Thanh tra giao thông có toàn quyền trong lĩnh vực GTVT, còn lực lượng Cảnh sát giao thông là lực lượng hỗ trợ cho hoạt động quản lý nhà nước, và quản lý nhà nước trong lĩnh vực giao thông là của ngành giao thông. Đây là nguyên tắc được pháp luật quy định, chứ không mang tính chất phân chia. Trong nội dung trình bày này, Luật LVN Group sẽ gửi tới một số thông tin để làm rõ vấn đề thanh tra giao thông và cảnh sát giao thông có giống nhau không ?
1. Nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra giao thông.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 86 Luật Giao thông đường bộ 2008 thì thanh tra đường bộ có các nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:
– Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật của công trình đường bộ; trường hợp cấp thiết, để kịp thời ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra đối với công trình đường bộ, được phép dừng phương tiện giao thông và yêu cầu người điều khiển phương tiện thực hiện các biện pháp để bảo vệ công trình theo hướng dẫn của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về quyết định đó;
– Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc chấp hành các quy định về hoạt động vận tải và dịch vụ hỗ trợ vận tải tại các điểm dừng xe, đỗ xe trên đường bộ, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng xe, trạm thu phí và tại cơ sở kinh doanh vận tải đường bộ;
– Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, thu hồi giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, hoạt động kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới. Việc thanh tra đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, thu hồi giấy phép lái xe của lực lượng quân đội, công an do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quy định;
– Thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn khác theo hướng dẫn của pháp luật về thanh tra.
2. Vị trí, chức năng của thanh tra giao thông.
– Thanh tra Bộ GTVT là đơn vị của Bộ Giao thông vận tải, có con dấu và tài khoản riêng. Thanh tra Bộ Giao thông vận tải chịu sự chỉ đạo, điều hành của Bộ trưởng và chịu sự chỉ đạo về công tác, hướng dẫn về tổ chức, nghiệp vụ của Thanh tra Chính phủ
– Chức năng:
+ Tham mưu quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng;
+ Thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành thuộc phạm vi, thẩm quyền quản lý của Bộ Giao thông vận tải theo hướng dẫn của pháp luật.
3. Nhiệm vụ của Cảnh sát giao thông.
Nhiệm vụ của cảnh sát giao thông trong tuần tra, kiểm soát được quy định tại Điều 7 Thông tư 65/2020/TT-BCA, cụ thể:
– Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
– Tuần tra, kiểm soát bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ thuộc phạm vi tuyến đường, địa bàn được phân công.
– Phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về trật tự, an toàn giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm khác theo hướng dẫn của pháp luật; phối hợp với đơn vị quản lý đường bộ phát hiện, ngăn chặn hành vi vi phạm quy định bảo vệ công trình đường bộ và hành lang an toàn đường bộ.
– Điều tra, giải quyết tai nạn giao thông theo hướng dẫn của pháp luật và của Bộ Công an.
– Chủ động hoặc phối hợp với các đơn vị trong và ngoài lực lượng Công an nhân dân phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác trên các tuyến giao thông đường bộ, phương tiện giao thông đường bộ và tham gia phòng chống khủng bố, chống biểu tình gây rối, phòng chống dịch bệnh, thiên tai, hỏa hoạn, cứu nạn, cứu hộ, giải quyết cháy nổ trên các tuyến giao thông đường bộ theo hướng dẫn của pháp luật.
– Thông qua công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm thực hiện các nhiệm vụ sau:
+ Phát hiện những bất cập trong quản lý nhà nước về an ninh, trật tự và giao thông đường bộ để báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền, kiến nghị với đơn vị chức năng có biện pháp khắc phục kịp thời;
+ Hướng dẫn, tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ và chấp hành pháp luật về giao thông đường bộ.
– Thực hiện các nhiệm vụ khác của lực lượng Công an nhân dân theo hướng dẫn của pháp luật.
4. Quyền hạn của Cảnh sát giao thông.
Trong nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, Cảnh sát giao thông có những quyền hạn được quy định tại Điều 8 Thông tư 65/2020/TT-BCA, cụ thể:
– Được dừng các phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo hướng dẫn của pháp luật.
– Kiểm soát người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ, giấy tờ của người điều khiển phương tiện giao thông, giấy tờ của phương tiện giao thông và giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện giao thông đang kiểm soát theo hướng dẫn của pháp luật; kiểm soát việc thực hiện các quy định về hoạt động vận tải đường bộ theo hướng dẫn của pháp luật.
– Được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm về giao thông đường bộ, trật tự xã hội và các hành vi vi phạm khác theo hướng dẫn của pháp luật.
– Được yêu cầu đơn vị, tổ chức, cá nhân phối hợp, hỗ trợ giải quyết tai nạn, ùn tắc, cản trở giao thông hoặc trường hợp khác gây mất trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Trong trường hợp cấp bách để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội hoặc để ngăn chặn hậu quả tổn hại cho xã hội đang xảy ra hoặc có nguy cơ xảy ra, Cảnh sát giao thông đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được huy động phương tiện giao thông, phương tiện thông tin liên lạc, phương tiện khác của đơn vị, tổ chức, cá nhân và người đang điều khiển, sử dụng phương tiện đó. Việc huy động được thực hiện dưới cách thức yêu cầu trực tiếp hoặc bằng văn bản.
– Được trang bị, lắp đặt, sử dụng phương tiện giao thông, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, vũ khí, công cụ hỗ trợ theo hướng dẫn của pháp luật và của Bộ Công an.
– Được tạm thời đình chỉ đi lại ở một số đoạn đường nhất định, phân lại luồng, phân lại tuyến và nơi tạm dừng, đỗ phương tiện giao thông khi có tình huống ách tắc giao thông, tai nạn giao thông hoặc khi có yêu cầu cần thiết khác về bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
– Thực hiện các quyền hạn khác của lực lượng Công an nhân dân theo hướng dẫn của pháp luật.
5. Thanh tra giao thông và cảnh sát giao thông có giống nhau không ?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 15 Thông tư 02/2014/TT-BGTVT thì thanh tra giao thông được dừng phương tiện đường bộ khi phát hiện phương tiện có các dấu hiệu theo hướng dẫn sau đây:
– Vượt quá tải trọng cho phép của cầu, đường bộ;
– Vượt khổ giới hạn cho phép của cầu, đường bộ;
– Xe bánh xích lưu thông trực tiếp trên đường mà không thực hiện biện pháp bảo vệ đường theo hướng dẫn;
– Đổ đất, vật liệu xây dựng, các phế liệu khác trái phép lên đường bộ hoặc vào hành lang an toàn đường bộ.
Nghĩa là ngoài 4 trường hợp trên, thanh tra giao thông chỉ được dừng xe khi có cảnh sát giao thông hoặc lực lượng công an khác.
Tuy nhiên theo hướng dẫn tại Chỉ thị 11/CT-BGTVT năm 2014 thì trong trường hợp lực lượng Công an chưa bố trí đủ nhân lực hoạt động tại Trạm kiểm tra tải trọng xe lưu động, Sở Giao thông vận tải chỉ đạo Thanh tra Sở tăng cường lực lượng Thanh tra Sở hoạt động 24h trong ngày và 7 ngày trong tuần, thực hiện việc dừng xe, lập biên bản vi phạm, xử phạt theo thẩm quyền đối với các hành vi vi phạm.
Tại Khoản 2 Điều 12 Thông tư 01/2016/TT-BCA thì cán bộ cảnh sát giao thông thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được dừng phương tiện để kiểm soát trong các trường hợp sau:
– Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ;
– Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông hoặc Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên;
– Thực hiện kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của Trưởng phòng Tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc thuộc Cục Cảnh sát giao thông, Trưởng phòng Cảnh sát giao thông hoặc Trưởng Công an cấp huyện trở lên;
– Có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng đơn vị điều tra; văn bản đề nghị của đơn vị chức năng liên quan về dừng phương tiện để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, phòng, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Văn bản đề nghị phải ghi cụ thể thời gian, tuyến đường, phương tiện dừng để kiểm soát, xử lý, lực lượng tham gia phối hợp;
– Tin báo, tố giác về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông.
Theo đó, cả thanh tra giao thông và CSGT đều có quyền dừng xe đang lưu thông để xử phạt.
Do đó thanh tra giao thông chỉ được dừng xe để kiểm tra hành chính trong các trường hợp phát hiện hành vi vi phạm hành chính xâm hại đến công trình đường bộ (chở quá trọng tải, dừng đỗ trái phép gây cản trở giao thông…) đã nêu trên.
Còn CSGT có quyền dừng xe để kiểm tra hành chính trong các trường hợp phát hiện hành vi vi phạm hành chính xâm hại đến trật tự an toàn giao thông (vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ…).
Vì vậy, Thanh tra giao thông và Cảnh sát giao thông là 2 lực lượng có quyền hạn và nhiệm vụ khác nhau.
Trên đây là nội dung nội dung trình bày của Luật LVN Group về “Thanh tra giao thông và Cảnh sát giao thông có giống nhau không ?”. Bài viết trên là những thông tin cần thiết mà quý bạn đọc có thể áp dụng vào đời sống thực tiễn. Trong thời gian cân nhắc nếu có những vướng mắc hay thông tin nào cần chia sẻ hãy chủ động liên hệ và trao đổi cùng luật sư để được hỗ trợ đưa ra phương án giải quyết cho những vướng mắc pháp lý mà khách hàng đang mắc phải.