Đi cùng với sự phát triển, hội nhập kinh tế toàn cầu là sự phát triển mạnh mẽ của ngành y học, trong đó phải nói đến kỹ thuật y học về mặt cấy, ghép tạng. Ghép mô, tạng là một trong những thành tựu cần thiết của ngành y tế trong việc chữa bệnh, đặc biệt đối với các bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, hiểm nghèo do các mô, tạng bị suy giảm chức năng và không hồi phục được như suy thận mãn, gan, tim, tuỷ, hỏng giác mạc… Việc đăng ký hiến và hiến tặng mô, tạng là hành động vô cùng ý nghĩa, nó trao tặng cơ hội, mang lại sự sống diệu kỳ cho hàng ngàn người bệnh. Vậy Chế độ bảo hiểm cho người hiến tạng thế nào? Mời quý bạn đọc cùng cân nhắc nội dung trình bày dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
1. Hiến mô tạng là gì?
Hiến mô, tạng là trường hợp hiến mô, bộ phận cơ thể người là việc cá nhân tự nguyện hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống hoặc sau khi chết. Căn cứ, căn cứ theo hướng dẫn tại khoản 6 Điều 3 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006, Hiến mô, bộ phận cơ thể người là việc cá nhân tự nguyện hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống hoặc sau khi chết.
Hiến tặng nội tạng và mô liên quan đến việc lấy nội tạng và mô từ người đã chết (người hiến tặng) và cấy ghép chúng vào người, trong nhiều trường hợp, bị bệnh nặng hoặc có nguy cơ tử vong cao (người nhận).
Các đơn vị có thể được cấy ghép bao gồm tim, phổi, gan, thận, ruột và tuyến tụy.
Các mô có thể được cấy ghép bao gồm van tim và các mô tim, xương, gân, dây chằng, da và các bộ phận của mắt như giác mạc và màng cứng.
Cái chết phải xảy ra trước khi việc hiến tặng có thể được triển khai.
Úc là quốc gia được quốc tế ghi nhận về tỉ lệ ghép thành công và người nhận có thời gian sống rất dài sau đó. Phần lớn những người nhận được ghép mô tạng được hưởng lợi ích rất lớn và kết quả là họ có thể có được một cuộc sống trọn vẹn và tích cực. Tuy nhiên, cấy ghép không phải là không có những nguy cơ bao gồm nguy cơ về phẫu thuật cấy ghép và các phương pháp điều trị tiếp tục cần có sau khi cấy ghép.
2. Điều kiện đăng ký hiến tạng
Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 5 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định về quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác, theo đó, người từ đủ mười tám tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự trọn vẹn có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác. Do đó:
– Bất kỳ ai đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự trọn vẹn đều có quyền hiến tặng mô, tạng khi còn sống hoặc đăng ký vào danh sách hiến tặng mô, tạng tiềm năng (Hiến tặng sau khi chết, chết não).
– Những người cao tuổi đều có thể hiến tặng một phần mô, tạng và giác mạc sau khi chết, chết não.
– Đừng bao giờ nghĩ mình không đủ sức khỏe hoặc quá già để đăng ký hiến tặng mô, tạng sau khi chết, chết não.
Pháp luật quy định người từ đủ 18 tuổi trở lên, có trọn vẹn năng lực hành vi dân sự có quyền hiến mô, tạng bộ phận cơ thể của mình khi còn sống hoặc sau khi chết.
- Đối với người còn sống
Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 14 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định điều kiều để lấy mô, bộ phận cơ thể người sống như sau:
– Chỉ cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật này mới được tiến hành lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống.
– Chỉ lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống đã đăng ký hiến. Trong trường hợp cấp cứu mà cần phải ghép mô hoặc cần ghép mô cho cha, mẹ, anh, chị, em ruột thì được phép lấy mô của người chưa đăng ký hiến nếu có sự đồng ý của người đó.
– Cơ sở y tế trước khi tiến hành lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống có trách nhiệm sau đây:
a) Tư vấn về sức khỏe, tâm lý xã hội cho người hiến;
b) Kiểm tra các thông số sinh học của người hiến.
– Bộ trưởng Bộ Y tế quy định cụ thể việc tư vấn, kiểm tra các thông số sinh học của người hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sống.
- Đối với người đã chết
Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 21 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định về điều kiện lấy mô, bộ phạn cơ thể ở người sau khi chết như sau:
– Chỉ cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật này mới được tiến hành lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết.
– Việc lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết được thực hiện trong các trường hợp sau đây:
a) Có thẻ đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết;
b) Có thẻ đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết và đã được công bố là chết não theo hướng dẫn tại khoản 5 Điều 27 của Luật này;
c) Trường hợp không có thẻ hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết thì việc lấy phải được sự đồng ý bằng văn bản của cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó hoặc vợ, chồng hoặc uỷ quyền các con đã thành niên của người.
Việc đăng ký hiến mô, tạng khi còn sống hoặc sau khi chết/chết não phải được thể hiện qua đơn tình nguyện hiến tặng theo hướng dẫn của pháp luật. Và trong mẫu đơn đăng ký này không quy định bắt buộc phải có sự đồng ý thân nhân người đăng ký hiến tặng.
3. Chế độ bảo hiểm cho người hiến tạng
- Thứ nhất, về bảo hiểm y tế cho người đã hiến tạng
Căn cứ theo hướng dẫn tại điểm b khoản 2 điều 17 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác thì Người đã hiến bộ phận cơ thể người sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí
Căn cứ theo khoản 14 Điều 3 và khoản 4 Điều 11 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, quy định:
“Điều 3. Nhóm do ngân sách nhà nước đóng
14. Người đã hiến bộ phận cơ thể người theo hướng dẫn của pháp luật về hiến ghép mô tạng.
Điều 11. Lập danh sách cấp thẻ bảo hiểm y tế của một số đối tượng
4. Đối với người đã hiến bộ phận cơ thể theo hướng dẫn của pháp luật, đơn vị bảo hiểm xã hội căn cứ giấy ra viện do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nơi người hiến bộ phận cơ thể cấp cho đối tượng này để cấp thẻ bảo hiểm y tế.”
Vì vậy, người đã hiến bộ phận cơ thể sẽ được ngân sách nhà nước đóng và cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí. Cơ quan Bảo hiểm xã hội căn cứ vào giấy ra viện sau khi đã hiến bộ phận cơ thể để cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí cho người đã hiến.
Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 14 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, quy định thì người đã hiến thận tự nguyện sẽ được ngân sách nhà nước đóng cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí và có mức hưởng bảo hiểm y tế khi đi khám chữa bệnh đúng tuyến là 80% chi phí khám chữa bệnh.
4. Cách đăng ký hiến tạng
Cách 1. Đăng ký trực tuyến trên website của Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia
Bạn truy cập vào trang web của Trung tâm tại đường link: http://vnhot.vn và đăng ký trực tuyến tại phần “Đăng ký hiến tạng” và điền trọn vẹn các thông tin.
Sau khi điền trọn vẹn thông tin, bạn tải 1 tấm ảnh uỷ quyền lên, ảnh này được sử dụng để làm ảnh thẻ. Kế tiếp, bạn nhập mã xác nhận và bấm chọn “Đăng ký”
Bạn cần kèm theo 1 ảnh thẻ, 1 bản photo Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân, hoặc Hộ chiếu (không cần công chứng).
– Tại Hà Nội và các tỉnh thành phía Bắc, gửi hồ sơ đăng ký về địa chỉ Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia, Phòng 230 – Nhà C2 – Bệnh viện Việt Đức
- Địa chỉ: Số 40 Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Số điện thoại đường dây nóng: 0915 060 550 (trực 24/24)
- Số điện thoại tổng đài: 1900 633 408 (trong giờ hành chính)
Sau khi nhận được hồ sơ, Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia sẽ làm thẻ và gửi về địa chỉ bạn đã đăng ký. Thường sau khi gửi đơn từ 2 – 4 tuần bạn sẽ nhận được thẻ của Trung tâm. Nếu quá thời gian đó, bạn chưa nhận được thẻ, xin vui lòng báo lại để Điều phối ghép tạng Quốc gia kiểm tra.
– Tại khu vực phía Nam, có thể gửi mẫu đăng ký hiến tạng với Đơn vị điều phối ghép tạng tại Bệnh viện Chợ Rẫy.
- Địa chỉ: 201B Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh
- Số điện thoại: 028 3855 4137 – 1184
- Số điện thoại đường dây nóng: 0913 677 016 (trực 24/24)
Cách 2: Đăng ký hiến tạng qua email:
– Tại Hà Nội và các tỉnh thành phía Bắc, người muốn đăng ký hiến tạng có thể đăng ký qua email: gheptang@vncchot.com
– Tại TP.HCM và các tỉnh thành phía Nam, người muốn đăng ký hiến tạng có thể đăng ký qua email: dieuphoigheptangbvcr@gmail.com
Cách 3: Đăng ký qua Cổng đăng ký hiến và ghép mô tạng (HCM)
Bước 1: Truy cập vào website http://dieuphoigheptangtphochiminh.vn/
Bước 2: Chọn mục “Đăng ký”
Bước 3: Điền thông tin và chọn “Hoàn Thành”
Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu của chúng tôi về vấn đề Chế độ bảo hiểm cho người hiến tạng, cũng như các vấn đề pháp lý có liên quan. Trong quá trình nghiên cứu nếu như quý bạn đọc còn câu hỏi và có nhu cầu sử dụng dịch vụ tư vấn của LVN Group về Chế độ bảo hiểm cho người hiến tạng vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng cách để lại bình luận hoặc liên hệ qua các thông tin dưới đây để được tư vấn và trả lời một cách cụ thể nhất.