Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Cảnh ngày hè siêu hay

1. Dàn ý Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Cảnh ngày hè siêu hay:

1.1. Mở bài:

Về tác giả, tác phẩm: Nguyễn Trãi là nhà thơ, nhà văn kiệt xuất của dân tộc, ông có nhiều đóng góp lớn cho nền văn học nước nhà. Cảnh ngày là một bức tranh đẹp về thiên nhiên và tấm lòng yêu nước thương dân của tác giả.

1.2. Thân Bài:

– Bức tranh cảnh ban ngày hiện lên với bức tranh thiên nhiên rực rỡ:

Cây tùng đã héo úa sức sống, nay tán lá xanh mướt, bao trùm cả không gian.

Màu đỏ của cây thạch cao được tô điểm cho khung cảnh ban ngày.

Hương sen thoang thoảng trong gió.

→ Cảnh vật tràn đầy sức sống.

– Thuật ngữ ngôn ngữ sử dụng:

Các từ: tất bật, hối hả, tất bật…: Ngày hôm nay thật nhộn nhịp, rộn ràng, không khí thật sôi động.

Các động từ: thân, kết, chia tay khiến người đọc cảm nhận được sức sống đang trỗi dậy của cảnh vật mùa hè.

– Nhà thơ đã cảm nhận được sự tinh tế, thú vị của ngày tháng qua thị giác và cảm giác:

Nhà thơ nhìn những tán mía xanh mướt, màu đỏ tươi của thạch thảo, tiếng ve kêu râm ran cả không gian và hình ảnh người dân làng chài mỗi sáng thức dậy, bóng người kéo lưới tong đồng. buổi chiều.

Ngày được cảm nhận qua cảm giác khi nhà thơ thấy hương sen thoang thoảng trong gió.

→ Tâm hồn nhà thơ Nguyễn Trãi hòa mình vào thiên nhiên, điều đó cho thấy tác giả là người rất yêu đời, yêu cuộc sống.

Tình yêu đất nước, con người của Nguyễn Trãi:

Phong thái ung dung của nhà thơ khi về ở ẩn không muốn vướng bận việc chính sự.

Nhưng trong lòng ông luôn nghĩ đến dân, lo cho dân, lo cho nước, ông luôn mong mỏi cho nhân dân được hưởng cuộc sống yên bình, chưa đủ.

Đạo công giáo của các vị vua ngự trị và mang lại cuộc sống ấm no hạnh phúc.

1.3. Kết luận:

Củng cố lòng yêu thiên nhiên của tác giả và những đức tính tốt đẹp của người chí sĩ dù đã xin từ chức nhưng vẫn lo cho sự nghiệp chung của đất nước.

Xem thêm: Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay

2. Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Cảnh ngày hè siêu ý nghĩa:

Tình yêu quê hương đất nước từ lâu đã thôi thúc biết bao nhà văn, nhà thơ của nền văn học Việt Nam chúng ta. Mỗi thời điểm, môi trường tác động giả có cách thể hiện cảm xúc khác nhau. Nhà thơ Nguyễn Trãi đã thể hiện rất tinh tế tình cảm của mình đối với đất nước và bức tranh thiên nhiên tươi đẹp qua bài thơ “Cảnh ngày hè”.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh ung dung của tác giả:

Rồi hóng mát thuở ngày trường

Câu thơ làm nổi bật tâm trạng thư thái, yên bình của tác giả. Ông không bận rộn với cuộc sống mà chỉ tập trung và dành trọn tâm hồn cho thiên nhiên, tận hưởng thiên nhiên bằng tình cảm tha thiết nhất:

Hòe đục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương

Bức tranh thiên nhiên dưới ngòi bút của Nguyễn Trãi mang nhiều hình ảnh, nổi bật về màu sắc mang nét đặc trưng riêng của không gian mùa hè. Màu xanh của lá hẹ tạo bóng mát. Động từ “đùn” có khả năng bao quát tuyệt vời cho cảnh vật, vừa gợi sức sống mơ màng của thiên nhiên, vừa gợi cảm giác bức xạ, nóng bức của loài hoa súng mùa hè. Cây thạch thảo treo những chùm hoa đỏ rực rỡ được ví như cỗ máy phun ra chất màu đỏ kỳ lạ. Bông sen đêm tỏa hương khắp nơi như cảnh người tiễn đưa nhau xa. Thiên nhiên mùa hè dưới cảm nhận của Nguyễn Trãi trở nên thật đặc sắc, sống động, gợi không chỉ hình ảnh mà cả âm thanh; Một bức tranh đầy hương sắc vừa sang trọng, vừa ấm áp, vừa tươi tắn, rực rỡ, thiên nhiên không chỉ đẹp mà còn mang nhiều cảm xúc tinh tế.

Bên cạnh hình ảnh thiên nhiên là hình ảnh cuộc sống con người:

Lao xao chợ cá làng ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương

Tiếng “bộp bộp” vang lên từ chợ cá, làng chài vang vọng đó, là tín hiệu của cuộc sống nhộn nhịp xen lẫn cảm nhận của nhà thơ về thiên nhiên thanh bình. Ở điểm này, Nguyễn Trãi đang tích cực hướng tình cảm của mình đến cuộc sống của những người dân chài để không tạo ra khoảng cách quá xa với nhân dân. Tiếng “cạch”, tiếng mảnh, tiếng chớp, tiếng phách so với tiếng đàn là một so sánh rất độc đáo của Nguyễn Trãi tạo nên một bức tranh tràn đầy sức sống. Bức tranh thiên nhiên qua con mắt Nguyễn Trãi là sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa âm thanh, thiên nhiên và cuộc sống con người.

Khép lại bài thơ là tâm nguyện của tác giả:

Dẽ có Ngu Cầm đàn một tiếng
Dân giàu nước mạnh khắp đòi phương.

Khát vọng chân thành, ước vọng cao cả của một triết nhân: muốn có cây đàn của vua Nghiêu Thuấn để tấu khúc Nam Phong để nhân dân có cuộc sống ấm no hạnh phúc hơn. Tác giả dùng điển cố ca ngợi cuộc sống thanh bình của nhân dân. Dù đã hy sinh tránh xa những chốn “ồn ào” nhưng ở Nguyễn Trãi, ông vẫn có hoài bão cống hiến cho xã tắc, cho đất nước để dân giàu, nước mạnh, dân vui. Đó không chỉ là suy nghĩ của một tên ác ôn mà còn là tấm lòng cao cả của người con gái yêu nước.

Qua bài thơ, ta phần nào cảm nhận được vẻ đẹp ngày hè của quê hương với một tâm thế vô cùng thư thái, thoải mái của nhà thơ. Đoạn thơ không đơn thuần tả cảnh mà trong đó chứa đựng tấm lòng yêu nước, thương dân, yêu nước. Với tấm lòng hết lòng vì dân, vì nước, thi hào Nguyễn Trãi suốt đời được kính trọng, là bậc hiền tài của nước Việt.

Xem thêm: Mở bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc hay nhất

3. Cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong Cảnh ngày hè siêu hay:

Nguyễn Trãi, vị anh hùng lừng lẫy lẫy lừng trong lịch sử đánh giặc ngoại xâm của dân tộc ta, lại là một kẻ lừa đảo kiệt xuất. Ông không chỉ để lại di sản phong phú về chính trị, quân sự, ngoại giao mà còn khẳng định tài năng của mình qua một sự nghiệp văn chương đồ sộ. Có thể nói ông là người mở đầu cho thơ cổ điển Việt Nam qua tập thơ Nôm nổi tiếng “Quốc âm thi tập”. Bài “Cảnh ngày hè” là một trong số đó, ở đó tác giả đã gửi gắm những tâm tư, tình yêu cuộc sống, tình yêu thiên nhiên và những khát vọng cao cả:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.

Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.

Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,

Dân giàu đủ khắp đòi phương.”

Bài thơ được sáng tác vào khoảng thời gian Nguyễn Trãi đi ở ẩn ở Côn Sơn. Anh tạm xa hoa nơi thủ đô phồn hoa để trở về với chất trong trẻo, thanh bình của thôn quê; để rồi ghi lại những cảm xúc son môi của mình trước cảnh sắc mùa hè. Thả sức sống thanh đạm gửi gắm khát vọng của nhân dân, của nước mạnh vào bài thơ.

Mở đầu bài thơ là vẻ đẹp rực rỡ của bức tranh thiên nhiên ban ngày:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Câu thơ mở đầu giới thiệu hoàn cảnh sống và tâm trạng của nhà thơ lúc bấy giờ:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường”

Về hình thức, đây là một bước đột phá, cách tân táo bạo trong thể thơ bảy chữ “Đường luật”: Phần tựa có hai câu, nay chỉ còn lại một câu, đó là câu lục bát. Bên cạnh đó, nhịp thơ 1/2/3 chậm rãi thể hiện tư thế ung dung tự tại vốn có của tác giả. Chữ “Lợi” được tách thành nhịp thể hiện sự nhàn hạ của ông, một người luôn bận rộn với việc nước, việc đại sự. Đây là lúc ông được sống một cuộc đời nhàn tản, mong ước được hòa mình với thiên nhiên mà ông hằng mơ ước. Tác giả ngồi “thở” trong khung cảnh “ngày khai trường”. “Ngày học” là một ngày dài. Đây là cảm thức về thời gian của những người sống trong cảnh nhàn tản, thấy ngày trôi qua như dài ra. Với một người bận rộn, luôn muốn cống hiến như Nguyễn Trãi, tình cảm ấy càng thể hiện rõ. Ông rơi vào hoàn cảnh phải “làm mới” ngày này qua ngày khác trong khi đất nước đang gặp khó khăn, rơi vào tâm trạng “bất đắc dĩ”. Một nụ cười chua xót của Nguyễn Trãi dường như hiện ra sau câu thơ ấy… Việc đặt thanh bằng ở cuối câu là một nét cách tân mới làm cho câu thơ nghe như tiếng thở dài mà lúc lại như hơi thở. Tâm hồn thi nhân luôn rộng mở đón nhận thiên nhiên, cuộc sống xung quanh mình.

Dường như chỉ có vẻ đẹp hồn nhiên, vô tư của cảnh vật mới có thể tạm thời xua đi những nỗi niềm còn vương vấn trong tâm hồn tác giả. Anh mở lòng với thiên nhiên:

“Hòe lục đùn đùn tán rợp giương

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Thiên nhiên dưới ngòi bút của Nguyễn Trãi đã vẽ nên một bức tranh quê khỏe khoắn, hài hòa và tràn đầy sức sống. Cây có “hôn hôn” xanh tươi, trong khi cây nổi đầy hoa “phun đỏ” và sen hồng “tỏa hương thơm”. Sức sống trong cây đang “cạn kiệt” vươn lên cành, lên hoa, lên lá. Bóng cây ẩn hiện trong sân, luôn tỏa bóng mát vào tâm hồn nhà thơ.. Bằng cách miêu tả từ gần đến xa bằng nhiều giác quan, màu sắc sinh động, hài hòa, kết hợp với những động từ mạnh, từ láy. , bốn câu thơ đầu đã tái hiện bức tranh thiên nhiên nhiều mùa hè sinh động, tràn đầy sức sống, đồng thời thể hiện tình yêu thiên nhiên của nhà thơ.

 Nếu bốn câu thơ trên, Nguyễn Trãi chỉ miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên của làng quê thì hai câu thơ tiếp theo là vẻ đẹp thanh bình của bức tranh cuộc sống:

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”

Từ tượng thanh “lộn xộn” đặt trước hình ảnh “chợ cá” làm nổi bật không khí nhộn nhịp của “xóm chài”, đó là tiếng qua lại, tiếng nói cười ồn ào. Hay tiếng ve kêu “nuột” như tiếng đàn nguyệt vang lên trong tiếng “ve sầu” báo hiệu cuối ngày ở thôn quê. Tất cả những âm thanh ấy hòa quyện vào nhau tạo nên một bức tranh âm thanh sống động, hừng hực sức nóng, là hơi hướng của một cuộc sống cần cù, chân chất. Cảnh vật, thiên nhiên cuối ngày thật thanh bình và yên ả, nhưng cuộc sống không ngừng…

Cây cỏ, hoa lá, con người tràn đầy sức sống khơi dậy trong lòng nhà thơ những cảm xúc nhẹ nhàng, sâu lắng. Đó là tấm lòng yêu dân, yêu nước của Người, một tình yêu đời, yêu người:

“Dẽ có ngu cầm đàn một tiếng

Dân giàu đủ khắp đòi phương”

“Ngũ Tần”, truyền thuyết về cây đàn của các triều đại vua Ni, vua Shun, thời đại hòa bình và thịnh vượng trong lịch sử Trung Quốc cổ đại, được rèn ra để thể hiện mong muốn: “dễ dàng đạt được” trong lịch sử cổ đại Trung Quốc. bàn tay của cây đàn đó, chơi trong một giờ để tất cả mọi người đều được ưu ái, vẫn chưa đủ. Đằng sau khát vọng quan trọng là cái móc nhẹ nhàng đã kìm hãm bọn quan lại tham lam trong triều lúc bấy giờ không còn nghĩ đến dân, đến nước. Bởi vậy ta thấy, dù sống trong tâm trạng “bất đắc dĩ” nhưng Nguyễn Trãi vẫn cảm nhận cuộc sống đời thường, gắn bó với thực tại chứ không vơi nỗi nhớ quê hương. Ông luôn khao khát được giải trí để thực hiện những hành động nhân nghĩa, yêu nước, thương dân trong tưởng tượng. Câu thơ sáu chữ ngắn gọn, với nhịp 3/3 đã tạo nên âm vang mạnh mẽ, thể hiện sự dồn nén cảm xúc của cả bài thơ.

Thất bại trong việc Việt hóa thể thơ Đường luật, sáng tạo thơ xen lẫn Lục ngữ, vận dụng hình ảnh, màu sắc, đường nét, âm thanh, cảnh sắc thiên nhiên, cuộc sống con người, bài thơ đã vẽ nên một bức tranh mùa hè vui tươi. tươi tắn, tràn đầy sức sống, qua đó nhà thơ gửi gắm tình yêu quê hương đất nước, hoài bão giúp đỡ nhân dân xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

“Cảnh ngày hè” không chỉ tiêu biểu cho “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi mà còn là một trong những bông hoa Nôm của văn học Việt Nam. Bằng việc vận dụng nhiều biện pháp nghệ thuật độc đáo, đoạn thơ đã làm rạng rỡ vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước cũng như vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi, thể hiện lòng yêu nước, thương dân và tinh thần sống có trách nhiệm. phục vụ nhân dân, đất nước.