Xác định giá trị bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thế nào?

Kính chào LVN Group. Việc thực hiện các thỏa thuận trong hợp đồng là việc các bên phải thực hiện nhằm tránh phát sinh hậu quả pháp lý không mong muốn. Tuy nhiên khi điều này xảy ra thì xác định giá trị bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng thế nào? Do kiến thức pháp luật của tôi còn hạn chế. Vì vậy tôi rất cần sự tư vấn, giúp đỡ nhiệt tình từ phía LVN Group trả lời cho tôi về vấn đề này. Rất mong nhận được câu trả lời sớm nhất từ phía LVN Group. Tôi xin chân thành cảm ơn.

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho LVN Group chúng tôi. Dưới đây là bài viếttư vấn về Xác định giá trị bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng thế nào?. Mời bạn cùng đón đọc.

Cơ sở pháp lý

Bộ luật dân sự 2015

Nội dung tư vấn

Bồi thường tổn hại trong hợp đồng là gì?

Bồi thường tổn hại là cách thức trách nhiệm dân sự nhằm buộc bên có hành vi gây tổn hại phải khắc phục hậu quả bằng cách đền bù các tổn thất về vật chất và tổn thất về tinh thần cho bên bị tổn hại. Trách nhiệm bồi thường tổn hại về vật chất là trách nhiệm bù đắp tổn thất về vật chất thực tiễn, được tính thành tiền do bên vi phạm nghĩa vụ gây ra, bao gồm tổn thất về tài sản, chi phí để ngăn chặn, hạn chế tổn hại, thu nhập thực tiễn bị mất, bị giảm sút.

Bồi thường tổn hại trong hợp đồng là cách thức trách nhiệm dân sự đặt ra khi hành vi vi phạm nghĩa vụ theo hợp đồng đã gây ra tổn hại, bên có hành vi vi phạm phải bù đắp những tổn thất vật chất, tinh thần do mình gây ra. Đồng thời, Bên vi phạm hợp đồng phải bồi thường toàn bộ tổn hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường tổn hại khi vi phạm hợp đồng

Việc xác định trách nhiệm bồi thường tổn hại trong hợp đồng dựa trên các cơ sở sau đây:

• Có hành vi không thực hiện, thực hiện không đúng, không trọn vẹn nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng như giao vật, hàng hóa không đúng số lượng, không đúng chủng loại, không đồng bộ…. như theo nội dung của hợp đồng đã kí kết;
• Có tổn hại thực tiễn, bao gồm tổn hại trực tiếp (chi phí thực tiễn xác định được như tài sản bị mất mát, hủy hoại,…) và tổn hại gián tiếp (đó là những tổn hại dựa trên suy đoán khoa học như thương hiệu sản phẩm, hàng hóa; uy tín kinh doanh; lợi ích từ việc thực hiện hợp đồng nếu không có hành vi vi phạm hợp đồng…);
• Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và tổn hại xảy ra;
• Có lỗi của người vi phạm nghĩa vụ theo hợp đồng, có thể là lỗi cố ý hay vô ý.

Thiệt hại được bồi thường do vi phạm nghĩa vụ theo hợp đồng được xác định theo hướng dẫn tại Điều 360 của Bộ luật Dân sự. Người có quyền có thể yêu cầu bồi thường tổn hại cho lợi ích mà lẽ ra mình sẽ được hưởng do hợp đồng mang lại. Người có quyền còn có thể yêu cầu người có nghĩa vụ chi trả chi phí phát sinh do không hoàn thành nghĩa vụ hợp đồng mà không trùng lặp với mức bồi thường tổn hại cho lợi ích mà hợp đồng mang lại. Theo yêu cầu của người có quyền, Tòa án có thể buộc người có nghĩa vụ bồi thường tổn hại về tinh thần cho người có quyền. Mức bồi thường do Tòa án quyết định căn cứ vào nội dung vụ việc.

Xác định giá trị bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng

Căn cứ vào Điều 361 Bộ luật Dân sự 2015 về tổn hại do vi phạm nghĩa vụ:

• Thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ bao gồm tổn hại về vật chất và tổn hại về tinh thần.
• Thiệt hại về vật chất là tổn thất vật chất thực tiễn xác định được, bao gồm tổn thất về tài sản, chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế, khắc phục tổn hại, thu nhập thực tiễn bị mất hoặc bị giảm sút.
• Thiệt hại về tinh thần là tổn thất về tinh thần do bị xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín và các lợi ích nhân thân khác của một chủ thể.

Khi có một bên vi phạm những điều kiện được giao kết trong hợp đồng thì phải có trách nhiệm với những tổn hại do sự vi phạm đó gây ra. Về nguyên tắc, hai bên có thể tiến hành thỏa thuận để thống nhất về mức bồi thường tổn hại. Mặt khác, nếu trong hợp đồng có điều khoản về bồi thường tổn hại thì sẽ xác định theo thỏa thuận trong hợp đồng.

Trong trường hợp hai bên không thể thỏa thuận và hợp đồng cũng không có điều khoản về bồi thường tổn hại khi vi phạm thì sẽ xác định theo hướng dẫn của pháp luật, cụ thể:

• Theo Khoản 2 Điều 419 BLDS 2015, người có quyền có thể yêu cầu bồi thường tổn hại cho lợi ích mà lẽ ra mình sẽ được hưởng do hợp đồng mang lại và chi phí phát sinh do không hoàn thành nghĩa vụ hợp đồng mà không trùng lặp với mức bồi thường tổn hại cho lợi ích mà hợp đồng mang lại.
• Theo Khoản 2 Điều 302 Luật Thương mại 2005, giá trị bồi thường tổn hại gồm giá trị tổn thất thực tiễn, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.

Vì vậy, cách tính mức bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng sẽ phụ thuộc vào sự thỏa thuận của các bên trong hợp đồng cũng như giá trị tổn hại thực tiễn xảy ra đối với từng trường hợp cụ thể.

Để xác định được giá trị bồi thường tổn hại khi có bên vi phạm hợp đồng, các bên sẽ cần phải trao đổi thỏa thuận để đúng với những quy định ở trong hợp đồng.  Bởi hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Do đó, mức bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng cũng là một phần trong nội dung của hợp đồng. Khi một trong hai bên vi phạm hợp đồng, hai bên sẽ giải quyết thông qua phương pháp thỏa thuận.

• Khi này, mức bồi thường tổn hại sẽ do hai bên thỏa thuận và quyết định.
• Trường hợp, hợp đồng có nêu cụ thể các khoản bồi thường thì cũng sẽ căn cứ vào điều khoản hợp để xác định giá trị bồi thường.
• Trường hợp, nếu bên vi phạm chỉ có lỗi một phần trong việc gây ra tổn hại do vi phạm hợp đồng thì chỉ phải bồi thường tương ứng với mức độ lỗi của mình.
• Mặt khác, bên nhận nghĩa vụ có trách nhiệm chứng minh tổn thất phải chịu do vi phạm hợp đồng gây ra.

Trường hợp miễn trừ trách nhiệm bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng

Về nguyên tắc, khi vi phạm hợp đồng, bên vi phạm phải có trách nhiệm bồi thường tổn hại cho bên bị vi phạm phụ thuộc vào thỏa thuận cũng như tổn hại thực tiễn xảy ra. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bên vi phạm sẽ không phải bồi thường. Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 351 Bộ luật Dân sự  2015 về trường hợp miễn trừ trách nhiệm bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng như sau:

• Trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện đúng nghĩa vụ do sự kiện bất khả kháng thì không phải chịu trách nhiệm dân sự, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
• Bên có nghĩa vụ không phải chịu trách nhiệm dân sự nếu chứng minh được nghĩa vụ không thực hiện được là hoàn toàn do lỗi của bên có quyền.

Mặt khác, trách nhiệm bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng có thể được miễn trừ nếu do hai bên thỏa thuận và dựa trên quy định hợp đồng có giao kết về các điều khoản miễn trừ trách nhiệm bồi thường tổn hại. Hành vi vi phạm do thực hiện quyết định của đơn vị Nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời gian giao kết hợp đồng.

Liên hệ ngay LVN Group

Vấn đề Xác định giá trị bồi thường tổn hại do vi phạm hợp đồng thế nào? đã được chúng tôi cung cấp qua thông tin bài viết trên. LVN Group luôn có sự hỗ trợ nhiệt tình từ các chuyên viên tư vấn hỗ trợ pháp lý, quý khách hàng có vướng mắc hoặc nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý liên quan như là tư vấn hỗ trợ pháp lý về tờ đăng ký lại khai sinh vui lòng liên hệ đến hotline 1900.0191. Chúng tôi sẽ giải quyết các khúc mắc của khách hàng, làm các dịch vụ một cách nhanh chóng, dễ dàng, thuận tiện.

Giải đáp có liên quan