Tại sao tín phiếu kho bạc lại chống lạm phát (Cập nhật 2023)

1. Khái niệm tín phiếu kho bạc

Tín phiếu kho bạc là tín phiếu do Kho bạc Nhà nước phát hành để vay ngắn hạn cho ngân sách Nhà nước, ghỉ nhận cam kết của Chính phủ trong việc trả nợ gốc và lãi cho người sở hữu. Tín phiếu kho bạc là công cụ vay nợ ngắn hạn của Chính phủ thường được phát hành với kì hạn thanh toán là 3, 6 và 12 tháng.

Tín phiếu kho bạc (tiếng Anh: Treasury bills) là một trong những công cụ trên thị trường tiền tệ. Do có thời gian đáo hạn là ngắn hạn, công cụ này có đặc điểm là có tính rủi ro, mức độ dao động giá thấp và do đó đầu tư vào chúng sẽ có ít rủi ro nhất.

Chúng được trả lãi với mức lãi suất cố định và được hoàn trả vốn khi đến hạn thanh toán hoặc được thanh toán lãi do việc bán lần đầu có giảm giá, tức là, với giá thấp hơn so với khoản tiền đã định được thanh toán khi hết hạn (cách thức chiết khấu).

Tín phiếu được hình thành qua sự thỏa thuận giữa các bên với nhau. Trong đó, có ghi rõ tỷ lệ lãi suất và thời gian hoàn vốn một cách cụ thể. Đây là loại giấy tờ được ban hành bởi chính phủ, doanh nghiệp hay ngân hàng nhà nước với mục đích huy động vốn trong thời hạn dưới 1 năm. Trong đó, ngân hàng sẽ chứng nhận số tiền được khách hàng gửi định kỳ.

Tín phiếu kho bạc được xem là công cụ tài chính có độ rủi ro thấp nhất trên thị trường tiền tệ bởi vì hầu như không có khả năng vỡ nợ từ người phát hành, tức là không thể có chuyện chính phủ mất khả năng thanh toán khoản nợ khi đến kỳ hạn thanh toán, chính phủ lúc nào cũng có thể tăng thuế hoặc in tiền để trả nợ. Tuy nhiên mức lãi suất của nó thường thấp hơn các công cụ khác lưu thông trên thị trường tiền tệ.

2. Phương thức phát hành tín phiếu kho bạc

Tín phiếu kho bạc thường được phát hành theo từng lô bằng phương pháp đấu giá. Người mua chủ yếu là các ngân hàng, ngoài ra còn có các công ty và các trung gian tài chính khác. Ngân hàng Nhà nước là đơn vị đại lí cho Kho bạc Nhà nước trong việc phát hành, thanh toán tín phiếu kho bạc. Khối lượng và lãi suất tín phiếu kho bạc Nhà nước hình thành trên cơ sở kết quả đấu thầu. Toàn bộ khoản vay của Chính phủ thông qua việc phát hành tín phiếu kho bạc là nguồn thu của ngân sách trung ương.

Tín phiếu kho bạc được xem là công cụ có tính lỏng cao nhất trên thị trường tiền tệ do nó được mua bán nhiều nhất.

Hiện nay, Ngân hàng nhà nước đưa ra 2 cách thức cơ bản để phát hành tín phiếu ra thị trường là bắt buộc và đấu thầu.

Phương thức bắt buộc: Ngân hàng sẽ phát hành tín phiếu bắt buộc căn cứ vào các tình hình của thị trường vào các thời gian khác nhau. Tổ chức tín dụng nếu muốn mua tín phiếu thì bắt buộc phải tuân theo những quy định cụ thể của Thống đốc trong Ngân hàng Nhà nước.

Phương thức đấu thầu: Đây được xem là cách mà Ngân hàng phát hành các tín phiếu qua quá trình đấu thầu. Các nghiệp vụ của thị trường mở sẽ được áp dụng một cách quy cũ theo đúng các quy định của pháp luật. Người mua sẽ được nhận tín phiếu qua ghi sổ khi giao dịch được thực hiện thành công.

Theo quy định thì bổ sung các thông tư về việc xử lý các hành vi phát hành tín phiếu sai lệch. Theo đó, các tín phiếu được phát hành theo cách thức bắt buộc mà các tổ chức tín dụng không thanh toán đủ hoặc không mua. Thì Ngân hàng Nhà nước có quyền trích nợ thanh toán tự động của các tổ chức này.

Việc trích nợ sẽ được tiến hành cho tới khi nộp đủ số tiền thiếu trong khoảng thời hạn 5 ngày công tác hành chính kể từ khi tín phiếu được tiến hành. Các tổ chức tín dụng sẽ nhận được thông tin này từ Ngân hàng. Nếu việc thu nợ xong mà số tiền vẫn không được thu hồi thì các tổ chức trên sẽ bị xử lý theo hướng dẫn của pháp luật.

3. Đặc điểm của tín phiếu kho bạc

Tín phiếu kho bạc có những đặc điểm như sau:

Tín phiếu kho bạc là loại có tính lỏng và an toàn nhất trong tất cả các công cụ trên thị trường tiền tệ, do vậy, chúng được ưa chuộng và mua bán nhiều nhất trên thị trường. Sở dĩ tín phiếu kho bạc là loại công cụ an toàn nhất trong tất trong tất cả các loại công cụ ở thị trường tiền tệ vì được sự bảo đảm chi trả của Chính phủ.

3.1. Lãi suất phát hành

– Đối với tín phiếu Kho bạc phát hành theo phương thức đấu thầu, lãi suất phát hành do Kho bạc Nhà nước quyết định trong khung lãi suất do Bộ Tài chính qui định.

– Đối với tín phiếu Kho bạc phát hành trực tiếp cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, lãi suất phát hành là lãi suất thỏa thuận giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam theo qui định tại khoản 3 Điều 12 Nghị định 95/2018/NĐ-CP.

3.2. Đối tượng sở hữu

Tín phiếu kho bạc là công cụ được nắm giữ chủ yếu bởi các ngân hàng thương mại, ngoài ra cũng có một lượng nhỏ các hộ gia đình, các công ty và các trung gian tài chính khác nắm giữ tín phiếu kho bạc.

3.3. Chức năng

Các ngân hàng thương mại nắm giữ tín phiếu kho bạc ngoài mục đích đầu tư nguồn vốn đang bị đóng băng để hưởng lợi tức còn sử dụng tín phiếu kho bạc như là khoản tiền dự trữ cấp hai.

Mặt khác, Ngân hàng trung ương có thể sử dụng công cụ tín phiếu kho bạc để thực hiện nghiệp vụ thị trường mở nhằm điều chỉnh lượng tiền cung ứng ra lưu thông và kiểm soát thị trường tiền tệ.

Trên đây là toàn bộ nội dung trả lời của Luật LVN Group về Tại sao tín phiếu kho bạc lại chống lạm phát? Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho quý bạn đọc. Trong quá trình nghiên cứu, nếu quý bạn đọc còn có câu hỏi, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua website hoặc Hotline để được hỗ trợ trả lời.