Thi hành án hình sự là hoạt động vô cùng cần thiết, đây là giai đoạn thực thi kết quả của cả quá trình điều tra, truy tố, xét xử trước đó. Thi hành án hình sự mang tính quyền lực nhà nước nhằm bắt buộc người có hành vi phạm tội phải thực hiện trách nhiệm hình sự của mình được tuyên trong bản án đã có hiệu lực của Tòa án. Để thực hiện hoạt động thi hành án hình sự, đó là sự kết hợp giữa các đơn vị nhà nước có thẩm quyền khác nhau. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời bạn đọc cùng theo dõi nội dung trình bày: Cơ quan thi hành án phạt tù ở Việt Nam là đơn vị nào?
Cơ quan thi hành án phạt tù ở Việt Nam là đơn vị nào?
1. Thi hành pháp luật là gì?
Dựa vào cơ sở khoa học cũng như xét từ trong thực tiễn pháp luật tại Việt Nam, khái niệm thi hành pháp luật được giải thích với nhiều nghĩa khác nhau. Theo nguồn tài liệu giảng dạy ở các trường đào tạo thì thi hành pháp luật hay còn gọi là chấp hành pháp luật vốn là một trong số bốn cách thức của việc thực hiện pháp luật. Căn cứ, theo các tài liệu này, thi hành pháp luật vốn là hành vi thực tiễn và thực hiện một cách hợp pháp mang theo mục đích nào đó của các chủ thể pháp luật để hiện thực hóa mọi quy định mà pháp luật ban hành, đưa chúng vào đời sống hàng ngày, trở thành những hành vi chuẩn mực được công nhận hợp pháp.
Mặt khác, trên thực tiễn hiện nay còn tồn tại một số định nghĩa phổ biến như sau:
Thi hành pháp luật là một quá trình hoạt động của con người có mục đích mà các chủ thể pháp luật bằng hành vi của mình thực hiện các quy định pháp luật trong thực tiễn đời sống của cộng đồng.
Thi hành pháp luật là việc các chủ thể thực hiện pháp luật chủ động thực hiện các nghĩa vụ mà pháp luật quy định.
Tóm lại, thi hành pháp luật là việc chủ thể pháp luật chủ động thực hiện điều pháp luật yêu cầu. Thi hành pháp luật mang tính bắt buộc thực hiện.
– Bản chất: Việc thi hành pháp luật có tính chủ động, tích cực, thực hiện pháp luật dưới cách thức hành vi hành động.
– Đối tượng thực hiện: Mọi chủ thể.
– Hình thức thể hiện: Thường biểu hiện dưới dạng những quy phạm bắt buộc. Do đó, chủ thể buộc phải thực hiện hành vi hành động mang tính hợp pháp.
2. Thi hành án phạt tù là gì?
THA hình sự là giai đoạn cuối cùng trong các hoạt động tố tụng của các đơn vị thực thi pháp luật, trong đó buộc người bị xử phạt phải chấp hành hình phạt mà Tòa án đã quyết định. Bản án quyết định của Tòa án có được thi hành nghiêm chỉnh được không là tùy thuộc chủ yếu vào giai đoạn này. Thi hành bản án và quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật là một hoạt động phức tạp, đa dạng liên quan đến nhiều lĩnh vực: từ việc thi hành các hình phạt chính như cánh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, trục xuất, tù có thời hạn, tù chung thân, tử hình đến các hình phạt bổ sung …. Vì vậy thi hành án hình sự là việc đưa quyết định, bản án đã có hiệu lực của tòa án vào áp dụng trên thực tiễn thông qua các hoạt động của các đơn vị thực thi pháp luật và các cá nhân , tổ chức có liên quan.
Thi hành án phạt tù là một bộ phận của thi hành án hình sự, có vị trí cần thiết trong việc trừng trị người phạm tội nói riêng và giáo dục mọi người có ý thức tôn trọng, tuân thủ pháp luật cũng như những quy tắc sống xã hội chủ nghĩa từ đó góp một phần không nhỏ vào công tác phòng, chống tội phạm vì hình phạt tù là hình phạt có vị trí, vai trò rất cần thiết, là hình phạt có vai trò chính trong hệ thống hình phạt của Bộ luật Hình sự; được quy định trong hình phạt tuyệt đại đa số các quy phạm pháp luật quy định về tội phạm và được Tòa án quyết định áp dụng nhiều nhất khi giải quyết các vụ án hình sự.
Thi hành án phạt tù là hoạt động nhằm tước đi quyền tự do của cá nhân. Người bị kết án phạt tù, buộc họ phải cách ly khỏi xã hội một thời gian theo quyết định của Tòa án. Vì vậy, có thể hiểu thi hành án phạt tù là việc việc cách ly người phạm tội khỏi xã hội , tước bỏ quyền tự do của người phạm tội bị kết án phạt tù , buộc họ phải sống , cải tạo trong trại giam để cải tạo trở thành những công dân tốt , những người lương thiện có ích cho xã hội . Qua đó giáo dục mọi người tuân thủ pháp luật và góp phần vào công tác phòng , chống tội phạm .
Thi hành án phạt tù là việc đơn vị nhà nước có thẩm quyền buộc người bị kết án hình phạt tù chấp hành theo quyết định của bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực. Trong thời gian chấp hành hình phạt tù người bị kết án phải bị giam giữ, lao động và học tập ở trại giam dưới sự quản lí của Ban giám thị trại giam.
Tại Khoản 3 Điều 3 Luật Thi hành án hình sự năm 2019 quy định “Thi hành án phạt tù là việc đơn vị, người có thẩm quyền theo hướng dẫn của Luật này buộc người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân phải chịu sự quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo”.
Từ những phân tích trên có thể hiểu : thi hành án phạt tù là hoạt động áp dụng pháp luật mang tính quyền lực nhà nước, tính thủ tục, tính định hướng mục đích, tính sáng tạo và tính khoa học do đơn vị nhà nước và cá nhân có thẩm quyền thực hiện dựa trên những nguyên tắc nhất định nhằm đưa bản án phạt tù đã có hiệu lực của Tòa án ra thi hành trên thực tiễn nhằm cải tạo giáo dục người bị kết án phạt tù trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội.
3. Cơ quan thi hành án phạt tù ở Việt Nam là đơn vị nào?
Tại Khoản 1 Điều 17 Luật Thi hành án hình sự quy định: “Trại giam là đơn vị thi hành án phạt tù”
Cơ quan thi hành án phạt tù là đơn vị chuyên trách được Nhà nước giao nhiệm vụ thi hành bản án phạt tù của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật đó là: Trại giam thuộc Bộ Công an, trại giam thuộc Bộ Quốc phòng, trại giam thuộc quân khu. Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; Cơ quan thi hành án hình sự quân khu và tương đương.
Trên đây là các nội dung trả lời của chúng tôi về Cơ quan thi hành án phạt tù ở Việt Nam là đơn vị nào? Trong quá trình nghiên cứu, nếu như các bạn cần Công ty Luật LVN Group hướng dẫn các vấn đề pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời.