Phân tích nhân vật Xúy Vân hay nhất kèm dàn ý chi tiết

1. Dàn ý phân tích nhân vật Xúy Vân:

1.1. Mở bài:

– Giới thiệu chung về chèo cổ: còn gọi là chèo tuồng hay chèo đình làng, là một loại hình sân khấu tuồng dân gian đặc sắc, sản phẩm nghệ thuật của vùng quê các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Nghệ thuật chèo là nghệ thuật tổng hợp, phối hợp nhuần nhuyễn giữa kịch bản, lời ca, động tác và âm nhạc.

 Đoạn Giả Xuy Vân trong vở Chèo Kim Nham là một trong những đoạn hay nhất của Chèo cổ Việt Nam.

1.2. Thân bài:

A. Tóm tắt vở chèo Kim Nham.

Kim Nham là một cậu học trò nghèo ở Nam Định được một quan huyện gả con gái. Vợ anh – Xúy Vân – bản lĩnh, tài trí, chỉ ước mơ được cùng chồng làm việc, được gần nhau. Tống Kim Nham sang Tràng An “dùi mài kinh sử”, Xuy Vân buồn trong cảnh đợi chờ. Cô được một anh chàng giàu có tên là Trần Phương tán tỉnh. Theo mưu kế của nhân tình, Xúy Vân giả điên bỏ chồng. Rồi cô bị anh phản bội. Xuy Vân đau khổ, từ điên giả thành điên thật.

Kim Nham thi đỗ, làm quan. Chàng gặp vợ cũ ăn xin, sai người bỏ bạc vào một nắm gạo, đem đến Xúy Vân Vân. Nàng nhận ra, xấu hổ, đau đớn nhảy xuống sông tự tử.

Đoạn trích tái hiện cảnh Xúy Vân giả ngu ép Kim Nham về nước theo Trần Phương.

B. LỜI CỦA XỬ VÂN TRONG ĐOẠN.

1. Nỗi niềm nhớ làng, dở dang được thể hiện qua lời bài hát: Càng chờ đò càng đông về trưa. Không cần phải về nhà. Không vấn đề gì, họ cười nhạo bạn. Hình ảnh người con gái chờ đợi, con đò càng không đến đã cụ thể hóa sự tủi nhục, thất bại của cô.

Cảm giác mất mát, vô nghĩa trong gia đình Kim Nham được thể hiện qua hình ảnh con gà rừng lẫn với con công, nỗi chua xót, uất ức không nguôi…

2. Tâm trạng chán chường giữa ước mơ về một gia đình hạnh phúc, yên ấm, anh đi gặt, chị gánh lúa, với thực tại chồng mải mê với sách vở, thi cử, bỏ mặc chị một mình gánh nặng gia đình.

3. Tâm trạng ấm ức, buồn tủi, cô đơn của Xuy Vân thể hiện qua hình ảnh con cá rô nằm trong vũng chân trâu – Thả cần câu xuống… Hình ảnh gợi không gian cạn, đáy chật hẹp, bấp bênh. Đó cũng là hoàn cảnh của Xúy Vân Vân.

Sau mỗi lời tâm sự là lời nhắn nhủ: Hàng xóm biết không, vì Xuân Huyền mà cô cảm thấy cô đơn và khao khát hạnh phúc, không thể chia sẻ với hàng xóm, cũng như không thông cảm với bố mẹ.

4. Những câu thơ ngược ở cuối đoạn trích vừa thể hiện tâm thế điên loạn của Xúy Vân, vừa gợi lên những hình ảnh nghịch lý, trớ trêu, đảo ngược, đúng sai, lẫn lộn mà nàng chứng kiến, đồng thời thể hiện sự bế tắc, mất phương hướng.

Tóm lại, tâm trạng của Xúy Vân Vân được thể hiện qua những hình ảnh ẩn dụ có lúc kín đáo, có lúc bóng bẩy, có lúc ẩn mình giữa những khúc ca cuồng vọng tưởng như vô nghĩa, có lúc ngược xuôi tạo nên một nội dung phong phú, rối rắm và bi tráng.

C. BẢN CHẤT CON NGƯỜI

1. Cuộc hôn nhân của Xuy Vân và Kim Nham do cha mẹ sắp đặt vội vàng, nàng hoàn toàn không có tình yêu.

– Lần đầu về nhà chồng, chồng cũng muốn chiều vợ ngoan. Tiết mục múa giả gái do Xúy Vân Vân biểu diễn, cô múa các điệu quay tơ, dệt vải, hái bèo, may vá… rất sinh động và điêu luyện. Công việc cô làm hàng ngày chứng tỏ cô là người cần cù, dũng cảm, khéo tay, đẹp người, đẹp nết.

– Là một cô gái lao động, mong ước của Xúy Vân thật nhỏ bé, đời thường và cụ thể. Đó là một gia đình vợ chồng đầm ấm, chồng cày vợ cấy, lúa chín chồng đi gặt, vợ mang lúa.

Ước mơ của Xúy Vân không giống với ước mơ làm quan của Kim Nham. Điều đó dẫn đến bi kịch của Xúy Vân, thể hiện qua lời ca: Gà rừng lẫn với công, đắng không chịu nổi.

2. Trong hoàn cảnh trớ trêu ấy, gặp được Trần Phương, nàng ngỡ như đã gặp được tri kỷ, đồng cảm với mình. Xuy Vân hát về mình. Tôi không còn thấy gió và trăng nữa. Cô ấy không phải là một người tán tỉnh, nhưng cô ấy không có tình yêu với chồng mình. Cô đã vượt qua sự sùng bái, dám đi theo tiếng gọi của tình yêu.

3. Cuối cùng cô ấy chết một cách đáng thương. Đó không phải là lỗi của cô ấy, đó là lý do xã hội. Vì khao khát tình yêu tự do, hạnh phúc của cô là chính đáng, nhưng điều đó không thể thành hiện thực trong chế độ phong kiến gia trưởng, hôn nhân ép buộc, không có chỗ cho Xúy Vân tự do yêu đương, vui vẻ tận hưởng hạnh phúc.

Tìm ra nguyên nhân bi kịch của Xuy Vân, đồng cảm với những đau khổ, bế tắc của nàng chính là để bênh vực Xuy Vân và thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá con người sâu sắc, nhân văn.

1.3. Kết bài:

– Khát vọng hạnh phúc của Xúy Vân là chính đáng nhưng không thể thực hiện được trong chế độ phong kiến gia trưởng.

– Hiểu và đồng cảm với nội tâm đặc sắc của nhân vật Xúy Vân Vân, ta càng hiểu nội dung, ý nghĩa sâu sắc hơn của đoạn trích.

-Qua đó, hiểu chèo cổ là món ăn tinh thần quý báu của người dân đồng bằng Bắc Bộ, có thái độ trân trọng, giữ gìn đối với bộ môn nghệ thuật truyền thống đặc sắc của dân tộc.

Xem thêm: Phân tích đoạn trích Xuý Vân giả dại chọn lọc hay nhất

2. Phân tích nhân vật Xúy Vân hay nhất:

Chèo được coi là một loại hình nghệ thuật dân gian lâu đời của Việt Nam. Những ý nghĩa sâu xa đằng sau một vở chèo khiến người đọc phải suy ngẫm. Trên sân khấu chèo, tác phẩm Xúy vân giả được đánh giá là một trong những vở chèo hay, thấm nhuần tư tưởng, bản sắc văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên, cái kết của nó cũng khiến nhiều người đau lòng.

Trong tác phẩm, Xúy Vân là cô gái được miêu tả là có dung mạo xinh đẹp. Cô ấy có tất cả những phẩm chất đẹp đẽ của một người phụ nữ, dũng cảm và hiểu biết. Tuy nhiên, tư tưởng tiến bộ ở người phụ nữ này là khát khao tình yêu, hôn nhân hạnh phúc. Tuy nhiên, cũng như bao cô gái trong xã hội phong kiến, cô không có quyền lựa chọn. Cô phải chấp thuận cuộc hôn nhân do cha mẹ sắp đặt. Chồng của Xúy Vân là Kim Nham, thư sinh với ước mơ đỗ đạt. Không có sự chuẩn bị trước, hôn lễ của cả hai diễn ra rất vội vàng, từ sắp đặt cho đến tổ chức.

Mang trong mình lý tưởng vươn tới hạnh phúc, lại thừa hưởng đức tính tốt đẹp của người con gái Việt Nam nên Xúy Vân luôn thể hiện sự chăm chỉ, khéo léo của mình ở nhà chồng. Trong đoạn văn, tác giả không miêu tả kĩ những cảnh đó nhưng động tác của Xúy Vân khi giả ngu làm cho ta thấy rõ. Cô bé thường vừa hát vừa múa các điệu múa quay, khâu vá… những động tác rất điêu luyện. Tóm lại, Xúy Vân là hình tượng người phụ nữ đẹp trong xã hội xưa.

Ước mơ của Xúy Vân rất đỗi bình dị, đơn sơ được thể hiện qua hai câu thơ:

“Chờ cho lúa chín bông vàng

Để anh đi gặt, để nàng mang cơm”.

Không hy vọng vào một gia đình giàu có, cô gái chỉ muốn sống một cuộc sống bình dị bên gia đình nhỏ của mình. Hình ảnh người chồng đi gặt, người vợ gánh lúa thực ra rất bình dị và đời thường. Nhưng cuộc đời không bao giờ có thể như mơ, điều ước nhỏ nhoi của cô bé không thể thành hiện thực. Đời đã định Kim Nham là một thư sinh, một đẳng cấp hoàn toàn đối lập với sự giản dị mà Xúy Vân hướng tới. Người chồng luôn mê sách vở, thi cử bỏ mặc người vợ một mình trong những tháng ngày cô quạnh. Mọi gánh nặng gia đình đều đổ lên vai người phụ nữ. Cô gái mộng mơ ấy bị giam cầm trong chiếc lồng tạo nên thế trận bế tắc. Nhưng lúc đó Xúy Vân không hiểu, thôn không biết, cha mẹ không biết.

Đúng vào thời điểm Xúy Vân tăm tối nhất, Trần Phương xuất hiện như một tia nắng Xúy Vân qua khung cửa sắt. Cô ngỡ mình đã gặp được tri kỉ hiểu và đồng cảm với ước mơ của mình. Nhưng không ai ngờ, Trần Phương không phải người tốt. Hắn lừa Xúy Vân, bảo Xúy Vân giả ngu để Kim Nham viết giấy ly hôn. Cô gái ngớ ngẩn vừa rơi vào bẫy của anh ta. Cô giả điên nhưng người chồng thờ ơ, xin thầy về chữa bệnh cho vợ. Còn bệnh “giả tạo” thì dù thầy tài giỏi đến đâu cũng không chữa được. Bước đường cùng, Kim Nham đành phải viết hôn thư với Xúy Vân Vân.

Đến lúc này, người từng hứa với Trần Phương đã yêu và bỏ rơi cô trái với lời hứa ban đầu. Trận đòn đó quá sức với một cô gái, với một người nặng tình như Xúy Vân Vân. Cô ấy thực sự điên rồi, điên vì yêu rồi. Không phải cô ấy xấc xược, xấc xược. Vì Trần Phương thực sự là người yêu của cô, mối tình đầu của người con gái. Đối với hắn, Xúy Vân vứt bỏ tất cả những lễ giáo ràng buộc được học từ nhỏ chính là sự hy sinh nặng nề nhất. Xã hội cũng không thể dung thứ cho cô, định kiến và thất vọng đã nuốt chửng Xúy Vân Vân và biến cô thành một kẻ ngốc mà ai cũng tránh xa.

Xúy Vân là một nữ nhân có dung mạo đoan trang, xinh đẹp. Cứ ngỡ cuộc sống của cô sẽ bình yên và hạnh phúc, nhưng hiện thực luôn tàn nhẫn với những người phụ nữ như vậy. Người chồng đầu tiên của cô đã đặt gánh nặng lên vai cô, giam cô trong một chiếc lồng không có ánh sáng. Lần thứ hai đã phá hủy hoàn toàn tâm trí và cảm xúc của cô. Xúy Vân không đáng trách, chỉ trách nàng sinh ra trong xã hội phong kiến ngày xưa. Nhưng sau tất cả, khát khao về một tình yêu bình dị của cô gái đã vượt qua tất cả, khiến độc giả khâm phục hình tượng một Xúy Vân dũng cảm.

Xem thêm: Trình bày suy nghĩ của em về nỗi niềm của nhân vật Xúy Vân

3. Suy nghĩ về nỗi niềm của nhân vật Xúy Vân:

Qua văn bản “Xùy Vân giả dại” trích trong “Kim Nham”, em cảm thấy ngậm ngùi cho thân phận của nhân vật Xúy Vân. Chị phải sống cảnh “gác đơn gối chiếc”, chờ ngày chồng trở về. Vì vậy, không thể tránh khỏi cảm giác cô đơn và buồn bã. Xúy Vân thể hiện sự bực tức, bức xúc vì không nhận được sự thấu hiểu, cảm thông của mọi người. Ngoài ra, khát vọng về một cuộc sống gia đình hạnh phúc, đoàn tụ vẫn cháy bỏng trong tâm trí Xúy Vân. Nàng ao ước cảnh chồng đi gặt, vợ mang lúa về. Tuy nhiên, càng hy vọng, cô lại càng rơi vào tuyệt vọng đến mức mất trí. Bi kịch của Xúy Vân cũng là bi kịch chung của người phụ nữ trong xã hội xưa.