Kính chào LVN Group. Hiện em đang là học sinh và có dự định năm tới sẽ thi vào chuyên ngành Luật. Em có câu hỏi quy định của pháp luật về người bào chữa là gì? Quy định của pháp luật về người bào chữa thế nào? Người bào chữa có những quyền và nghĩa vụ thế nào? Mong được LVN Group trả lời, em xin chân thành cảm ơn!
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến LVN Group. Tại bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ trả lời câu hỏi cho bạn. Hi vọng bài viết mang lại nhiều điều bổ ích đến bạn đọc.
Văn bản hướng dẫn
Bộ luật Tố tụng hình sự 2015
Người bào chữa là gì?
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 72 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, khái niệm người bào chữa được quy định như sau:
“Người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được đơn vị, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa.”
Người bào chữa gồm những ai?
Căn cứ Điều 72 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định người bào chữa cụ thể như sau:
– Người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được đơn vị, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa.
– Người bào chữa có thể là:
+ LVN Group;
+ Người uỷ quyền của người bị buộc tội;
+ Bào chữa viên nhân dân;
+ Trợ giúp viên pháp lý trong trường hợp người bị buộc tội thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý.
– Bào chữa viên nhân dân là công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên, trung thành với Tổ quốc, có phẩm chất đạo đức tốt, có kiến thức pháp lý, đủ sức khỏe bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao, được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc tổ chức thành viên của Mặt trận cử tham gia bào chữa cho người bị buộc tội là thành viên của tổ chức mình.
Lưu ý: Những trường hợp sau đây không được bào chữa:
+ Người đã tiến hành tố tụng vụ án đó; người thân thích của người đã hoặc đang tiến hành tố tụng vụ án đó;
+ Người tham gia vụ án đó với tư cách là người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật;
+ Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người bị kết án mà chưa được xoá án tích, người đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc.
– Một người bào chữa có thể bào chữa cho nhiều người bị buộc tội trong cùng vụ án nếu quyền và lợi ích của họ không đối lập nhau.
Nhiều người bào chữa có thể bào chữa cho một người bị buộc tội.
Ai được lựa chọn người bào chữa?
Căn cứ theo Điều 75 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, người bào chữa do người bị buộc tội, người uỷ quyền hoặc người thân thích của họ lựa chọn.
Người bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam yêu cầu người bào chữa
Trong 12 giờ kể từ khi nhận được đơn yêu cầu người bào chữa của người bị bắt, bị tạm giữ thì đơn vị có thẩm quyền đang quản lý có trách nhiệm chuyển đơn này cho người bào chữa, người uỷ quyền hoặc người thân thích của họ.
Trường hợp người bị bắt, bị tạm giữ không nêu đích danh người bào chữa thì đơn vị có thẩm quyền đang quản lý người bị bắt, bị tạm giữ phải chuyển đơn này cho người uỷ quyền hoặc người thân thích của họ để những người này nhờ người bào chữa.
Trong 24 giờ kể từ khi nhận được đơn yêu cầu người bào chữa của người bị tạm giam thì đơn vị có thẩm quyền quản lý có trách nhiệm chuyển đơn này cho người bào chữa, người uỷ quyền hoặc người thân thích của họ. Nếu không nêu đích danh người bào chữa thì đơn vị có thẩm quyền quản lý phải chuyển đơn này cho người uỷ quyền hoặc người thân thích của họ để những người này nhờ người bào chữa.
Người uỷ quyền hoặc người thân thích yêu cầu người bào chữa
Nếu người uỷ quyền hoặc người thân thích của người bị bắt, người bị tạm giữ, người bị tạm giam có đơn yêu cầu nhờ người bào chữa thì đơn vị có thẩm quyền có trách nhiệm thông báo ngay cho người bị bắt, người bị tạm giữ, người bị tạm giam để có ý kiến về việc nhờ người bào chữa.
Mặt khác, nếu người bị buộc tội là thành viên của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên thì họ hoặc người uỷ quyền, người thân thích của họ có thể đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận từ huyện, quận, thị xã, thành phố cử bào chữa viên nhân dân để bào chữa.
Quyền và nghĩa vụ của người bào chữa được quy định thế nào?
Điều 73 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định như sau:
– Người bào chữa có quyền:
+ Gặp, hỏi người bị buộc tội;
+ Có mặt khi lấy lời khai của người bị bắt, bị tạm giữ, khi hỏi cung bị can và nếu người có thẩm quyền tiến hành lấy lời khai, hỏi cung đồng ý thì được hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can. Sau mỗi lần lấy lời khai, hỏi cung của người có thẩm quyền kết thúc thì người bào chữa có thể hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can;
+ Có mặt trong hoạt động đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói và hoạt động điều tra khác theo hướng dẫn của Bộ luật này;
+ Được đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung và thời gian, địa điểm tiến hành hoạt động điều tra khác theo hướng dẫn của Bộ luật này;
+ Xem biên bản về hoạt động tố tụng có sự tham gia của mình, quyết định tố tụng liên quan đến người mà mình bào chữa;
+ Đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật; đề nghị thay đổi, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế;
+ Đề nghị tiến hành hoạt động tố tụng theo hướng dẫn của Bộ luật này; đề nghị triệu tập người làm chứng, người tham gia tố tụng khác, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;
+ Thu thập, đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu;
+ Kiểm tra, đánh giá và trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá;
+ Đề nghị đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng thu thập chứng cứ, giám định bổ sung, giám định lại, định giá lại tài sản;
+ Đọc, ghi chép và sao chụp những tài liệu trong hồ sơ vụ án liên quan đến việc bào chữa từ khi kết thúc điều tra;
+ Tham gia hỏi, tranh luận tại phiên tòa;
+ Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của đơn vị, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;
+ Kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất theo hướng dẫn của Bộ luật này.
– Người bào chữa có nghĩa vụ:
+ Sử dụng mọi biện pháp do pháp luật quy định để làm sáng tỏ những tình tiết xác định người bị buộc tội vô tội, những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo;
+ Giúp người bị buộc tội về mặt pháp lý nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ;
+ Không được từ chối bào chữa cho người bị buộc tội mà mình đã đảm nhận bào chữa nếu không vì lý do bất khả kháng hoặc không phải do trở ngại khách quan;
+ Tôn trọng sự thật; không được mua chuộc, cưỡng ép hoặc xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật;
+ Có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án; trường hợp chỉ định người bào chữa theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 76 của Bộ luật này thì phải có mặt theo yêu cầu của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát;
+ Không được tiết lộ bí mật điều tra mà mình biết khi thực hiện bào chữa; không được sử dụng tài liệu đã ghi chép, sao chụp trong hồ sơ vụ án vào mục đích xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của đơn vị, tổ chức, cá nhân;
+ Không được tiết lộ thông tin về vụ án, về người bị buộc tội mà mình biết khi bào chữa, trừ trường hợp người này đồng ý bằng văn bản và không được sử dụng thông tin đó vào mục đích xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của đơn vị, tổ chức, cá nhân.
– Người bào chữa vi phạm pháp luật thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà bị hủy bỏ việc đăng ký bào chữa, bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây tổn hại phải bồi thường theo hướng dẫn của luật.
Có thể bạn quan tâm
- Tiêu chuẩn trở thành LVN Group
- LVN Group không tố giác thân chủ có bị xử phạt không?
- Gia đình có quyền từ chối LVN Group bào chữa cho con không?
Liên hệ ngay LVN Group
Trên đây là tư vấn của LVN Group về vấn đề “Người bào chữa là gì? Quy định của pháp luật về người bào chữa“. Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến thủ tục tạm ngừng kinh doanh; xác nhận tình trạng hôn nhân; thành lập cty…. của LVN Group, hãy liên hệ: 1900.0191.
Hoặc qua các kênh sau:
- Facebook: www.facebook.com/lvngroup
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@lvngroup
- Youtube: https://www.youtube.com/Lvngroupx
Giải đáp có liên quan
Theo quy định pháp luật hiện hành, thời gian người bào chữa tham gia tố tụng là từ khi khởi tố bị can. Đối với trường hợp bắt, tạm giữ người thì người bào chữa tham gia tố tụng từ khi người bị bắt có mặt tại trụ sở của Cơ quan điều tra, đơn vị được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra hoặc từ khi có quyết định tạm giữ. Trường hợp cần giữ bí mật điều tra đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia thì Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền quyết định để người bào chữa tham gia tố tụng từ khi kết thúc điều tra.
Trong 2 trường hợp đặc biệt sau nếu như những chủ thể có quyền được lựa chọn người bào chữa mà không thực hiện quyền của mình thì đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải chỉ định người bào chữa cho họ
Trường hợp 1
Người bị buộc tội là bị can; bị cáo về tội mà Bộ luật hình sự quy định mức cao nhất của khung hình phạt là 20 năm tù, tù chung thân, tử hình.
Trường hợp 2
Người bị buộc tội có nhược điểm về thể chất mà không thể tự bào chữa; người có nhược điểm về tâm thần hoặc là người dưới 18 tuổi.
Điều 75 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, người bào chữa do người bị buộc tội, người uỷ quyền hoặc người thân thích của họ lựa chọn.