Luật Thanh tra (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua quy định, Thanh tra Chính phủ là đơn vị của Chính phủ, giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong phạm vi cả nước; thực hiện nhiệm vụ thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo hướng dẫn của pháp luật. Trong nội dung trình bày này, Luật LVN Group sẽ gửi tới một số thông tin liên quan đến cơ cấu tổ chức của thanh tra chính phủ.
1. Thanh tra chính phủ là gì ?
Thanh tra Chính phủ là đơn vị ngang Bộ của Chính phủ Việt Nam, có chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng ngừa, chống tham nhũng theo hướng dẫn của pháp luật.
2. Cơ cấu tổ chức của thanh tra chính phủ.
Nghị định số 123/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 9 năm 2016 của Chính phủ quy định cơ cấu tổ chức của thanh tra chính phủ như sau:
Điều 3. Cơ cấu tổ chức
- Vụ Pháp chế
- Vụ Tổ chức cán bộ
- Vụ Hợp tác quốc tế
- Vụ Kế hoạch – Tổng hợp
- Văn phòng
- Vụ Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra
- Vụ Thanh tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo khối kinh tế ngành (Vụ I)
- Vụ Thanh tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo khối nội chính và kinh tế tổng hợp (Vụ II)
- Vụ Thanh tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo khối văn hóa, xã hội (Vụ III)
- Cục Thanh tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo khu vực 1 (Cục I)
- Cục Thanh tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo khu vực 2 (Cục II)
- Cục Thanh tra, Giải quyết khiếu nại, tố cáo khu vực 3 (Cục III)
- Cục Phòng, Chống tham nhũng (Cục IV)
- Ban Tiếp công dân trung ương
- Viện Chiến lược và Khoa học thanh tra
- Báo Thanh tra
- Tạp chí Thanh tra
- Trường Cán bộ Thanh tra
- Trung tâm Thông tin.
Tại Điều này, các đơn vị quy định từ Khoản 1 đến Khoản 14 là các đơn vị giúp Tổng Thanh tra Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước; các đơn vị quy định từ Khoản 15 đến Khoản 19 là các đơn vị sự nghiệp.
Vụ Pháp chế và Vụ Hợp tác quốc tế có 02 phòng; Vụ Kế hoạch – Tổng hợp và Vụ Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra có 03 phòng; Vụ Tổ chức cán bộ có 04 phòng; Văn phòng có 05 phòng; Cục I, Cục II, Cục III có 04 phòng; Cục IV, Ban Tiếp công dân trung ương có 05 phòng.
Ban Tiếp công dân trung ương có con dấu riêng và có bộ phận thường trực tại Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước ở thành phố Hồ Chí Minh.
Tổng Thanh tra Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các vụ, cục, đơn vị trực thuộc Thanh tra Chính phủ.
3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra chính phủ.
Thanh tra Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Nghị định số 123/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của bộ, đơn vị ngang bộ và những nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể.
Về thanh tra, Thanh tra Chính phủ có nhiệm vụ lập kế hoạch thanh tra của Thanh tra Chính phủ; hướng dẫn Thanh tra bộ, đơn vị ngang bộ (Thanh tra bộ), Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (Thanh tra tỉnh) xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch thanh tra; thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của bộ, đơn vị ngang bộ, đơn vị thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (Ủy ban nhân dân cấp tỉnh); thanh tra đối với doanh nghiệp nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập; thanh tra vụ việc phức tạp, liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước của nhiều bộ, đơn vị ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Thanh tra Chính phủ còn có nhiệm vụ kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của các kết luận thanh tra và quyết định xử lý sau thanh tra của Bộ trưởng, Thủ trưởng đơn vị ngang bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và của Chánh Thanh tra bộ, đơn vị ngang bộ, Chánh Thanh tra cấp tỉnh khi cần thiết.
Quyết định thanh tra lại vụ việc đã được Bộ trưởng kết luận nhưng phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật khi được Thủ tướng Chính phủ giao; quyết định thanh tra lại vụ việc đã được Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chánh Thanh tra bộ, Chánh Thanh tra tỉnh kết luận nhưng phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật…
Về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Thanh tra Chính phủ có nhiệm vụ tổ chức việc tiếp công dân; tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo; giải quyết khiếu nại, tố cáo theo hướng dẫn của pháp luật; chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh; xác minh nội dung tố cáo, kết luận nội dung xác minh, kiến nghị biện pháp xử lý tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ tướng Chính phủ khi được giao; xem xét, kết luận việc giải quyết tố cáo mà Bộ trưởng, Thủ trưởng đơn vị ngang bộ, Thủ trưởng đơn vị thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật; trường hợp kết luận việc giải quyết tố cáo có vi phạm pháp luật thì kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết lại…
Về phòng, chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ có nhiệm vụ tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn công tác thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng và phòng, chống tham nhũng trong công tác thanh tra; thanh tra việc thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng tại các bộ, đơn vị ngang bộ, đơn vị thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo thẩm quyền hoặc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; chủ động phối hợp với các đơn vị, tổ chức trong việc phát hiện hành vi tham nhũng; thanh tra vụ việc có dấu hiệu tham nhũng; đôn đốc việc xử lý người có hành vi tham nhũng theo hướng dẫn của pháp luật và theo phân cấp quản lý cán bộ của Đảng và Chính phủ…
4. Quyền hạn, nhiệm vụ của Tổng thanh tra chính phủ.
Điều 12 Luật Thanh tra (sửa đổi) quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Tổng Thanh tra Chính phủ – thành viên Chính phủ, chịu trách nhiệm trước Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Các Phó Tổng Thanh tra Chính phủ giúp Tổng Thanh tra Chính phủ thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Tổng Thanh tra Chính phủ.
Trong lĩnh vực thanh tra, Tổng Thanh tra có nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra công tác thanh tra trong phạm vi quản lý nhà nước của Chính phủ; lãnh đạo Thanh tra Chính phủ thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo hướng dẫn của luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Tổng Thanh tra có quyền đề nghị Bộ trưởng, Thủ trưởng đơn vị thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định việc thanh tra đối với vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật; nếu không thực hiện thì ra quyết định thanh tra hoặc báo cáo Thủ tướng chỉ đạo.
“Quyết định thanh tra lại vụ việc đã có kết luận của Thanh tra Bộ, đơn vị thanh tra của đơn vị thuộc Chính phủ hoặc Thanh tra tỉnh nhưng phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Xử lý chồng chéo, trùng lặp giữa hoạt động thanh tra và hoạt động kiểm toán nhà nước, giữa hoạt động của các đơn vị thanh tra theo hướng dẫn”, luật nêu rõ.
Đồng thời, Tổng Thanh tra Chính phủ có thể xem xét, xử lý những vấn đề liên quan đến công tác thanh tra mà Chánh Thanh tra Bộ không nhất trí với chỉ đạo của Bộ trưởng, Chánh Thanh tra tỉnh không nhất trí với chỉ đạo của Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Trường hợp Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh không đồng ý thì Tổng Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.
Tổng Thanh tra Chính phủ có quyền kiến nghị Thủ tướng, đơn vị, tổ chức có thẩm quyền xem xét trách nhiệm, xử lý đối với cá nhân thuộc quyền quản lý của Thủ tướng, của đơn vị, tổ chức có thẩm quyền có hành vi vi phạm pháp luật được phát hiện qua thanh tra hoặc không thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra.
Yêu cầu người đứng đầu đơn vị, tổ chức xem xét trách nhiệm, xử lý người thuộc quyền quản lý của đơn vị, tổ chức có hành vi vi phạm pháp luật được phát hiện qua thanh tra hoặc không thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra…
Chậm nhất vào ngày 30/9 hằng năm, Tổng Thanh tra Chính phủ phải trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt định hướng chương trình thanh tra của năm sau. Ngày 25/10 hằng năm, Tổng Thanh tra có trách nhiệm hướng dẫn thanh tra bộ, thanh tra tỉnh xây dựng dự thảo kế hoạch thanh tra của bộ, kế hoạch thanh tra của tỉnh.
Trên đây là nội dung nội dung trình bày của Luật LVN Group về “Cơ cấu tổ chức của Thanh tra chính phủ”. Bài viết trên là những thông tin cần thiết mà quý bạn đọc có thể áp dụng vào đời sống thực tiễn. Trong thời gian cân nhắc nếu có những vướng mắc hay thông tin nào cần chia sẻ hãy chủ động liên hệ và trao đổi cùng luật sư để được hỗ trợ đưa ra phương án giải quyết cho những vướng mắc pháp lý mà khách hàng đang mắc phải.