Bắt giữ người vào ban đêm có được hay không?

Để kịp thời ngăn chặn tội phạm hoặc khi có căn cứ chứng tỏ bị can; bị cáo sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử; hoặc sẽ tiếp tục phạm tội, cũng như khi cần bảo đảm thi hành án; Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Toà án trong phạm vi thẩm quyền tố tụng của mình; hoặc người có thẩm quyền theo hướng dẫn của Bộ luật Tố tụng hình sự; có thể áp dụng một trong những biện pháp ngăn chặn sau đây: bắt, tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú, bảo lĩnh, đặt tiền; hoặc tài sản có giá trị để bảo đảm. Vậy các trường hợp được phép bắt người theo hướng dẫn của Bộ luật Tố tụng hình sự là gì? Có được bắt giữ người cùngo ban đêm được không? Hãy cùng Bộ phận tư vấn Luật hình sự của LVN Group tìm hiểu nhé!

Văn bản quy định

• Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017;
• Bộ luật tố tụng hình sự 2015.

Nội dung tư vấn

Các trường hợp được phép bắt người theo hướng dẫn của Bộ luật Tố tụng hình sự

Căn cứ Khoản 2 Điều 109 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định:

“2. Các trường hợp bắt người gồm bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, bắt người phạm tội quả tang, bắt người đang bị truy nã, bắt bị can, bị cáo để tạm giam, bắt người bị yêu cầu dẫn độ.”

Vì vậy, bắt người là một biện pháp ngăn chặn cùng không ai bị bắt nếu không có quyết định của tòa án nhân dân; quyết định hoặc phê chuẩn của viện kiểm sát nhân dân; trừ trường hợp phạm tội quả tang.

Theo đó, các trường hợp được phép bắt người bao gồm:

Bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp

Khi thuộc một trong các trường hợp khẩn cấp sau đây thì được giữ người:

• Có đủ căn cứ để xác định người đó đang chuẩn bị thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng; hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
• Người cùng thực hiện tội phạm; hoặc bị hại; hoặc người có mặt tại nơi xảy ra tội phạm chính mắt nhìn thấy; cùng xác nhận đúng là người đã thực hiện tội phạm; mà xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn;
• Có dấu vết của tội phạm ở người; hoặc tại chỗ ở; hoặc nơi công tác; hoặc trên phương tiện của người bị nghi thực hiện tội phạm; cùng xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn; hoặc tiêu hủy chứng cứ.

Sau khi giữ người trong trường hợp khẩn cấp, nếu xét thấy cần thiết; những người quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 110 ra lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp. Lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp phải gửi ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp; kèm theo tài liệu liên quan đến việc giữ người để xét phê chuẩn.

Bắt người phạm tội quả tang

+ Đối với người đang thực hiện tội phạm; hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm mà bị phát hiện; hoặc bị đuổi bắt thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt; cùng giải ngay người bị bắt đến đơn vị Công an, Viện kiểm sát; hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất;

Khi bắt người phạm tội quả tang thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.

+ Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn; Đồn Công an phát hiện bắt giữ, tiếp nhận người phạm tội quả tang; thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí; cùng bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan; lập biên bản bắt giữ người, lấy lời khai ban đầu, bảo vệ hiện trường theo hướng dẫn của pháp luật; giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Bắt người đang bị truy nã

+ Đối với người đang bị truy nã thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt; cùng giải ngay người bị bắt đến đơn vị Công an, Viện kiểm sát; hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất;

Khi bắt người đang bị truy nã thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.

+ Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn; Đồn Công an phát hiện bắt giữ, tiếp nhận người đang bị truy nã; thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí; cùng bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt giữ người, lấy lời khai ban đầu; giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Bắt bị can, bị cáo để tạm giam

• Người thi hành lệnh, quyết định phải đọc lệnh, quyết định; giải thích lệnh, quyết định, quyền cùng nghĩa vụ của người bị bắt; cùng phải lập biên bản về việc bắt; giao lệnh, quyết định cho người bị bắt.
• Khi tiến hành bắt người tại nơi người đó cư trú phải có uỷ quyền chính quyền xã, phường, thị trấn; cùng người khác chứng kiến. Khi tiến hành bắt người tại nơi người đó công tác, học tập; phải có uỷ quyền đơn vị, tổ chức nơi người đó công tác, học tập chứng kiến. Khi tiến hành bắt người tại nơi khác; phải có sự chứng kiến của uỷ quyền chính quyền xã, phường, thị trấn nơi tiến hành bắt người.

Bắt người bị xem xét yêu cầu dẫn độ

Việc bắt người trong các trường hợp liên quan đến dẫn độ chỉ được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây:

• Tòa án đã có quyết định xem xét yêu cầu dẫn độ đối với người đó; hoặc quyết định dẫn độ đối với người đó đã có hiệu lực pháp luật;
• Có căn cứ cho rằng người bị yêu cầu dẫn độ bỏ trốn hoặc gây khó khăn; cản trở việc xem xét yêu cầu dẫn độ; hoặc thi hành quyết định dẫn độ.

Bắt người bị dẫn độ

Những việc cần làm ngay sau khi giữ người trong trường hợp khẩn cấp; bắt người hoặc nhận người bị giữ, bị bắt.

Sau khi giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt người; hoặc nhận người bị giữ, bị bắt; Cơ quan điều tra, đơn vị được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải lấy lời khai ngay; cùng trong thời hạn 12 giờ phải ra quyết định tạm giữ; hoặc trả tự do cho người bị bắt.

Đối với trường hợp bắt người bị truy nã, sau khi lấy lời khai người bị bắt theo quyết định truy nã; thì Cơ quan điều tra nhận người bị bắt phải thông báo ngay cho Cơ quan đã ra quyết định truy nã đến nhận người bị bắt. Sau khi nhận người bị bắt, đơn vị đã ra quyết định truy nã phải ra ngay quyết định đình nã.

Thông báo về việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt người

Sau khi giữ người, bắt người, người ra lệnh giữ người, lệnh; hoặc quyết định bắt người phải thông báo ngay cho:

• Gia đình người bị giữ, bị bắt;
• Chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú;
• Hoặc đơn vị, tổ chức nơi người đó công tác, học tập.

Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi nhận người bị giữ, bị bắt; Cơ quan điều tra nhận người bị giữ, bị bắt phải thông báo cho:

• Gia đình người bị giữ, bị bắt;
• Chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú;
• Hoặc đơn vị, tổ chức nơi người đó công tác, học tập.

Trường hợp người bị giữ, người bị bắt là công dân nước ngoài; thì phải thông báo cho đơn vị ngoại giao của Việt Nam; để thông báo cho đơn vị uỷ quyền ngoại giao của nước có công dân bị giữ, bị bắt.

Nếu việc thông báo cản trở truy bắt đối tượng khác; hoặc cản trở điều tra thì sau khi cản trở đó không còn; người ra lệnh giữ người, lệnh; hoặc quyết định bắt người, Cơ quan điều tra nhận người bị giữ, người bị bắt phải thông báo ngay.

Có được bắt giữ người cùngo ban đêm không?

Theo Khoản 3 Điều 113 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định:

“Không được bắt người cùngo ban đêm, trừ trường hợp phạm tội quả tang hoặc bắt người đang bị truy nã.”

Trong đó, ban đêm được hiểu là từ 22 giờ đến 06 sáng hôm sau.

Vì vậy, nếu không phải là trường hợp phạm tội quả tang; hoặc bắt người đang truy nã; công an tuyệt đối không được bắt giữ người cùngo ban đêm. Mọi hành vi bắt giữ người cùngo ban đêm, nếu không thuộc hai trường hợp nêu trên; đều được coi là trái luật cùng người bị bắt có quyền yêu cầu khiếu nại, bồi thường tổn hại.

Tại sao không được bắt giữ người cùngo ban đêm?

Pháp luật tố tụng hình sự hiện hành chưa đưa ra hướng dẫn; giải thích chính thức nào về việc không được bắt giữ người cùngo ban đêm. Tuy nhiên, có thể hiểu, việc pháp luật cấm bắt giữ người cùngo ban đêm nhằm đảm bảo trật tự; tránh gây xáo trộn; ảnh hưởng đến những người xung quanh; bởi ban đêm là thời gian hầu hết mọi người đều đang ngủ.

Hơn nữa, việc bắt giữ người cùngo ban đêm còn không đảm bảo tính công khai; minh bạch của hoạt động bắt giữ. Cũng chính vì vậy mà ngoài quy định không được bắt giữ người cùngo ban đêm; Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 cũng quy định:

• Không được bắt đầu việc áp giải, dẫn giải người cùngo ban đêm (khoản 6, Điều Điều 127);
• Không hỏi cung bị can cùngo ban đêm, trừ  trường hợp không thể trì hoãn được; nhưng phải ghi rõ lý do cùngo biên bản (khoản 3 Điều 183);
• Không được bắt đầu việc khám xét chỗ ở cùngo ban đêm, trừ trường hợp khẩn cấp; nhưng phải ghi rõ lý do cùngo biên bản (khoản 1 Điều 195);
• Không được lấy lời khai người uỷ quyền theo pháp luật của pháp nhân cùngo ban đêm (khoản 3 Điều 443).

Liên hệ ngay LVN Group

Trên đây là nội dung tư vấn về Bắt giữ người cùngo ban đêm có được được không? Mọi câu hỏi về thủ tục pháp lý có liên quan, dịch vụ LVN Group tư vấn hình sự, LVN Group tranh tụng, LVN Group bào chữa trong vụ án hình sự. Quý khách vui lòng liên hệ LVN Group để được hỗ trợ, trả lời.

Gọi ngay cho chúng tôi qua hotline: 1900.0191

Giải đáp có liên quan

@lvngroup

Cấm bắt giữ người ban đêm @lvngroup.vn #TikTokMaster #LearnOnTiktok #hoccungtiktok #lvngroup #TetHungKhoi #TikTokTet2022

♬ nhạc nền – LVN Group – LVN Group