Soạn bài Cảnh ngày hè: Tác giả tác phẩm, bố cục nội dung?

1. Tác giả Nguyễn Trãi:

1.1. Tiểu sử:

– Nguyễn Trãi sinh năm 1380, mất năm 1442, hiệu là Ức Trai, quê ở làng Chi Ngại (Chí Linh, Hải Dương), sau dời về Nhị Khê (Thường Tín, Hà Tây, nay thuộc Hà Nội).

– Gia đình: Nguyễn Trãi sinh ra trong một gia đình cả nội và ngoại có hai truyền thống lớn là yêu nước và văn hóa, văn học. Điều này đã tạo điều kiện cho Nguyễn Trãi được tiếp xúc và tư duy về tư tưởng chính trị của Nho giáo.

– Cuộc đời:

Nguyễn Trãi mồ côi mẹ lúc 5 tuổi.

+ Năm 1400, ông đỗ Thái học sinh và cùng cha làm quan dưới triều Hồ.

+ Năm 1407, giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Trãi theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa và góp công lớn vào thắng lợi vẻ vang của dân tộc.

+ Cuối 1427 đầu 1428, khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng, Nguyễn Trãi vâng lệnh Lê Lợi viết Bình Ngô Đại Cáo, hăng hái tham gia dựng nước.

+ Năm 1439, Nguyễn Trãi xin ở ẩn tại Côn Sơn

+ Năm 1440, ông được Lê Thái Tông mời ra giúp nước

+ Năm 1442, Nguyễn Trãi bị xử án ở Lệ Chi Viên và bị khép tội “tru di tam tộc”.

+ 1464, Lê Thánh Tông minh oan cho Nguyễn Trãi và sưu tầm văn thơ của ông.

– Thời đại: Nguyễn Trãi sống trong một xã hội thời đại có nhiều biến động, rối ren – Ẩn mình trong triều đình phong kiến, đất nước có giặc ngoại xâm, đời sống nhân dân lầm than, khởi nghĩa của người Bùng nổ ra khắp nơi… khiến ông bế tắc về đường lối. thực tế của cuộc sống.

1.2. Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Trãi:

– Nguyễn Trãi là tác giả xuất sắc của nhiều thể loại văn học, trong đó có chữ Hán và chữ Nôm

+ Các sáng tác bằng chữ Hán: Quân Trung Tử mệnh tập, Bình Ngô Đại Cáo, Ức Trai Thi Tập, Chí Linh Sơn phú, Băng Hồ di lục, Lam Sơn Thực Lục, Vĩnh Lăng văn bia, Văn loại.

+ Sáng tác bằng chữ Nôm: Quốc âm thi tập gồm 254 bài thơ viết theo thể Đường luật hoặc Đường luật xen lục ngôn.

Ngoài việc sáng tác văn học, Nguyễn Trãi còn lưu giữ cuốn Dư địa chí, cuốn sách địa lý cổ nhất Việt Nam.

– Phong cách sáng tác:

+ Chính luận: Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận kiệt xuất, các tác phẩm văn chương của ông có lập luận chặt chẽ, lập luận chặt chẽ, rời rạc với giọng văn linh hoạt.

+ Nguyễn Trãi là nhà thơ trữ tình sâu sắc.

Xem thêm: Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay

2. Tác phẩm Cảnh ngày hè:

Nội dung tác phẩm Cảnh ngày hè

Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.

Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.

Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,

Dân giàu đủ khắp đòi phương.

2.1. Hoàn cảnh sáng tác (xuất xứ):

Bài thơ là bài thơ thứ 43 trong số 61 bài thơ trong phần Bảo kính cảnh quan (trong phần Vô đề của tuyển tập thơ Quốc Âm Thi Tập).

2.2. Bố cục:

– Phần 1 (6 câu đầu): Bức tranh vẽ cảnh ngày hè

– Phần 2 (2 câu thơ còn lại): Tấm lòng và ước nguyện của nhà thơ.

2.3. Giá trị nội dung:

– Trân trọng vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên hàng ngày

– Tâm hồn chân chất chứa đựng tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu con người, đất nước tha thiết của tác giả.

2.4. Giá trị nghệ thuật:

– Từ ngữ giản dị, giàu sức biểu cảm

– Hình ảnh thơ trẻ trung, giản dị.

– Sử dụng câu thơ thất ngôn tạo sự thay đổi giọng điệu, có tác dụng lớn trong việc thể hiện tình cảm, ước nguyện của tác giả.

Xem thêm: Mở bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc hay nhất

3. Tóm tắt Cảnh ngày hè:

3.1. Tóm tắt Cảnh ngày hè – mẫu 1:

Nguyễn Trãi – nhà thơ nổi tiếng của nền văn học Việt Nam. Ông luôn sống giao cảm bằng thơ với cuộc sống thiên nhiên và con người. chốn quan trường với những toan tính áp bức đã khiến ông quyết định trở về với thiên nhiên để giữ tâm hồn trong sáng. Trong thời gian ông làm thơ về thiên nhiên, nhưng trong những bài thơ về thiên nhiên, ông có những tâm sự, lắng nghe của người dân xứ sở. Bài thơ “Cảnh ngày hè” là một bài thơ như vậy. Trong thiên nhiên mùa hè và cảnh sinh hoạt đời thường của con người Nguyễn Trãi vẫn thể hiện tấm lòng yêu nước thương dân.

Trước hết, câu thơ đầu có thể nói lên tâm trạng của nhà thơ trong những ngày này, nhưng ngày tháng trên báo cáo quan trọng đã bị ẩn. Những câu thơ tiếp theo nhà thơ vẽ nên một bức tranh ban ngày thật rực rỡ. Bức tranh ấy không chỉ của thiên nhiên mà còn của con người.

Bức tranh đó cũng bao gồm cuộc sống hàng ngày của người dân làng. Quả thật bức tranh thiên nhiên vốn đã đẹp lại càng đẹp hơn khi có sự xuất hiện của những hoạt động của con người. Trước thiên nhiên và con người, nhà thơ như gửi gắm ước nguyện của mình. Nhà thơ bày tỏ thật lòng nỗi lòng của mình.

“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương”

Câu thơ thể hiện ý muốn của nhà thơ muốn mượn cây đàn của vua Ngu Thuấn để tấu một tiếng cho thiên hạ khắp nơi. Từ sự tích về nhạc của vua Ngu Thuấn, nhà thơ đã bày tỏ sự lo lắng cho nhân dân. Với hy vọng giúp mọi người có một cuộc sống đầy đủ và bình yên.

Như vậy qua đây ta thấy được một bức tranh thiên nhiên vô cùng tươi đẹp, đủ các màu sắc thể hiện đặc trưng của mùa hè. Có thể nói, nhà thơ phải là người yêu thiên nhiên lắm mới có thể cảm nhận được những bước trưởng thành của cây cối mùa hạ như thế. Đồng thời ta cũng thấy được một tâm hồn trung thành với nhân dân. Tuy ở xa quan trường nhưng ông không bao giờ quên chăm lo cho dân chúng, mong cho nhân dân cuộc sống thái bình thịnh trị.

3.2. Tóm tắt Cảnh ngày hè – mẫu 2:

Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng dành những tấm lòng kính trọng nhất “Nguyễn Trãi là đội trưởng đội trời Việt Nam, chân đất Việt Nam, hồn lãng phí thời gian…”, đó là nét đẹp của hồn thơ Nguyễn Trãi. đã được công nhận. được phác họa qua những câu thơ “Cảnh ngày hè”, một trong những bài thơ của chùm 61 bài thơ “Báo vi tôn cảnh giới”. Ở đó, ta không chỉ thấy một tâm hồn nghệ sĩ tinh tế nhạy cảm với thiên nhiên, mà còn thấy cả trái tim của một vị anh hùng dân tộc luôn hăng hái chiến đấu vì nước.

Bài thơ được viết trong lúc Nguyễn Trãi nhàn tản về chốn quan trường đầy cám dỗ, và nhờ đó nhà thơ mới có dịp cảm nhận trọn vẹn “ngày hè dài” ấy. Nhưng nó chỉ là cảm giác về thời gian, ngày tháng? Hay đằng sau hai chữ “ngày khai trường” cùng nhịp thơ như trải dài ấy là tâm trạng nhân vật chan chứa tình yêu, nỗi niềm của Ức Trai áo vải? Và có thể tất cả những tâm tư ấy đang dồn nén vào bức tranh thiên nhiên đang đau khổ và căng tràn sức sống trước mặt và đang được nhà thơ nâng niu, ghi lại.

Với “Cảnh ngày hè” Nguyễn Trãi đã cảm nhận được thiên nhiên cuộc sống với sức sống dồi dào trong tâm hồn, với nhiệt huyết yêu đời, Nguyễn Khuyến đã mượn mùa hè để bày tỏ những bức xúc, sầu muộn. Đúng như nhan đề bài thơ “Thân em mùa hè”. Nhà thơ dường như thiết tha muốn kết hợp niềm say mê cuộc sống với tâm hồn yêu thiên nhiên, để rồi từ đó nảy sinh niềm khát khao bấy lâu nay của một con người luôn hết lòng vì đất nước.

Sống trong vòng tay êm đềm của mẹ thiên nhiên, giữa cuộc đời “vô tư lự” Nguyễn Trãi chưa bao giờ quên cội nguồn của mình. Trong thâm tâm, Ức Trai luôn mang trong mình một niềm thiết tha với đất nước, một hoài bão thịnh trị như thời Đường Ngu, nên đã mượn Ngự Cầm điển để bày tỏ nỗi lòng của mình. Phải chăng nhà thơ muốn có một cây đàn để tấu lên khúc Nam Phong để hát về cảnh thái bình thịnh trị hiện hữu, nhưng những ồn ào của cuộc sống thái bình đã dẫn đến tâm sự đó? cỏ khô

Cuộc sống muôn màu muôn vẻ đã được Nguyễn Trãi tái hiện một cách hoàn toàn chân thực và sống động. Nhưng đọc bài thơ, ta không chỉ thấy được vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên giao mùa rực rỡ, sinh động mà còn cảm nhận được vẻ đẹp phong phú, cao quý của hồn thơ Nguyễn Trãi. Một hồn thơ đã ăn sâu vào cuộc sống thiên nhiên, một cảm xúc thơ đã chan hòa với cuộc sống của nhân dân, của dân tộc.

Qua “Cảnh ngày hè”, chúng ta không chỉ khâm phục tài năng của nhà văn hóa lớn mà còn được nghe tiếng nói của trái tim, tình yêu cuộc sống, tình yêu quê hương, con người của ông.

3.3. Tóm tắt Cảnh ngày hè – mẫu 3:

Bài thơ “Cảnh ngày hè” được sáng tác trong thời gian Nguyễn Trãi đi nghỉ ở Côn Sơn. Anh tạm xa hoa nơi kinh đô mê ngựa xe, nơi cửa ải nguy hiểm để trở về với thiên nhiên trong trẻo, thanh bình nơi thôn quê, với bạn bè đồng môn trong nắng, với mây, với chim, với hoa. .

Trong những ngày dài nhàn tản miễn cưỡng ấy, thi nhân có lúc thấy vui trước cảnh Thông Hè. Thả sức sống thanh đạm vào khung cảnh nên thơ khắc họa một thoáng khát vọng dân giàu nước mạnh. Đoạn thơ phản ánh tâm hồn Nguyễn Trãi chan chứa tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu nhân dân, yêu đất nước.

Cảnh ngày hè là một sáng tạo độc đáo của Nguyễn Trãi về mặt hình thức. Câu bảy chữ xen sáu chữ, lập luận rất đúng đắn, dùng từ rất tài tình. Để tăng sức biểu đạt của tính từ và động từ, tác giả game đặt chúng ở đầu câu. Đây là bài thơ tả cảnh tràn đầy sức sống. Bài thơ không chỉ tả cảnh sắc đặc trưng của mùa hè mà còn là “dục cảnh”. Khung cảnh ở đây thể hiện niềm vui sống, phấn khởi, tươi mới, trẻ trung của tâm hồn thi nhân và khát vọng hạnh phúc của Nguyễn Trãi cho nhân dân khắp nơi.