1. Thực trạng chung hiện nay. 

Học gì để ra trường có việc làm? học gì để có mức lương cao? Học trường gì? Đây đều là những câu hỏi đặt ra đối với các học sinh khối lớp 12. Hiện nay thì do tỉ lệ thất nghiệp ở một số ngành nghề ở mức rất là cao, và hiện tượng nhiều cử nhân mới ra trường không thể xin được việc theo đúng ngành học hoặc đi làm công nhân đang vô cùng phổ biến, nên việc học ngành gì mà không thất nghiệp là nỗi lòng của hầu hết các phụ huynh và các em học sinh. 

Theo số liệu thống kê mới nhất của Tổng cục Thống kê đến quý 1 năm 2022, trong tổng lực lượng lao động cả nước có gần 918 nghìn người lao động thiếu việc làm và lao động thất nghiệp là 1.14 triệu người. Trình trạng thất nghiệp của sinh viên mới ra trường tăng đáng kể, nhiều trường hợp sinh viên ra trường cả năm hai, năm ba vẫn không tìm được việc làm đúng ngành nghề. Vậy nguyên nhân dẫn đến tình trạng thất nghiệp của sinh viên hiện nay là từ đâu?

Đầu tiên có thể nói rằng hầu hết các em học sinh bây giờ chọn trường thi hoặc ngành học đều phụ thuộc vào các bậc phụ huynh. Các em không hề có định hướng nghề nghiệp trước khi học, các phụ huynh mong muốn con theo học những ngành học an toàn nhưng mang lại nhiều danh tiếng như kỹ sư, bác sĩ. Và nhiều bạn trẻ còn chạy theo những ngành nghề “hot” chứ không thực sự có sự tìm hiểu hay đam mê nào cả. Chính vì không có định hướng nghề nghiệp nên các em thực sự chưa có những đam mê trong việc học tập và tìm hiểu. Dẫn đến sinh viên ra trường thiếu cả kỹ năng lẫn kiến thức. Và còn nhiều nguyên nhân nữa dẫn đến sinh viên ra trường thất nghiệp như là trình độ ngoại ngữ còn hạn chế, chất lượng đào tạo chưa gắn với nhu cầu của xã hội…

Cho nên việc mà định hướng vạch ra cho các em những thông tin cần thiết về các ngành học phát triển và có khả năng phát triển hơn nữa trong tương lai là một điều quan trọng, giúp các em học sinh có thể đưa ra những lựa chọn chính xác sao cho phù hợp với năng lực bản thân, kinh tế của gia đình cũng như là đáp ứng nhu cầu thị trường lao động trong tương lai.

 

2. Top những ngành “hot” trong 10 năm tới.

2.1. Công nghệ thông tin

Công nghệ thông tin là một trong những thuật ngữ chưa bao giờ hết hot hiện nay. Bởi hầu hết mọi lĩnh vực đời sống xã hội của chúng ta hiện nay đều cần đến sự góp mặt của công nghệ thông tin điện tử từ kinh tế, kỹ thuật, ngân hàng đến an ninh quốc phòng đều cần đến công nghệ . Theo thống kê thì vào năm 2020 Việt Nam sẽ thiếu 400.000 nhân lực làm trong lĩnh vực Công nghệ thông tin. 

Do hoạch định phát triển kinh tế thì đến gia đoạn năm 2020 trở đi ngành công nghệ thông tin là một trong những ngành mũi nhọn. Chính vì thế nhiều công ty công nghệ trong và ở nước ngoài đang đẩy mạnh mở rộng quy mô tại Việt Nam, tại đây hứa hẹn một số lượng việc làm dồi dào cho những người lao động, đặc biệt là đối với những sinh viên ra trường trong tương lai. 

Vậy học công nghệ thông tin ra trường thì làm những công việc thế nào?

Cơ hội việc làm của Công nghệ thông tin là vô cùng dồi dào và hấp dẫn, sinh viên sau khi ra trường có thể tiếp nhận các vị trí như là :

– Lập trình viên: Là người mà trực tiếp tạo ra các sản phẩm công nghệ như phần mềm, hệ thống thông tin

– Kiểm duyệt chất lượng phần mềm: Trực tiếp kiểm tra chất lượng sản phẩm công nghệ mà lập trình viên đã tạo ra

– Chuyên viên phân tích, thiết kế hệ thống, quản lý dữ liệu

– Chuyên gia quản lý, kinh doanh , điiều phối các dự án công nghệ thông tin

– Giảng dạy và nghiên cứu về công nghệ thông tin tại các cơ sở đào tạo

Các ngồi trường hiện nay có đào tạo ngành công nghệ thông tin đó là: Đại học Bách Khoa, Đại học khoa học tự nhiên, Trường đại học kinh tế- Tài chính TP. Hồ Chí Minh, Đại học công nghệ thông tin, Đại học Công nghệ Tp. HCM , Đại học công nghệ Hà Nội – ĐHQGHN…

 

2.2 Ngành y học. 

Với một nền kinh tế hiện đại ngày càng một phát triển và thu nhập nâng cao theo đó mức sống của con người cũng ngày một được nâng lên thì nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân cũng càng ngàng được nâng cao. Các ngành liên quan đến y học luôn luôn là những ngành nghề không bao giờ lỗi thời. 

Cái được lớn nhất và đầu tiên đối với một sinh viên học y đó là họ có những kiến thức về y học có thể chăm sóc sức khỏe cho chính người thân của mình và chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, ngành y luôn được biết đến với một ngành nghề khó, đòi hỏi sự kiên trì, chăm chỉ và thông minh. Bởi vậy mà mức lương giành cho những người theo con đường này khá cao và nhận được nhiều sự kính trọng của mọi người. 

Học ngành y ra bạn có thể đảm nhiệm nhiều công việc khác nhau như là: Bác sỹ, y tá, chuyên viên y tế, nhà nghiên cứu tại các viện nghiên cứu, cơ quan quản lý, cơ quan tổ chức chuyên môn; giảng viên, nhà nghiên cứu tại các cơ sở đạo tạo khoa học sức khở; tổ chức, quản lý và điều hành chuyên môn tại các đơn vị khám, chữa bệnh

Các cơ sở đào tạo:  Trường Đại học y Hà Nội, Trường Đại học Y Thái Bình, Học viện Y Dược cổ truyền Việt Nam, Học viện quân y, Trường Đại học y dược- ĐHQGHN, Trường đại học Dược Hà Nội, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, …

 

2.3. Ngành Tâm lý học. 

Ngành tư vấn tâm lý xã hội được coi là một ngành có tiềm năng phát triển trong những năm kế tiếp bởi lẽ, với sức ép của nền kinh tế thị trường cũng như mức sống nâng lên thì áp lực theo đó cũng được kéo theo, cho nên liên quan đến lĩnh vực tư vấn là một trong những ngành nghề đang nhận được sự quan tâm của đông đảo bạn trẻ. Hiện nay các vấn đề về tâm lý của giới trẻ ngày càng tăng cao và tăng nhanh chóng, hàng năm nhu cầu tuyển dụng của ngành ngày là 1.000 người và cơ hội làm việc trong lĩnh vực này là rất đa dạng

Tâm lý học được biết đến là một ngành khoa học nghiên cứu về hành vi con người, là ngành tổng hợp nhiều kiến thức khác nhau thuộc đa dạng các ngành nghề như là nhân chủng học, sinh học, y học, ngôn ngữ… Khi học tâm lý học ra thì các bạn có thể làm việc ở nhiều vị trí khác nhau như là: Chuyên viên tham vấn tâm lý, nhà trị liệu tâm lý, nhà tư vấn tuyển dụng, cán bộ nghiên cứu tâm lý học, làm giảng viên trong các cơ sở đào tạo  và cơ sở nghiên cứu….

Các trường có đào tạo ngành tâm lý học hiện nay đó là: ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn- ĐHQGHN, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn- ĐHQG TP.HCM, ĐH Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư Phạm Huế, ĐH Sư phạm TP. HCM, ….

 

2.4. Quản trị nhà hàng- khách sạn.

Trong thời gian vừa rồi do ảnh hưởng của dịch covid mà ngành nhà hàng- khách sạn bị ảnh hưởng và ảnh hưởng rất lớn đến doanh thu. Tuy nhiên trong khoảng thời gian tới thì lĩnh vức nhà hàng khách sạn sẽ phát triển lại nhanh chóng. Theo thống kê thì mỗi năm TP. HCM cần đến 21.600 lao động khối ngàng dịch vụ( khoảng 8% tổng thu cầu) . Đây là ngành có nhu cầu lao động cao nhất trong chín nhóm ngành kinh tế dịch vụ, nhu cầu nhân sự gấp 2, 3 lần so với các ngành khác…

Tốt nghiệp ngành quản trị Nhà hàng- Khách sạn bạn sẽ có cơ hội làm việc tại các công ty kinh doanh tiếp thị và chăm sóc khách hàng, tổ chức sự kiện hay tại các doanh nghiệp và tập đoàn kinh doanh ăn uống hay trung tâm tổ chức sự kiện, hội nghị, yến tiệc….

Hiện nay thì nhiều trường đã thêm ngành quản trị Nhà hàng- Khách sạn vào trong ngành đào tạo của trường mình. Các bạn có thể theo học ngành quản trị nhà hàng- khách sạn như Đại học Thành Đô, Đại học Đông Á, Đại học Quy Nhơn, Đại học Quốc tế Hồng Bàng, Đại học Khánh Hòa, Đại học Hoa Sen, Đại học công nghệ TP.HCM, Đại học Khoa học xã hội và nhân văn- ĐHQGHN, Đại học kinh tế- tài chính TP.HCM….

 

2.5. Ngành kiến trúc. 

Kiến trúc sư được xem là những người có thu nhập cao trong xã hội và dễ dàng có được một công việc như ý muốn.  Nhu cầu xã hội đối với những ngành này là không bao giờ hết “hot” , ngành kiến trúc là những ngành liên quan đến sắp xếp không gian, lập hồ sơ thiết kế, thi công các công trình kiến trúc, các kiến thức trnag bị bao gồm thiết kế mặt bằng, không gian, hình thức, cấu trúc và cung cấp những giải pháp liên quan đến kiến trúc. 

Xuất phát từ những nhu cầu cần thiết của ngành kiến trúc thì đây là một ngành có cơ hội tìm kiếm việc làm cao. sau khi tốt nghiệp các bạn có thể làm việc ở nhiều vị trí khác nhau như là kiến trúc sư thiết kế, thi công giám sát các công trình kiến trúc dân dụng, quy hoạch xây dựng các điểm dân cư, chuyên viên tư vấn cung cấp những giải pháp về kiến trúc, tự khởi nghiệp với vai trò là chủ đầu tư, thiết kế, thi công, giảng dạy và nghiên cứu tại các sở giáo dục và đạo tạo

Các trường đào tạo ngành kiến trúc hiện nay bao gồm:  Đại học Kiên trúc Hà Nội. Đại học Xây dựng Hà Nội, Đại học Mở Hà Nội, Đại học kinh doanh và công nghệ Hà Nội, Đại học Nguyễn Trải, Đại học Hải Phòng, Đại Học Đại Nam…..

 

2.6. Ngành công nghệ thực phẩm.

Ngành công nghệ thực phẩm cũng giống như nhiều ngành nghề khác, được đánh giá là ngành của tương lai, nền kinh tế nước ta đang ngày một đi lên thì nhu cầu của người tiêu dùng đối với thực phẩm chế biến ngày càng lớn , đặc biệt là đối với các sản phẩm sạch được chế biến một cách an toàn đảm bảo vệ sinh. Hiện nay ngành công nghệ thực phẩm của ta không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của thị trường nước ngoài. Vì vậy thực sự cần những người có nhiều kiến thức và kỹ năng trong nguồn nhân lực công nghệ thực phẩm để sản xuất ra những sản phẩm đạt chuẩn có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Đây được xem là một trong những ngành học thực sự tiềm năng  và có cơ hội việc làm khá lớn. 

Các trường đào tạo ngành công nghệ thực phẩm tốt hiện nay có thể kể đến như là Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Bách Khoa TP.HCM, Đại học Nông lâm TP.HCM, Đại học Quốc tế – Đại học quốc gia TP.HCM……

 

2.7. Ngành marketing

Trong thời đại 4.0 như hiện nay thì Marketing được xem là xu hướng của thị trường. Mỗi năm ngành Marketing cần tới khoảng 10.000 lao động. Nhân viên marketing chiếm vị trí quan trọng trong mỗi công ty, cơ hội thăng tiến cao, khoảng 30% nhân viên làm marketing giữ vị trí cao trong doanh nghiệp. Mức lương của một nhân viên marketing cũng khá là cao, được xem là một ngành học lương cao và dễ xịn việc. 

các trường đào tạo ngành marketing bao gồm: Đại học kinh tế quốc dân, Đại học Thương Mại, Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông, Đại học kinh tế- luật – ĐHQG TP.HCM, Đại học Tài chính – Marketing…..

Ngoài ra còn rất nhiều ngành học khác có cơ hội phát triển và thăng tiến trong tương lai tới như ngành ngôn ngữ anh, ngành du lịch hay là luật…. Mỗi ngành đều có những vai trò cần thiết nhất định trong xã hội trong thời gian tới.