chồng trầm trọng;

– Đời sống chung không thể kéo dài;

– Mục đích của hôn nhân không đạt.

Nếu một bên vợ hoặc chồng đơn phương xin ly hôn, thì thủ tục ly hôn theo yêu cầu của một bên được tiến hành theo các bước sau:

– Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện về việc xin ly hôn tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền (

– Bước 2: Sau khi nhận đơn khởi kiện cùng hồ sơ hợp lệ Tòa án sẽ ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí;

– Bước 3: Nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại Chi cục thi hành án quận/huyện và nộp lại biên lai tiền tạm ứng án phí cho Tòa án;

– Bước 4: Tòa án thụ lý vụ án, tiến hành giải quyết vụ án theo thủ tục chung và ra Bản án hoặc quyết định giải quyết vụ án.

Theo đó, hồ sơ khởi kiện xin ly hôn bạn trai chị có thể nộp trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi qua đường Bưu điện gồm có các giấy tờ sau đây:

– Đơn xin ly hôn (theo mẫu);

– Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính); Trường hợp không có bản chính Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, thì bạn phải xin xác nhận của UBND cấp tỉnh nơi đã đăng ký kết hôn.

– Sổ hộ khẩu, chứng minh thư nhân dân (bản sao chứng thực);

– Các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh tài sản chung

3. Về vấn đề chia tài sản

– Trường hợp 1: Vì là bạn trai chị và vợ kết hôn không được sự thừa nhận của nhà nước nên việc chia tài sản không phải áp dụng, tức là tài sản của bạn trai chị trước, trong và sau khi sống cùng chị kia thì vẫn sẽ là của anh ấy;

– Trường hợp 2: Bạn trai chị và vợ anh kết hôn hợp pháp thì theo của Luật hôn nhân gia đình năm 2014: Việc chia tài sản chỉ tiến hành đối với tài sản chung, Tuy nhiên, theo như trường hợp của chị: nếu chị và bạn trai chị chứng minh mọi tài sản hiện có của bạn trai chị là tài sản riêng của anh ấy từ trước khi kết hôn với chị kia, hoặc phát sinh trong thời kỳ hôn nhân nhưng không có sự đóng góp của chị kia thì việc chia tài sản chung cũng sẽ không phải tiến hành, vì pháp luật hôn nhân gia đình Việt Nam xác định “. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và những tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung”. (Theo như trường hợp mà chị đã nêu thì có thể thấy vợ của bạn trai chị hoàn toàn không tham gia vào quá trình tạo tài sản chung)

Trên đây là tư vấn của chúng tôi đối với trường hợp của bạn. Cảm ơn sự tin tưởng của bạn đối với công ty.

>> Xem ngay: Đang làm việc ở nước ngoài muốn ly hôn thì phải làm thế nào?

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi đối với vấn đề mà anh thắc mắc. Cảm ơn anh đã tin tưởng và chọn công ty chúng tôi.

Trân trọng ./.

Bộ phận Tư vấn Luật Hôn nhân và Gia đình – Công ty luật LVN Group