Bình Ngô đại cáo là một tác phẩm ca ngợi tinh thần độc lập dân tộc, tinh thần yêu nước, mà mãi mãi còn truyền tải thông điệp đến các thế hệ sau này. Dưới đây là bài Chứng minh Đại cáo bình Ngô là một bản tuyên ngôn độc lập
1. Dàn ý Chứng minh Đại cáo bình Ngô là một bản tuyên ngôn độc lập ngắn gọn nhất:
1.1. Mở bài:
Nguyễn Trãi là một trong những anh hùng dân tộc và danh nhân văn hóa thế giới. Trong tác phẩm của mình, ông đã viết nên một bản tuyên ngôn độc lập, đó là áng văn yêu nước của dân tộc: Đại cáo bình Ngô là một bản tuyên ngôn độc lập
1.2. Thân bài:
– Thế nào là một bản tuyên ngôn độc lập
Một bản tuyên ngôn độc lập thường được viết trong hoặc sau cuộc chiến và có nội dung khẳng định độc lập, chủ quyền, tuyên bố thắng lợi và tuyên bố hòa bình. Ví dụ như tác phẩm Nam quốc sơn hà của Ngô Thì Nhậm được viết trong cuộc chiến chống Tống và Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh được viết sau kháng chiến chống Pháp.
– Chứng minh Đại cáo bình Ngô là bản tuyên ngôn độc lập
a. Hoàn cảnh sáng tác.
Đại cáo bình Ngô được Nguyễn Trãi viết sau khi quân ta đại thắng giặc Minh, để bố cáo với nhân dân về chiến thắng này.
b. Tuyên bố độc lập, chủ quyền.
Trong Đại cáo bình Ngô, Nguyễn Trãi đã sử dụng thủ pháp liệt kê để đưa ra một loạt dẫn chứng về tư cách độc lập của dân tộc, bao gồm nền văn hiến lâu đời, cương vực lãnh thổ riêng biệt, phong tục tập quán đậm đà bản sắc dân tộc, lịch sử lâu đời với các triều đại Triệu, Đinh, Lí, Trần sánh ngang với các triều đại Trung Quốc Hán, Đường, Tống Nguyên, cũng như sự hiện diện của anh hùng hào kiệt trên khắp đất nước. Tất cả những lí lẽ này đã khẳng định chủ quyền, độc lập dân tộc của Đại Việt và không ai có thể chối cãi được. Do đó, Đại cáo bình Ngô được xem như một bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc.
So sánh đại cáo bình Ngô với Nam quốc sơn hà, ta thấy rằng bản tuyên ngôn của Nguyễn Trãi đầy đủ hơn và thuyết phục hơn. Tác giả đã khéo léo kế thừa các yếu tố về chủ quyền, lãnh thổ, bổ sung thêm các yếu tố văn hiến, phong tục, lịch sử và anh hùng hào kiệt, và sáng tạo bằng cách cho thấy những yếu tố đó không còn cần đến sự minh xác của thần linh hay sách trời mà do chính con người tạo ra. Điều này tạo nên bản tuyên ngôn đầy đủ và thuyết phục hơn, thể hiện ý thức dân tộc phát triển đến đỉnh cao và khẳng định lòng yêu nước của tác giả.
c. Tuyên bố thắng lợi
Tác giả cũng đã tố cáo tội ác của giặc Minh bằng lời văn đanh thép, đứng trên lập trường nhân bản và chỉ ra những hành động độc ác của địch, tạo nên một bản án đanh thép với kẻ thù.
Tuyên bố thắng lợi của Nguyễn Trãi cũng thể hiện niềm tự hào, tự tôn dân tộc sâu sắc, khi tả lại diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, từ giai đoạn khó khăn ban đầu đến thời điểm quân ta dũng mãnh khí thế ngút trời, đánh bại kẻ thù và trở thành nỗi khiếp đảm của chúng. Tuyên bố này thể hiện niềm tin tuyệt đối vào khả năng của dân tộc và lòng yêu nước của tác giả.
d. Tuyên bố hòa bình.
– Tác giả nói về tương lai: xã tắc vững bền, giang sơn đổi mới
=> Niềm tin xây dựng tương lai
– Nói về sự vận động: kiền khôn bĩ rồi lại thái, nhật nguyệt hối rồi lại minh.
=> Sự vận động hướng về tương lai tốt đẹp của trời đất, vũ trụ.
1.3. Kết bài:
Khẳng định giá trị của Đại cáo Bình Ngô
2. Mở bài Chứng minh Đại cáo bình Ngô là một bản tuyên ngôn độc lập:
Nếu thế kỉ XI lũ giặc Tống đã như sét đánh ngang tai khi nghe “âm thanh” hào hùng của bài thơ Nam quốc sơn hà vang lên tại bến sông Như Nguyệt, và đến thế kỉ XX, thực dân Pháp đã không còn lý do nào để tiếp tục “khai hóa, mẫu quốc” An Nam sau khi nghe những lời dội lại dữ dội của Hồ Chí Minh trong Tuyên ngôn Độc lập. Vậy tại sao ở thế kỉ XV, chúng ta lại quên đi bản tuyên ngôn độc lập Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi, được xem như một tác phẩm văn học cổ điển của dân tộc. Bình Ngô đại cáo ra đời sau chiến thắng giặc Minh của quân khởi nghĩa Lam Sơn, là một tác phẩm ca ngợi tinh thần độc lập dân tộc, tinh thần yêu nước, mà mãi mãi còn truyền tải thông điệp đến các thế hệ sau này. Nó vẫn là một bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc ta đến ngày nay.
Nguyễn Trãi là một văn võ toàn tài và từng làm quan dưới triều nhà Hồ trước khi tham gia vào cuộc khởi nghĩa Lam Sơn dưới sự lãnh đạo của vua Lê Lợi. Với những đóng góp quan trọng vào văn học và tư tưởng Việt Nam, ông được công nhận là một nhân vật văn hóa vĩ đại của đất nước cũng như thế giới. Năm 1428, sau chiến thắng trước quân Minh, Nguyễn Trãi được giao nhiệm vụ viết “Đại cáo bình Ngô”.
3. Thân bài Chứng minh Đại cáo bình Ngô là một bản tuyên ngôn độc lập:
Đầu tiên, “Đại cáo Bình Ngô” được xem như một bản tuyên ngôn độc lập vì nó được viết sau một cuộc chiến và thỏa mãn các tiêu chuẩn để được coi là một bản tuyên ngôn độc lập. Tuyên ngôn độc lập là một tài liệu văn bản đại diện cho sự khai thông, tuyên bố độc lập của một quốc gia hoặc dân tộc. Để được coi là một bản tuyên ngôn độc lập, tác phẩm đó phải được viết trong hoặc sau một cuộc chiến.
Ví dụ, “Nam quốc sơn hà” của Lý Thường Kiệt – bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên – được viết trong cuộc chiến chống lại quân Tống. Tương tự, “Tuyên ngôn độc lập” của Hồ Chí Minh được viết sau chiến thắng giành được độc lập đối với Pháp vào năm 1945.
Nội dung của một bản tuyên ngôn độc lập thường bao gồm ba phần chính: khẳng định dân tộc, tuyên bố thắng lợi và tuyên bố hòa bình. Các tiêu chuẩn này được thể hiện rõ nét trong “Đại cáo bình Ngô” khi bài viết khẳng định về sức mạnh và bất khả chiến bại của quân đội Việt Nam, tuyên bố chiến thắng quân Minh và kêu gọi đất nước hòa bình. Do đó, dáng vẻ của một bản tuyên ngôn độc lập được thể hiện rõ nét trong đoạn đầu của tác phẩm “Đại cáo bình Ngô”.
Từ những câu đầu tiên của “Đại cáo bình Ngô”, sự hiển nhiên của nền văn hiến dân tộc được khẳng định. Bằng cách sử dụng các cụm từ “từ trước” và “vốn”, tính lâu đời của dân tộc được nhấn mạnh. Tiếp đó, “đã chia” và “phong tục… cũng khác” làm rõ ranh giới khác biệt giữa hai bờ cõi, không thể nhầm lẫn. Tất cả như muốn khẳng định lại tính hiển nhiên, lâu đời của nền độc lập của nước ta. Tác giả Nguyễn Trãi đã điểm danh các triều đại của nước ta và các triều đại ở phương bắc như “Triệu, Đinh, Lí, Trần” và “Hán, Đường, Tống, Nguyên”. Sử dụng từ “xưng đế một phương” như để chỉ sự ngang hàng, không thua kém dù chúng ta chỉ là một nước nhỏ. Trong quá khứ, khi Trung Quốc xưng hoàng đế, các nước xung quanh chỉ có thể xưng vương. Tuy nhiên, từ đời nhà Ngô, Ngô Quyền cũng đã xưng hoàng đế, nhấn mạnh sự ngang hàng của hai nước. Biện pháp liệt kê cùng với câu đối của tác giả càng khiến chúng ta cảm nhận được tầm vóc của cả hai nước. Tác giả cũng thể hiện sự tự tôn, tự hào dân tộc bằng cách nói “hào kiệt đời nào cũng có”. Nghệ thuật liệt kê được áp dụng để nhấn mạnh sự thất bại của kẻ thù, như “Lưu Cung… thất bại”, “Triệu Tiết… tiêu vong”, “bắt sống Toa Đô”, “giết tươi Ô Mã”, tôn vinh chủ quyền dân tộc. Cuối cùng, việc nói “chứng cớ còn ghi” lại một lần nữa nhấn mạnh nền độc lập của dân tộc, chứng tỏ chứng cứ vẫn còn ghi rõ, không thể chối bỏ được.
4. Kết bài Chứng minh Đại cáo bình Ngô là một bản tuyên ngôn độc lập ngắn gọn nhất:
