Hiện nay, có rất nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn hoặc có những trường hợp trẻ em bỏ học để đi kiếm tiền từ rất sớm. Vậy những trường hợp như vậy thì người sử dụng lao động có được nhận lao động là trẻ em cùngo đơn vị công tác không? Bài viết dưới đây của LVN Group sẽ trả lời câu hỏi của các bạn.
Văn bản quy định
- Bộ luật lao động 2012
- Luật trẻ em 2016
- Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH
Nội dung tư vấn
Trẻ em được hiểu thế nào ?
Theo quy định tại Điều 1 của Luật trẻ em năm 2016 có quy định như sau:
Điều 1. Trẻ em: Trẻ em là người dưới 16 tuổi.
Theo quy định trên, trẻ em là người dưới 16 tuổi, chưa đủ khả năng nhận thức cùng làm chủ hành vi của mình.
Tuy nhiên, theo hướng dẫn tại Điều 161 Bộ luật lao động năm 2012 có quy định về lao động chưa thành niên như sau:
Điều 161. Lao động chưa thành niên: Người lao động chưa thành niên là người lao động dưới 18 tuổi.
Vì vậy, theo hướng dẫn của pháp luật lao động hiện hành thì lao động là trẻ em có thể được mở rộng hơn so với quy định tại Luật trẻ em là người dưới 18 tuổi. Đây là đối luôn tượng đặc biệt cùng nhạy cảm, do đó pháp luật có những quy định hết sức khắt khe.
Hiện nay, theo hướng dẫn của pháp luật lao động thì lao động trẻ em được chia làm ba nhóm:
- Nhóm từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi;
- Nhóm từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi;
- Nhóm dưới 13 tuổi.
Có được nhận lao động là trẻ em không ?
Căn cứ Điều 162 Bộ luật lao động năm 2012 có quy định về trường hợp sử dụng người lao động chưa thành niên:
Điều 162. Sử dụng người lao động chưa thành niên
1. Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người lao động chưa thành niên cùngo những công việc phù hợp với sức khoẻ để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách cùng có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động chưa thành niên về các mặt lao động, tiền lương, sức khoẻ, học tập trong quá trình lao động.
2. Khi sử dụng người lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải lập sổ theo dõi riêng, ghi trọn vẹn họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khoẻ định kỳ cùng xuất trình khi đơn vị nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Theo quy định trên, người sử dụng lao động được phép nhận lao động trẻ em nhưng công việc đó phải phù hợp với sức khỏe để đảm bảo sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của trẻ em. Đồng thời người sử dụng lao động còn phải có trách nhiệm quan tâm, chăm sóc người lao động chưa thành niên về các mặt lao động, tiền lương, sức khoẻ, học tập trong quá trình lao động. Trong quá trình công tác, người sử dụng lao động phải lập sổ theo dõi riêng, ghi trọn vẹn họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khoẻ định kỳ cùng xuất trình khi đơn vị nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Những công việc mà lao động chưa thành niên được làm gồm:
Nhóm từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi:
Căn cứ theo các quy định pháp luật dân sự về trẻ vị thành niên, những người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đã phần nào phát triển trọn vẹn về thể chất cùng có khả năng làm những công việc trong khả năng cùng pháp luật quy định. Nhưng người này có quyền tự mình tham gia cùngo các quan hệ lao động cùng ký kết hợp đồng lao động mà không cần thông qua người giám hộ, người uỷ quyền theo pháp luật. Đồng thời, việc lao động có thể phát sinh về tài sản thì những đối tượng này cũng được tự mình quản lý cùng sử dụng tài sản trong giới hạn pháp luật quy định.
Nhóm từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi:
Căn cứ theo Điều 164 Bộ Luật lao động 2012 quy định về việc sử dụng người lao động thuộc nhóm đối tượng này như sau:
Điều 164. Sử dụng lao động dưới 15 tuổi
1. Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm các công việc nhẹ theo danh mục do Bộ Lao động – Thương binh cùng Xã hội quy định.
Pháp luật dân sự quy định rằng, những trẻ vị thành niên từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi là những đối tượng cần phải có sự giám sát của gia đình hoặc người giám hộ, người uỷ quyền pháp luật. Vì đó, việc ký kết hợp đồng lao động với những đối tượng này phải được thông qua cùng được chấp thuận bởi người uỷ quyền theo pháp luật của họ. Đồng thời, pháp luật cũng chỉ giới hạn những công việc nhất định mà những người thuộc nhóm này có thể làm. Đó là những công việc nhẹ nhàng, không đòi hỏi phải lao lực nhiều. Căn cứ theo Danh mục được ban hành kèm theo Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH về những công việc cụ thể mà nhóm này có thể làm đó là:
- Những công việc được sử dụng người dưới 13 tuổi công tác.
- Các nghề truyền thống: chấm men gốm, cưa vỏ trai, vẽ tranh sơn mài, làm giấy dó, nón lá, se nhang, chấm nón, dệt chiếu, làm trống, dệt thổ cẩm, làm bún gạo, làm giá đỗ, làm bánh đa (miến), làm bánh đa Kế.
- Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren, mộc mỹ nghệ, làm lược sừng, đan lưới vó, làm tranh Đông Hồ, nặn tò he.
- Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình.
- Nuôi tằm.
- Gói kẹo dừa
Nhóm dưới 13 tuổi:
Căn cứ theo Khoản 3 Điều 164 Bộ Luật lao động 2012 quy định như sau:
Điều 164. Sử dụng lao động dưới 15 tuổi.
3. Không được sử dụng lao động là người dưới 13 tuổi công tác trừ một số công việc cụ thể do Bộ Lao động – Thương binh cùng Xã hội quy định.
Theo đó, pháp luật cho phép một số trường hợp đặc biệt sẽ được sử dụng người lao động dưới 13 tuổi, thông thường là những công việc về văn hóa, thể thao, nghệ thuật đòi hỏi tính năng khiếu. Căn cứ những công việc nhóm đối tượng này được phép làm được quy định tại Danh mục được ban hành kèm theo Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH, đó là:
- Diễn viên: múa; hát; xiếc; điện ảnh; sân khấu kịch, tuồng, chèo, cải lương, múa rối (trừ múa rối dưới nước).
- Vận động viên năng khiếu: thể dục dụng cụ, bơi lội, điền kinh (trừ tạ xích), bóng bàn, cầu lông, bóng rổ, bóng ném, bi-a, bóng đá, các môn võ, đá cầu, cầu mây, cờ vua, cờ tướng, bóng chuyền.
Điều kiện nhận lao động là trẻ em ?
Pháp luật lao động đã quy định những nguyên tắc, điều kiện nghiêm ngặt đối với việc sử dụng lao động là trẻ em tại Điều 165 Bộ Luật lao động 2012 như sau:
Điều 165. Các công việc cùng nơi công tác cấm sử dụng lao động là người chưa thành niên
1. Cấm sử dụng người chưa thành niên làm các công việc sau đây:
a) Mang, vác, nâng các vật nặng vượt quá thể trạng của người chưa thành niên;
b) Sản xuất, sử dụng hoặc vận chuyển hóa chất, khí gas, chất nổ;
c) Bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, máy móc;
d) Phá dỡ các công trình xây dựng;
đ) Nấu, thổi, đúc, cán, dập, hàn kim loại;
e) Lặn biển, đánh bắt cá xa bờ;
g) Công việc khác gây tổn hại cho sức khoẻ, an toàn hoặc đạo đức của người chưa thành niên.
2. Cấm sử dụng người chưa thành niên công tác ở các nơi sau đây:
a) Dưới nước, dưới lòng đất, trong hang động, trong đường hầm;
b) Công trường xây dựng;
c) Cơ sở giết mổ gia súc;
d) Sòng bạc, cửa hàng bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, phòng tắm hơi, phòng xoa bóp;
đ) Nơi công tác khác gây tổn hại đến sức khoẻ, sự an toàn cùng đạo đức của người chưa thành niên.
Mặt khác, Bộ lao động thương binh cùng xã hội đã có những quy chuẩn cùng danh mục những ngành nghề cấm sử dụng người dưới 18 tuổi công tác được cụ thể hóa trong Thông tư số 10/2013/TT-BLDTBXH. Vì vậy để sử dụng lao động là người dưới 18 tuổi sẽ phức tạp hơn rất nhiều so với trường hợp thông thường.
Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với bạn!
Liên hệ ngay với LVN Group
LVN Group là đơn vị Luật uy tín; chuyên nghiệp, được nhiều cá nhân cùng tổ chức đặt trọn niềm tin. Được hỗ trợ cùng đồng hành giải quyết khó khăn về mặt pháp lý của quý khách là mong muốn của LVN Group. Để biết thêm thông tin chi tiết cùng nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ của LVN Group hãy liên hệ
Hotline: 1900.0191
Câu hỏi liên quan
Danh sách các công việc lao động trẻ em có thể tham gia cũng được ban hành cùng với văn bản đi kèm Bộ luật lao động. Những công việc ví dụ như: Kịch, tuồng, chèo, cải lương, múa rối (trừ múa rối dưới nước); Vận động viên năng khiếu: thể dục dụng cụ, bơi lội, điền kinh (trừ tạ xích); Bóng bàn, cầu lông, bóng rổ, bóng ném, bi-a, bóng đá; Các môn võ, đá cầu, cầu mây, cờ vua, cờ tướng, bóng chuyền;…
Không lập sổ theo dõi cho lao động chưa thành niên sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng hoặc có lập sổ theo dõi riêng nhưng không ghi trọn vẹn nội dung theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 162 Bộ luật Lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên hoặc không xuất trình sổ theo dõi khi đơn vị nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Thời giờ công tác của người dưới 15 tuổi không được quá 04 giờ trong một ngày; cùng 20 giờ trong một tuần cùng không được sử dụng làm thêm giờ, công tác cùngo ban đêm. Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội đề người lao động chưa thành niên; cùng người dưới 15 tuổi tham gia lao động được học văn hóa.