Thi hành pháp luật là hành vi thực hiện một cách hợp pháp có mục đích của các chủ thể pháp luật nhằm hiện thực hóa mọi quy định pháp luật ban hành, đưa chúng vào đời sống, trở thành những hành vi chuẩn mực hợp pháp. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời bạn đọc cùng theo dõi nội dung trình bày: Nội dung của thi hành pháp luật là gì?
Nội dung của thi hành pháp luật là gì?
1. Nội dung của thi hành pháp luật là gì?
Dựa vào cơ sở khoa học cũng như xét từ trong thực tiễn pháp luật tại Việt Nam, khái niệm thi hành pháp luật được giải thích với nhiều nghĩa khác nhau. Theo nguồn tài liệu giảng dạy ở các trường đào tạo thì thi hành pháp luật hay còn gọi là chấp hành pháp luật vốn là một trong số bốn cách thức của việc thực hiện pháp luật. Căn cứ, theo các tài liệu này, thi hành pháp luật vốn là hành vi thực tiễn và thực hiện một cách hợp pháp mang theo mục đích nào đó của các chủ thể pháp luật để hiện thực hóa mọi quy định mà pháp luật ban hành, đưa chúng vào đời sống hàng ngày, trở thành những hành vi chuẩn mực được công nhận hợp pháp.
Mặt khác, trên thực tiễn hiện nay còn tồn tại một số định nghĩa phổ biến như sau:
Thi hành pháp luật là một quá trình hoạt động của con người có mục đích mà các chủ thể pháp luật bằng hành vi của mình thực hiện các quy định pháp luật trong thực tiễn đời sống của cộng đồng.
Thi hành pháp luật là việc các chủ thể thực hiện pháp luật chủ động thực hiện các nghĩa vụ mà pháp luật quy định.
Tóm lại, thi hành pháp luật là việc chủ thể pháp luật chủ động thực hiện điều pháp luật yêu cầu. Thi hành pháp luật mang tính bắt buộc thực hiện.
– Bản chất: Việc thi hành pháp luật có tính chủ động, tích cực, thực hiện pháp luật dưới cách thức hành vi hành động.
– Đối tượng thực hiện: Mọi chủ thể.
– Hình thức thể hiện: Thường biểu hiện dưới dạng những quy phạm bắt buộc. Do đó, chủ thể buộc phải thực hiện hành vi hành động mang tính hợp pháp.
2. Khái niệm tổ chức thi hành pháp luật là gì?
Trong khoa học pháp lý, pháp luật được nghiên cứu dưới hai phương diện là pháp luật ở trạng thái “tĩnh” và “động”.
- Phương diện pháp luật trong trạng thái “tĩnh” hay pháp luật trong các văn bản pháp luật còn được gọi là pháp luật thực định.
-
Phương diện pháp luật trong trạng thái “động” hay gọi là pháp luật trong hành động hoặc pháp luật trong cuộc sống. Hành động là sự tuân thủ pháp luật của các chủ thể trong đời sống xã hội và đời sống nhà nước.
Qua đó, tổ chức thi hành pháp luật là hoạt động đưa pháp luật từ trạng thái “tĩnh” trên các trang công báo, văn bản pháp luật trở thành trạng thái “động” – đi vào cuộc sống bằng các hoạt động của các đơn vị có thẩm quyền. Hai trạng thái này không thể tách rời, bỏ qua bất cứ mặt nào.
Trong nhà nước pháp quyền và thượng tôn pháp luật, đồng thời đề cao nguyên tắc pháp quyền phải coi trọng cả hai phương diện trên của pháp luật. Các đơn vị có thẩm quyền thực hiện tổ chức thực thi pháp luật theo hệ thống văn bản pháp luật được ban hành đảm bảo hiệu quả thực thi,…
Ví dụ về tổ chức thi hành pháp luật
Theo Hiến pháp năm 2013 quy định về tổ chức thi hành pháp luật Việt Nam:
-
Theo khoản 1 điều 96, Chính phủ là Tổ chức thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết được ban hành bởi Quốc hội; pháp luật, nghị quyết của UBTVQH; lệnh, quyết định của Chủ tịch nước.
-
Theo khoản 1 Điều 98, Thủ tướng Chính phủ có nhiệm vụ lãnh đạo tổ chức thi hành pháp luật.
-
Theo khoản 1 Điều 99, Bộ trưởng, Thủ trưởng các đơn vị ngang Bộ có nhiệm vụ Tổ chức thi hành pháp luật, đồng thời theo dõi việc thi hành liên quan đến ngành, lĩnh vực trong phạm vi toàn quốc.
-
Theo khoản 1 Điều 112, chính quyền địa phương có nhiệm vụ tổ chức đảm bảo việc thi hành Hiến pháp và pháp luật tại địa phương
-
Theo khoản 2 Điều 114, Ủy ban nhân dân (UBND) các cấp có nhiệm vụ tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương.
3. Đặc điểm của tổ chức thi hành pháp luật
Tổ chức thi hành pháp luật có các đặc trưng sau đây:
– Tổ chức thi hành pháp luật là hoạt động mang tính tổ chức đưa pháp luật thực định vào đời sống nhà nước và đời sống xã hội, làm cho pháp luật sau khi ban hành có hiệu lực thực thi trong thực tiễn. Thi hành pháp luật theo lý luận chung về nhà nước và pháp luật, là một cách thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng các hoạt động tích cực. Vì vậy, tổ chức thi hành pháp luật có một trong những nội dung cần thiết là tổ chức để các chủ thể tuân theo các các nghĩa vụ pháp lý của mình bằng các hành động tích cực trong thực tiễn; góp phần làm cho xã hội thượng tôn pháp luật mang tính chất tự giác.
– Tổ chức thi hành pháp luật theo nghĩa rộng là trách nhiệm của tất cả các đơn vị, cá nhân có thẩm quyền thuộc các nhánh quyền lực nhà nước từ lập pháp, hành pháp, tư pháp đến các thiết chế Hiến định khác. Tuy nhiên, tổ chức thi hành pháp luật với tư cách là một thẩm quyền độc lập, chuyên trách được Hiến pháp giao cho hệ thống các đơn vị hành chính nhà nước thực hiện. Theo đó, có thể định nghĩa, tổ chức thi hành pháp luật là thẩm quyền hiến định có tính độc lập, chuyên trách của hệ thống các đơn vị hành chính nhà nước nhằm đưa pháp luật trên các trang công báo trở thành các hành động tích cực tuân theo pháp luật trong đời sống nhà nước, đời sống xã hội.
Trên đây là các nội dung trả lời của chúng tôi về Nội dung của thi hành pháp luật là gì? Trong quá trình nghiên cứu, nếu như các bạn cần Công ty Luật LVN Group hướng dẫn các vấn đề pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời.