Luật Thanh tra (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua quy định, Thanh tra Chính phủ là đơn vị của Chính phủ, giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong phạm vi cả nước; thực hiện nhiệm vụ thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo hướng dẫn của pháp luật. Vậy Tổng Thanh tra Chính phủ là ai? Nhiệm vụ và quyền hạn của Tổng thanh tra Chính phủ theo hướng dẫn là gì? Hãy cùng LVN Group nghiên cứu thông qua nội dung trình bày dưới đây!
Tổng Thanh tra Chính phủ là ai? Nhiệm vụ và quyền hạn của Tổng thanh tra Chính phủ theo hướng dẫn
1. Thanh tra Chính phủ là ai?
Căn cứ vào Nghị quyết 03/2011/QH13 của Quốc Hội thì Thanh tra Chính phủ là 01 trong 04 đơn vị ngang bộ của Chính phủ bao gồm:
– Ủy ban Dân tộc;
– Ngân hàng Nhà nước Việt Nam;
– Thanh tra Chính phủ;
– Văn phòng Chính phủ.
Căn cứ vào khoản 1 Điều 3 Quy chế công tác của Thanh tra Chính phủ ban hành kèm theo Quyết định 416/QĐ-TTCP năm 2019 của Thanh tra Chính phủ như sau:
Trách nhiệm, phạm vi, cách thức giải quyết công việc của Tổng Thanh tra Chính phủ
1. Tổng Thanh tra là thành viên Chính phủ, người đứng đầu đơn vị Thanh tra Chính phủ, chịu trách nhiệm cá nhân trước Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Quốc hội và trước pháp luật về mọi hoạt động quản lý nhà nước được giao; chỉ đạo, điều hành Thanh tra Chính phủ thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo hướng dẫn.
…
Tổng Thanh tra Chính phủ là thành viên Chính phủ, người đứng đầu đơn vị Thanh tra Chính phủ, chịu trách nhiệm cá nhân trước Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Quốc hội và trước pháp luật về mọi hoạt động quản lý nhà nước được giao; chỉ đạo, điều hành Thanh tra Chính phủ thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo hướng dẫn.
2. Quyền hạn, nhiệm vụ của Tổng Thanh tra Chính phủ
Điều 12 Luật Thanh tra (sửa đổi) quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Tổng Thanh tra Chính phủ – thành viên Chính phủ, chịu trách nhiệm trước Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Các Phó Tổng Thanh tra Chính phủ giúp Tổng Thanh tra Chính phủ thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Tổng Thanh tra Chính phủ.
Trong lĩnh vực thanh tra, Tổng Thanh tra có nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra công tác thanh tra trong phạm vi quản lý nhà nước của Chính phủ; lãnh đạo Thanh tra Chính phủ thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo hướng dẫn của luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Tổng Thanh tra có quyền đề nghị Bộ trưởng, Thủ trưởng đơn vị thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định việc thanh tra đối với vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật; nếu không thực hiện thì ra quyết định thanh tra hoặc báo cáo Thủ tướng chỉ đạo.
“Quyết định thanh tra lại vụ việc đã có kết luận của Thanh tra Bộ, đơn vị thanh tra của đơn vị thuộc Chính phủ hoặc Thanh tra tỉnh nhưng phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Xử lý chồng chéo, trùng lặp giữa hoạt động thanh tra và hoạt động kiểm toán nhà nước, giữa hoạt động của các đơn vị thanh tra theo hướng dẫn”, luật nêu rõ.
Đồng thời, Tổng Thanh tra Chính phủ có thể xem xét, xử lý những vấn đề liên quan đến công tác thanh tra mà Chánh Thanh tra Bộ không nhất trí với chỉ đạo của Bộ trưởng, Chánh Thanh tra tỉnh không nhất trí với chỉ đạo của Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Trường hợp Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh không đồng ý thì Tổng Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.
Tổng Thanh tra Chính phủ có quyền kiến nghị Thủ tướng, đơn vị, tổ chức có thẩm quyền xem xét trách nhiệm, xử lý đối với cá nhân thuộc quyền quản lý của Thủ tướng, của đơn vị, tổ chức có thẩm quyền có hành vi vi phạm pháp luật được phát hiện qua thanh tra hoặc không thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra.
Yêu cầu người đứng đầu đơn vị, tổ chức xem xét trách nhiệm, xử lý người thuộc quyền quản lý của đơn vị, tổ chức có hành vi vi phạm pháp luật được phát hiện qua thanh tra hoặc không thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra…
Chậm nhất vào ngày 30/9 hằng năm, Tổng Thanh tra Chính phủ phải trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt định hướng chương trình thanh tra của năm sau. Ngày 25/10 hằng năm, Tổng Thanh tra có trách nhiệm hướng dẫn thanh tra bộ, thanh tra tỉnh xây dựng dự thảo kế hoạch thanh tra của bộ, kế hoạch thanh tra của tỉnh.
Đoàn thanh tra có sai phạm: Xử nghiêm
Trường hợp đoàn thanh tra đã phát hiện và báo cáo về vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật nhưng người ra quyết định thanh tra không xử lý thì trưởng đoàn thanh tra, thành viên khác của đoàn thanh tra không phải chịu trách nhiệm. Trong trường hợp này, người ra quyết định thanh tra phải chịu trách nhiệm theo hướng dẫn của pháp luật.
Trong trường hợp thành viên đoàn thanh tra đã phát hiện và báo cáo về vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật nhưng trưởng đoàn thanh tra không xử lý thì thành viên đó không phải chịu trách nhiệm. Trong trường hợp này, trưởng đoàn thanh tra phải chịu trách nhiệm theo hướng dẫn của pháp luật.
Luật Thanh tra (sửa đổi) sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2023.
Công khai kết luận thanh tra
Theo Điều 79, chậm nhất là 10 ngày kể từ ngày ký ban hành kết luận thanh tra, người ra quyết định thanh tra có trách nhiệm công khai kết luận thanh tra theo hướng dẫn. Kết luận thanh tra phải được công khai toàn văn, trừ nội dung thuộc bí mật nhà nước hoặc bí mật khác theo hướng dẫn của luật.
Hình thức công khai kết luận thanh tra bao gồm:
– Đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của đơn vị thanh tra hoặc đơn vị quản lý nhà nước cùng cấp;
– Tổ chức cuộc họp công bố kết luận thanh tra với thành phần bao gồm người ra quyết định thanh tra, Đoàn thanh tra, đối tượng thanh tra, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan hoặc tổ chức họp báo;
– Thông báo trên ít nhất một phương tiện thông tin đại chúng. Đối với cuộc thanh tra do Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Bộ, Thanh tra Tổng cục, Cục tiến hành thì thông báo trên một phương tiện thông tin đại chúng ở trung ương; đối với cuộc thanh tra do Thanh tra tỉnh, Thanh tra sở, Thanh tra huyện tiến hành thì thông báo trên một phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương;
– Niêm yết tại trụ sở công tác của đơn vị, tổ chức là đối tượng thanh tra.
3. Phạm vi và cách thức giải quyết công việc của Tổng Thanh tra Chính phủ là gì?
Căn cứ vào khoản 2 Điều 3 Quy chế công tác của Thanh tra Chính phủ ban hành kèm theo Quyết định 416/QĐ-TTCP năm 2019 của Thanh tra Chính phủ như sau:
Phạm vi, cách thức giải quyết công việc của Tổng Thanh tra Chính phủ:
– Trực tiếp giải quyết công việc thuộc phạm vi quản lý của Thanh tra Chính phủ bao gồm cả những việc đã phân công cho các Phó Tổng Thanh tra Chính phủ nhưng Tổng Thanh tra thấy cần giải quyết vì nội dung cấp bách hoặc cần thiết; những việc còn có ý kiến khác nhau giữa hai Phó Tổng Thanh tra trở lên;
– Phân công các Phó Tổng Thanh tra theo dõi, chỉ đạo, giải quyết một số công việc, lĩnh vực, địa bàn công tác và phụ trách trực tiếp một số đơn vị thuộc Thanh tra Chính phủ, trong đó có một Phó Tổng Thanh tra chỉ đạo, xử lý văn bản, điều phối công việc hàng ngày của đơn vị;
– Khi Tổng Thanh tra vắng mặt hoặc nếu thấy cần thiết thì ủy quyền cho Phó Tổng Thanh tra xử lý công việc hàng ngày thay mặt Tổng Thanh tra điều hành công việc của đơn vị; Tổng Thanh tra trực tiếp chỉ đạo giải quyết công việc hoặc phân công một Phó Tổng Thanh tra khác giải quyết công việc đã phân công cho Phó Tổng Thanh tra vắng mặt;
– Quyết định theo thẩm quyền hoặc trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoặc các đơn vị có thẩm quyền xem xét, quyết định các vấn đề liên quan đến chức năng, nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quản lý của Thanh tra Chính phủ;
– Hàng tuần, Tổng Thanh tra có lịch công tác cụ thể, các Phó Tổng Thanh tra và Thủ trưởng các đơn vị có liên quan điều chỉnh công việc theo lịch công tác của Tổng Thanh tra. Trường hợp Phó Tổng Thanh tra hoặc Thủ trưởng đơn vị không điều chỉnh được công việc theo lịch công tác của Tổng Thanh tra thì báo cáo xin ý kiến Tổng Thanh tra;
– Các ý kiến chỉ đạo, kết luận của Tổng Thanh tra; các thông báo ý kiến chỉ đạo và thông báo kết luận tại các cuộc họp, hội nghị, buổi công tác của Tổng Thanh tra phải được nghiêm túc tổ chức thực hiện. Trường hợp không thực hiện được ý kiến chỉ đạo và kết luận, các Phó Tổng Thanh tra và Thủ trưởng các đơn vị báo cáo Tổng Thanh tra;
– Ký các văn bản thuộc thẩm quyền của Tổng Thanh tra;
– Ngoài các cách thức giải quyết công việc nêu trên, Tổng Thanh tra giải quyết công việc thông qua: đi công tác; kiểm tra, đôn đốc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật tại địa phương và việc thi hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phạm vi quản lý nhà nước của Thanh tra Chính phủ; giải trình, trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội; trả lời kiến nghị của địa phương, cử tri, người dân, doanh nghiệp; họp báo; tiếp công dân; tiếp công chức, viên chức thuộc đơn vị và các cách thức giải quyết công việc khác.
Trên đây là các thông tin vềTổng Thanh tra Chính phủ là ai? Nhiệm vụ và quyền hạn của Tổng thanh tra Chính phủ theo hướng dẫn mà LVN Group gửi tới tới quý bạn đọc Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào cần hỗ trợ về vấn đề trên vui lòng liên hệ với Công ty Luật LVN Group của chúng tôi. Công ty Luật LVN Group luôn cam kết sẽ đưa ra nhưng hỗ trợ tư vấn về pháp lý nhanh chóng và có hiệu quả nhất. Xin chân thành cảm ơn quý bạn đọc.