1. 年末調整 và cơ hội xin giảm thuế
Khi bạn đi làm và có thu nhập thì sẽ phải thực hiện nghĩa vụ đóng thuế (thường gồm 2 khoản là 所得税 – Thuế thu nhập và 住民税 – Thuế thị dân).
Khoản tiền thuế này đáng nhẽ ra là từng cá nhân sẽ phải tự kê khai và nộp cho đơn vị thuế, tuy nhiên, đối với các bạn đang đi làm tại các công ty- thì thường bộ phận hành chính của công ty sẽ uỷ quyền làm các thủ tục thay cho bạn.
Để tránh tình trạng người lao động lao đao vì đùng một phát cuối năm bị báo phải nộp 15-20 man tiền thuế, thông thường các công ty sẽ tự động trừ từ lương hàng tháng của các bạn ra 1 khoản, thường là dựa trên số thuế tính theo thu nhập của bạn hiện tại và tình trạng 扶養 (người phụ thuộc kinh tế vào bạn) mà bạn khai năm trước đó (đối với các bạn đi làm năm đầu thì thường mặc định là 扶養者 = 0).
Đến cuối năm, bạn sẽ làm thủ tục 年末調整 này để xác nhận lại :
① Tình trạng 扶養 thực tiễn (ví dụ năm ngoái bạn không có ai phụ thuộc kinh tế, nhưng từ năm nay bố mẹ nghỉ hưu, bạn gửi tiền về cho bố mẹ –>扶養者 tăng từ 0 lên 2 người) ,
② Các khoản được khấu trừ thuế phát sinh khác trong năm (ví dụ như tiền phí y tế, tiền bảo hiểm nhân thọ,…)
Dựa vào đó, đơn vị thuế sẽ chốt lại số tiền thuế thực tiễn mà bạn phải nộp, nếu nó cao hơn số tiền bạn đã nộp thông qua phần mà công ty trích lương hàng tháng thì bạn sẽ phải nộp thêm, còn nếu nó thấp hơn số tiền bạn thực tiễn nộp, thì bạn sẽ được hoàn thuế. Vì vậy, như bạn thấy, việc khai báo số lượng người phụ thuộc kinh tế vào bạn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến số thuế mà chúng ta phải nộp.
Để hình dung rõ hơn, bạn có thể thử tính thuế trong trường hợp 扶養者 = 0 và khi 扶養者 = 2 với mức lương 20 công/tháng.
(Thật ra cũng có công thức tính và khấu trừ thuế riêng nhưng hơi phức tạp nên mình dùng cách này để các bạn dễ hình dung)
Vì vậy, bạn đã tiết kiệm được hơn 10 đồng thuế/năm nhờ hoàn thành thủ tục đăng ký 扶養 khi khai báo 年末調整. Mặt khác, đối với các bạn có con nhỏ, việc giảm thuế này cũng giúp giảm chi phí học phí cho con ở các trường mẫu giáo công lập (do học phí được tính dựa trên tiền thuế cha mẹ đóng), nên số tiền bạn tiết kiệm được sẽ là thực tiễn. Lớn hơn nữa.
2. Thủ tục đăng ký người phụ thuộc (扶養者)
Để được giảm thuế do có người phụ thuộc kinh tế vào bạn (扶養者), bạn phải hoàn thành tờ khai 給与所得者の扶養控除等申告書 (tờ khai khấu trừ thuế vì người phụ thuộc kinh tế vào bạn ) mà công ty đưa cho bạn khi lái xe
) Nếu bạn đi làm và đưa vợ về ở cùng, vợ bạn có thu nhập dưới 103 nam/năm –> điền phần A (màu tím) của mẫu trên.
) Nếu bạn có gửi tiền về nuôi bố mẹ ở Việt Nam và thu nhập của bố mẹ bạn cũng dưới 103 man/năm -> điền thông tin của bố mẹ vào phần B (màu vàng) của mẫu trên.
) Nếu bạn hoặc người phụ thuộc của bạn là người khuyết tật hoặc góa vợ, góa chồng hoặc sinh viên công tác bán thời gian –> khoanh tròn vào vị trí tương ứng trong phần C (màu xanh lá cây)
) Điền thông tin người cùng gánh nặng kinh tế được hoàn thuế với bạn vào mục D (màu hồng). Ví dụ, nếu bạn và vợ của bạn đều đi làm và có con dưới 20 tuổi, thì chỉ một người (hoặc vợ/chồng) được hoàn thuế.
) Nếu người phụ thuộc kinh tế dưới 16 tuổi –> điền tên người phụ thuộc dưới 16 tuổi vào mục E (màu xanh)
GHI CHÚ :
Trường hợp bạn đăng ký cha mẹ là người phụ thuộc kinh tế vào bạn thì bạn phải có thêm 2 giấy tờ chứng minh kèm theo tờ khai trên.
① Bản sao giấy khai sinh hoặc hộ khẩu thường trú (nếu bản chính xác thì phải dịch thuật và công chứng) chứng minh mối quan hệ giữa bạn và bố mẹ.
② Giấy tờ chứng minh bạn đã chuyển tiền cho bố mẹ do ngân hàng hoặc tổ chức tài chính cấp.
Trung bình khoảng 12 đến 15 nam/năm là chấp nhận được. Nếu thấp hơn có thể đơn vị thuế không chấp nhận. Không cần chuyển khoản hàng tháng, bạn chỉ cần chuyển khoản mỗi năm một lần, tốt hơn hết là chuyển khoản trước khi làm thủ tục 年末調整.
Có nhiều bạn ở công ty nói số tiền bảo lãnh cho 1 người ít nhất phải 30 đồng, nhưng mình gọi cục thuế hỏi trực tiếp thì không có quy định về số tiền nên hàng năm cũng được.
3. Thay đổi xác định người phụ thuộc
) Những năm trước bạn cùng chuyển tiền cho cả bố và mẹ thì vẫn được tính là 2 người phụ thuộc nhưng từ năm nay người đứng tên trên giấy chuyển tiền không thể chỉ chuyển tiền mà phải chuyển riêng 2 người 2 lần dưới 2 tên tài khoản vĩnh viễn.
→ Nếu trước đây bạn gửi chung 15-20 man/năm cho bố mẹ thì lần này bạn có thể chia ra 10 man/người. ) Những năm trước luật còn đơn giản, nhiều bạn không chuyển tiền qua ngân hàng hay công ty chuyển tiền mà nói là về quê biếu bố mẹ ít tiền, hộ chiếu thời đó có chứng nhận về quê. . Nhưng 1-2 năm trở lại đây luật khá chặt nên nếu chuyển tiền không có bằng chứng thì thường bị ém nhẹm.
Chuyển tiền qua ngân hàng Nhật rất mắc (khoảng 6000-7000y cho 10 nam) nên bạn có thể chọn dịch vụ chuyển tiền của các công ty chuyển tiền uy tín như SBI hay Dcom, họ là người hợp pháp và có giấy tờ đàng hoàng nên vẫn có thể dùng để đóng thuế làm thủ tục hồ sơ mà phí chỉ tầm 1000y cho 10 man chuyển thủ tục cũng nhanh.
→ Vì vậy, hãy chọn dịch vụ chuyển tiền tin cậy và giữ lại biên lai chuyển tiền để làm thủ tục hoàn thuế vào cuối năm.
4. Giải đáp có liên quan
Cần lưu ý khi làm thủ tục hồ sơ cắt giảm người phụ thuộc?
– Nếu các bạn nộp hồ sơ cắt giảm người phụ thuộc bằng giấy thì sử dụng mẫu số 20-ĐK-TH-TCT.
– Nếu các bạn nộp hồ sơ cắt giảm người phụ thuộc qua mạng điện tử thì làm trực tiếp trên phần mềm hỗ trợ kê khai hoặc phần mềm hỗ trợ quyết toán thuế TNCN.
Mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân người phụ thuộc quy định thế nào?
Giảm trừ gia cảnh gồm: giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế và giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc.
Mức giảm trừ gia cảnh năm 2023 không đổi so với năm 2021 và được thực hiện theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14. Căn cứ:
– Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm);
– Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.