Trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp khiển trách đổi với người dưới 18 tuổi phạm tội?

1.Áp dụng biện pháp khiển trách đối với người chưa thành niên phạm tội là gì?

Theo quy định tại Điều 21 Bộ Luật Dân sự năm 2015 thì “ Người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi”, theo khoa học thì ở độ tuổi này con người chưa phát triển hoàn thiện về thể chất và tinh thần, chưa có đầy đủ các quyền và nghĩa vụ pháp lý như người đã thành niên. Chính vì vậy trong Luật Dân sự, Luật Hình sự cũng như Luật Xử lý vi phạm hành chính đều dành ra các chương riêng để quy định việc áp dụng pháp luật đối với người chưa thành niên.

>> Xem thêm: Hình phạt chính là gì ? Các loại hình phạt chính hiện nay

Vì vậy có thể hiểu: Áp dụng biện pháp khiển trách đối với người chưa thành niên phạm tội là một trong số các biện pháp của cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng đối với những trường hợp người vi phạm pháp luật hình sự nhưng chưa đủ 18 tuổi xét có đầy đủ điều kiện để áp dụng biện pháp khiển trách.

Căn cứ pháp lý: Điều 93 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định chi tiết về việc áp dụng biện pháp khiển trách đối với người chưa thành niên

2. Điều kiện áp dụng biện pháp kiển tách đới với người dưới 18 tuổi

– Điều kiện áp dụng

Khiển trách được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội trong những trường hợp sau đây nhằm giúp họ nhận thức rõ hành vi phạm tội và hậu quả gây ra đối với cộng đồng, xã hội và nghĩa vụ của họ:

+ Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi lần đầu phạm tội ít nghiêm trọng;

+ Người dưới 18 tuổi là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án.

– Thẩm quyền áp dụng biện pháp khiển trách đối với người chưa thành niên phạm tội

>> Xem thêm: Các tiêu chí đánh giá tác động của văn bản quy phạm pháp luật

Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát hoặc Tòa án quyết định áp dụng biện pháp khiển trách. Việc khiển trách đối với người dưới 18 tuổi phạm tội phải có sự chứng kiến của cha mẹ hoặc người đại diện hợp pháp của người dưới 18 tuổi.

– Nghĩa vụ đối với người bị khiển trách:

+ Tuân thủ pháp luật, nội quy, quy chế của nơi cư trú, học tập, làm việc;

+ Trình diện trước cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu;

+ Tham gia các chương trình học tập, dạy nghề do địa phương tổ chức, tham gia lao động với hình thức phù hợp.

Tuỳ từng trường hợp cụ thể cơ quan có thẩm quyền ấn định thời gian thực hiện các nghĩa vụ đối với đối tượng bị khiển trách từ 03 tháng đến 01 năm.

3. Trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp khiển trách đối với người dưới 18 tuổi

Bộ luật tố tụng hình sự 2015 bắt đầu có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018. Nội dung của bộ luật đã được sửa đổi, bổ sung nhiều quy định thể hiện điểm tiến bộ hơn so với quy định tại Bộ luật tố tụng cũ. Một trong những quy định được bổ sung tại bộ luật này đó là đề ra thủ tục tiến hành tố tụng đối với người dưới 18 tuổi nhằm bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người dưới 18 tuổi.

Trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp khiển trách đối với người dưới 18 tuổi được miễn trách nhiệm hình sự được quy định tại Điều 427 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018). Cụ thể như sau:

1. Khi miễn trách nhiệm hình sự cho người dưới 18 tuổi phạm tội mà xét thấy có đủ điều kiện áp dụng biện pháp khiển trách theo quy định của Bộ luật hình sự thì Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử quyết định áp dụng biện pháp khiển trách đối với người dưới 18 tuổi phạm tội trong vụ án do cơ quan mình thụ lý, giải quyết.

2. Quyết định áp dụng biện pháp khiển trách có các nội dung chính:

a) Số, ngày, tháng, năm; địa điểm ra quyết định;

b) Họ tên, chức vụ, chữ ký của người có thẩm quyền ra quyết định và đóng dấu của cơ quan ra quyết định;

c) Lý do, căn cứ ra quyết định;

d) Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của bị can, bị cáo;

đ) Tội danh, điểm, khoản, điều của Bộ luật hình sự đã áp dụng;

e) Thời gian thực hiện nghĩa vụ của người bị khiển trách.

3. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải giao ngay quyết định áp dụng biện pháp khiển trách cho người bị khiển trách, cha mẹ hoặc người đại diện của họ.

>> Xem thêm: Lính đánh thuê là gì ? Quy định pháp luật về lính đánh thuê

Nhằm bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi phạm tội và chủ yếu là giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội, Bộ luật hình sự 2015 quy định việc truy cứu trách nhiệm hình sự (TNHS) người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào những đặc điểm về nhân thân của họ, tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

Thay vào đó, việc áp dụng các biện pháp thay thế xử lý hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội là một trong những điểm mới nổi bật của Bộ luật hình sự 2015, thể hiện rõ chính sách nhân đạo của Nhà nước ta, tăng tính hướng thiện trong chính sách xử lý hình sự, nhất là đối với đối tượng cần bảo vệ đặc biệt là người dưới 18 tuổi. Đối với mỗi biện pháp giám sát, giáo dục, pháp luật hiện hành đề ra trình tự, thủ tục áp dụng riêng, quyết định áp dụng từng biện pháp cũng thể hiện các nội dung khác nhau.

4. Ý ngĩa của quy định khiển trách đới với người dưới 18 tuổi

Áp dụng biện pháp khiển trách đối với người chưa thanh niên mang tải một ý nghĩa về sự giáo dục sâu sắc. Như đã trình bày ở trên, những đối tượng ở độ tuổi chưa thành niên là vùng đối tượng chưa phát triển hoàn thiện về thể chất và nhân cách. Dưới 18 tuổi là một độ tuổi vô cùng nhạy cảm và cũng hết sức quan trọng để định hình tính cách của một con người. Sự tò mò khám phá thế giới bên ngoài mạnh mẽ vượt quá tầm kiểm soát của nhận thức hành vi khiến cho một bộ phận người chưa thành niên thực hiện những hành vi trái với pháp luật, trái với đạo đức xã hội. Biện pháp khiển trách nhằm giúp họ nhận thức rõ hành vi phạm tội và hậu quả gây ra đối với cộng đồng, xã hội và nghĩa vụ của họ.

>> Xem thêm: Phòng ngừa nguy cơ trở thành nạn nhân của tội phạm như thế nào ?

Áp dụng biện pháp khiển trách người dưới 18 tuổi là một quy định mang tính nhân văn của Nhà nước Cộng học xã hội chủ nghĩa Việt Nam.Thủ tục áp dụng biện pháp khiển trách là một quy định mới của pháp luật hình sự, quy định này phù hợp với các Điều ước quốc tế, cũng như thể hiện sự tiến bộ, nhân văn, mang tính giáo dục trong nguyên tắc xử lý TNHS đối với người dưới 18 tuổi phạm tội

Thể hiện sự đồng bộ của Pháp luật, bắt nguồn từ nguyên tắc xử lý đối với người dưới 18 tuổi

5. Tìm hiểu nội dung về “Trình tự thủ tục áp dụng biện pháp khiển trách”

Khi xét thấy người dưới 18 tuổi là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án hoặc người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi lần đầu phạm tội ít nghiêm trọng thì Thủ trưởng, Phó thủ trưởng Cơ quan điều tra, Viện trưởng, Phó viện trưởng Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử quyết định áp dụng biện pháp khiển trách đối với người dưới 18 tuổi phạm tội trong vụ án do cơ quan mình thụ lý, giải quyết.

Quyết định áp dụng biện pháp khiển trách phải nêu rõ lý do, căn cứ ra quyết định để có cơ sở kiểm tra, giám sát, kiểm sát tính có căn cứ của quyết định này, ấn định thời gian thực hiện nghĩa vụ của người bị khiển trách. Ngoài ra điều luật quy định quyết định này còn phải có các thông tin về người có thẩm quyền ban hành quyết định (số, ngày, tháng, năm; địa điểm ra quyết định; họ tên, chức vụ, chữ ký của người ra quyết định và đóng dấu của cơ quan ra quyết định) và thông tin chính xác về đối tượng bị áp dụng (họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của bị can, bị cáo; tội danh và điều khoản của Bộ luật hình sự đã áp dụng).

>> Xem thêm: Đối tượng điều chỉnh của pháp luật là gì ? Đối tượng điều chỉnh của các ngành luật cơ bản

Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải giao ngay quyết định áp dụng biện pháp khiển trách cho người dưới 18 tuổi phạm tội, cha mẹ hoặc người đại diện của họ; quyết định này có thể bị họ khiếu nại theo trình tự, thủ tục do BLTTHS quy định.

Điều 427. Trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp khiển trách

1. Khi miễn trách nhiệm hình sự cho người dưới 18 tuổi phạm tội mà xét thấy có đủ điều kiện áp dụng biện pháp khiển trách theo quy định của Bộ luật hình sự thì Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử quyết định áp dụng biện pháp khiển trách đối với người dưới 18 tuổi phạm tội trong vụ án do cơ quan mình thụ lý, giải quyết.

2. Quyết định áp dụng biện pháp khiển trách có các nội dung chính:

a) Số, ngày, tháng, năm; địa điểm ra quyết định;

b) Họ tên, chức vụ, chữ ký của người có thẩm quyền ra quyết định và đóng dấu của cơ quan ra quyết định;

c) Lý do, căn cứ ra quyết định;

d) Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của bị can, bị cáo;

đ) Tội danh, điểm, khoản, điều của Bộ luật hình sự đã áp dụng;

e) Thời gian thực hiện nghĩa vụ của người bị khiển trách.

3. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải giao ngay quyết định áp dụng biện pháp khiển trách cho người bị khiển trách, cha mẹ hoặc người đại diện của họ.

Khi miễn trách nhiệm hình sự cho người dưới 18 tuổi phạm tội mà xét thấy có đủ điều kiện áp dụng biện pháp khiển trách theo quy định của khoản 1 Điều 93 Bộ luật hình sự thì Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử quyết định áp dụng biện pháp khiển trách đối với người dưới 18 tuổi phạm tội trong vụ án do cơ quan mình thụ lý, giải quyết. Việc khiển trách đối với người dưới 18 tuổi phạm tội phải có sự chứng kiến của cha mẹ hoặc người đại diện hợp pháp của người dưới 18 tuổi.

Quyết định áp dụng biện pháp khiển trách phải ghi đầy đủ các nội dung sau:Số, ngày, tháng, năm, địa điểm ra quyết định;Họ tên, chức vụ, chữ ký của người có thẩm quyền ra quyết định và đóng dấu cùa cơ quan ra quyết định;Lý do, căn cứ ra quyết định;Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú cùa bị can, bị cáo;Tội danh, điểm, khoản, điều của Bộ luật hình sự đã áp dụng;Thời gian thực hiện nghĩa vụ của người bị khiển trách.

Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải giao ngay quyết định áp dụng biện pháp khiển trách cho người bị khiển trách, cha mẹ hoặc người đại diện của họ.

Người bị khiển trách phải thực hiện các nghĩa vụ sau đây:Tuân thủ pháp luật, nội quy, quy chế của nơi cư trú, học tập, làm việc;Trình diện trước cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu;Tham gia các chương trình học tập, dạy nghề do địa phương tổ chức, tham gia lao động với hình thức phù hợp.

Mọi vướng mắc pháp lý liên quan đến lĩnh vực hình sự về trách nhiệm hình sự, quyết định hình phạt, tổng hợp hình phạt, Hãy gọi ngay: 1900.0191 để được Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến qua tổng đài. Đội ngũ Luật sư của LVN Group giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực hình sự luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp cụ thể.

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật hình sự – Công ty luật LVN Group