Các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ

Tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ là một trong những tranh chấp phổ biến hiện nay với nhiều hành vi phức tạp; đòi hỏi trình độ chuyên môn cao. LVN Group sẽ nêu ra dưới đây là các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ hữu hiệu hiện nay.

Văn bản quy định

Luật sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung 2019

Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017

Bộ luật dân sự 2015

Biện pháp hành chính

Theo yêu cầu của chủ thể có quyền hoặc các tổ chức, cá nhân bị tổn hại do hành vi xâm phạm gây ra hoặc theo yêu cầu của tổ chức; cá nhân phát hiện hành vi xâm phạm; hoặc do chính đơn vị có thẩm quyền chủ động phát hiện các hành xi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thì biện pháp hành chính được thực thi.

Đặc trưng cơ bản

Biện pháp hành chính là biện pháp tương đối hữu hiệu trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Biện pháp này đề cao vai trò của chủ thể có quyền; có sự phối hợp giữa đơn vị các cấp trong việc xử lý vi phạm. Để áp dụng biện pháp hành chính thì các chứng cứ về quyền sở hữu trí tuệ phải chi tiết; nhất là về căn cứ xác lập quyền cũng như các hành vi xâm phạm. Biện pháp này cũng đòi hỏi có sự am hiểu pháp lụât về quyền sở hữu trí tuệ của các đơn vị chuyên môn, nhất là các đơn vị có thẩm quyền áp dụng biện pháp này.

Đối tượng áp dụng

Theo quy định tại Luật sở hữu trí tuệ thì các hành vi dưới đây sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính:

• Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây tổn hại cho tác giả; chủ sở hữu; người tiêu dùng hoặc cho xã hội;

• Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán hàng hóa giả mạo về sở hữu trí tuệ hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này.
  Trong đó,hàng hoá giả mạo về sở hữu trí tuệ theo hướng dẫn của Luật này bao gồm hàng hoá giả mạo nhãn hiệu; cùng giả mạo chỉ dẫn địa lý (là hàng hoá, bao bì của hàng hoá có gắn nhãn hiệu; dấu hiệu trùng hoặc khó phân biệt với nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý đang được bảo hộ dùng cho chính mặt hàng đó mà không được phép của chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc của tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý); cùng hàng hoá sao chép lậu.

• Sản xuất, nhập khẩu, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ tem, nhãn hoặc vật phẩm khác mang nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý giả mạo hoặc giao cho người khác thực hiện hành vi này.

Mặt khác, tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi cạnh tranh không lành mạnh về sở hữu trí tuệ; thì bị xử phạt vi phạm hành chính theo hướng dẫn của pháp luật về cạnh tranh.

Biện pháp hình sự

Một trong những biện pháp giải quyết những tranh chấp phát sinh về quyền sở hữu trí tuệ đó là biện pháp hình sự. Đây là biện pháp mang tính chất cưỡng chế mạnh nhất; nhưng chỉ áo dụng khi các hành vi xâm phạm có trọn vẹn các yếu tố cấu thành các tội phạm liên quan quy định trong Bộ luật hình sự Việt Nam.

Theo đó, Bộ luật hình sự Việt Nam có quy định về các tội sau: Tội sản xuất, buôn bán hàng giả (Điều 192);Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm (Điều 193); Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194);…

Vì vậy, tuỳ thuộc cùngo hành vi vi phạm mà người thực hiện hành vi sẽ bị xử lý bằng biện pháp hình sự. Và có thể thấy thông thường là hành vi xâm phạm quyền tác giả; quyền sở hữu công nghiệp bị xử lý hình sự nếu trước đó đã bị xử lý hành chính.

Biện pháp dân sự

Biện pháp dân sự là biện pháp quan trọng nhất trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Bởi lẽ, nếu như biện pháp hành chinh cùng biện pháp hình sự chỉ mang tính chất trừng trị; răn đe đối với chủ thể thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; thì biện pháp dân sự lại có thể bảo đảm hơn quyền lợi của chủ thể bị vi phạm thông qua cơ chế yêu cầu bồi thường tổn hại.

Thẩm quyền giải quyết

Đối với biện pháp này thì Toà án đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp giữa các bên dựa trên nền tảng tranh tụng theo thủ tục tố tụng dân sự. Trong đó, đối với các tranh chấp dân sự về quyền sở hữu trí tuệ thì Toà án nhân dân cấp quận, huyện có thẩm quyền giải quyết; cùng đối với tranh chấp kinh doanh thương mại về quyền sở hữu trí tuệ; thì thẩm quyền thuộc về Toà án nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Điều kiện khởi kiện

Đối với các tranh chấp về quyền tác giả, quyền liên quan đến quyền tác giả; thì việc khởi kiện vụ án dân sự chỉ được thực hiện nếu như quyền tác giả; quyền liên quan đến quyền tác giả đã phát sinh cùng thời hạn bảo hộ vẫn còn.

Đối với các tranh chấp về quyền sở hữu công nghiệp; thì điều kiện đặt ra là quyền sở hữu công nghiệp đã được xác lập cùng còn thời hạn bảo hộ.

Hi vọng bài viết “Các phương thức giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ” giúp ích cho quý bạn đọc! Liên hệ với LVN Group để sử dụng dịch vụ pháp lý nhanh chóng cùng tốt nhất: 1900.0191

Giải đáp có liên quan