Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát hình phạt thế nào?

1. Xúi giục, giúp người khác tự sát là gì?

– Xúi giục người khác tự sát là hành vi dùng lời nói hay hành động để kích động, dụ dỗ, lừa dối làm cho người khác tự tước bỏ quyền sống của mình.

– Còn giúp người khác tự sát là hành vi tạo các điều kiện về vật chất, tinh thần để người khác thuận lợi trong việc tự sát.

– Theo quy định tại Điều 131 của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì đối với tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát gồm hai hành vi chính sau:

• Hành vi xúi giục gồm kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự tước đoạt tính mạng của họ.
• Giúp người khác tự sát quy định rõ là tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự tước đoạt tính mạng của họ.

– Hành vi xúi dục người khác tự tước đoạt tính mạng của họ bao gồm các hành vi khách quan sau:

Kích động người khác tự sát là có những lời lẽ nhằm thúc đẩy bằng cách tác động tâm lý làm cho người bị kích động tự ái tới mức cao độ nên đã tự sát. Nếu không có những lời lẽ kích động đó thì nạn nhân dù có chán đời, có những uẩn khúc trong cuộc sống cũng chưa tới mức tự sát.

Dụ dỗ người khác tự sát là người phạm tội đã có những lời lẽ khuyên bảo một cách khéo léo để làm cho người khác tự sát theo ý muốn của mình. Những lời nói kích động, dụ dỗ của người phạm tội là nhằm thúc đẩy nạn nhân đến chỗ tự sát. Vì vậy, ý thức của người phạm tội là mong muốn làm sao cho nạn nhân tự sát. Nếu chỉ vì một vài lời nói có tính chất kích động mà nạn nhân sẵn có ý muốn tự sát, còn người có lời nói đó hoàn toàn không mong muốn cho nạn nhân tự sát thì cũng không phạm tội xúi giục người khác tự sát.

Thúc đẩy người khác tự sát là dùng lời nói khuyên bảo một cách tình cảm, khéo léo hoặc mở ra một viễn cảnh tương lai tốt đẹp hơn khiến cho người đó tự sát.

– Hành vi giúp người khác tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự tước đoạt tính mạng của họ:

Hành vi giúp người khác tự sát là hành vi tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất để người khác tự sát, như: tìm kiếm, cung cấp phương tiện để nạn nhân tự sát hoặc hứa hẹn trước với nạn nhân giữ kín việc tự sát của họ. Người phạm tội phải nhận thức được hành vi của mình là tạo điều kiện cho nạn nhân tự sát thì mới là phạm tội giúp người khác tự sát. Nếu họ không biết và không thể biết hành động của mình tạo điều kiện cho nạn nhân tự sát thì không phạm tội này.

2. Cấu thành của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát.

Cấu thành của tội xúi giuc hoặc giúp người khác tự sát vẫn gồm 4 cấu thành của tội phạm như sau:

– Mặt khách thể của tội phạm: Khách thể của tội phạm này được quy định tại Chương XIV của Bộ luật Hình sự năm 2015 cụ thể là xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người. Tội phạm làm ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, gián tiếp xâm phạm quyền sống của con người. Vì vậy, khách thể của tội phạm là quyền được sống, quyền được Nhà nước bảo hộ về tính mạng và trật tự an toàn của xã hội.

– Mặt khách quan của tội phạm: Xúi giục hoặc giúp người khác tự sát bao gồm các hành vi như kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự sát; tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự sát.

+ Kích động người tự sát là có những lời lẽ nhằm thúc đẩy bằng cách tác động tâm lý làm cho người bị kích động tự ái tới mức cao độ nên đã tự sát. Nếu không có những lời lẽ kích động đó thì nạn nhân dù có chán đời, có những uẩn khúc trong cuộc sống cũng chưa tới mức tự sát.

Ví dụ: anh A và anh B là bạn thân vì thấy hôm 14/02 anh B mới bị bạn gái chia tay đã yêu được 10 năm. Thấy anh B đang chán đời anh A không an ủi mà bảo “Thôi sống như này thì mày chết quách đi cho rồi!”. Nghe anh A nói vậy anh A liền ra cầu tự tự.

+ Dụ dỗ người khác tự sát là người phạm tội đã có những lời lẽ khuyên bảo một cách khéo léo để làm cho người khác tự sát theo ý muốn của mình.

Ví dụ: A và B yêu nhau nhưng vì gia đình cấm cản không cho tiến đến hôn nhân. Thấy vậy B liền bảo A nhảy cầu để dọa gia đình, không may A đã làm theo và tử vong.

+ Thúc đẩy người khác tự sát là người phạm tội dùng lời lẽ hoặc hành động đẩy nhanh quá trình nạn nhân mong muốn tự sát bằng cách dụ dỗ hoặc kích động nạn nhân.

Ví dụ: Anh A do thua lỗ chứng khoán dẫn đến vay nợ nhiều mà không có khả năng thanh toán, anh A cũng đã nhiều lần nghĩ đến tự sát nhưng vì thương vợ nên vẫn chưa làm. Thấy vậy, anh B (hàng xóm) đã bảo anh A là “chết là hết, chết thì vợ con sẽ không phải trả nợ, không phải khổ nữa”, anh A đã nghe lời anh B và treo cổ tự tự.

+ Giúp người khác tự sát là các hành vi tạo các điều kiện cần thiết để giúp người khác tự sát được thể hiện qua các việc tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt như cung cấp công cụ, phương tiện hoặc hướng dẫn về cách thức, phương pháp để nạn nhân dễ dàng thực hiện hành vi tự sát. Giúp người khác tự sát là hành vi tạo các điều kiện vật chất, tinh thần để cho một người dễ dàng tự sát như: cung cấp thuốc độc, dây treo cổ, cho mượn dao, súng, chỉ dẫn cách thức tự sát, …

+ Về hậu quả: Các hành vi nêu trên chỉ có tính quyết định cho ý định tự sát trước đó của nạn nhân nhưng có tác dụng giúp cho nạn nhân đi đến quyết định tự sát mà nếu thiếu sự thúc đẩy hoặc sự giúp đỡ đó không hẳn nạn nhân đã tự sát. Tội phạm hoàn thành khi người bị xúi giục hoặc được giúp đỡ có hành vi tự sát. Việc nạn nhân chết hay không chết không có ý nghĩa định tội danh mà chỉ có ý nghĩa trong định lượng hoặc xem xét đến việc có truy tố hay không. 

Lưu ý: Hậu quả của các hành vi nêu trên dẫn đến việc làm cho người khác có hành vi tự sát, tức là hậu quả của tội danh này là người đó thực hiện hành vi tự sát chứ không nhất thiết hậu quả là phải làm nạn nhân tử vong hay không.  Đây là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này.

– Mặt chủ quan của tội phạm: Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý, tức là người phạm tội biết rõ hành vi của mình có thể dẫn đến việc nạn nhân tự sát nhưng vẫn thực hiện.

– Mặt chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội phạm này là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên có năng lực trách nhiệm hình sự. Các chủ thể nhận thức được hành vi, có mục đích và động cơ cụ thể. Họ có thể nhận thức hành vi của mình là đúng hay sai theo suy nghĩ, tuy nhiên họ đang xâm phạm đến các quyền được sống của người khác mà pháp luật bảo vệ. Cho nên không căn cứ vào động cơ hay mục đích mà người phạm tội đưa ra.

3. Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát hình phạt thế nào?

– Hành vi xúi giục hoặc giúp người khác tự sát nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm như đã phân tích ở trên thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát được quy định tại Điều 131 của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì chế tài xử phạt đối với tội danh này như sau:

+ Khung 1: Có mức phạt tù từ sáu tháng đến ba năm. Được áp dụng trong trường hợp phạm tội có đủ dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này nêu ở mặt khách quan.

+ Khung 2: Có mức phạt tù từ hai năm đến bảy năm. Được áp dụng trong trường hợp làm nhiều người tự sát (có từ hai người trở lên tự sát).

Như vậy, nếu vi phạm tội này thì có thể bị áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm, thậm chí nếu làm 02 người tự sát trở lên thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Trên đây là bài tư vấn của Luật LVN Group, mọi thắc mắc quý khách hàng xin vui lòng liên hệ số Hotline 1900.0191 để được giải đáp. Xin chân thành cảm ơn!