Ông bà ta thường có câu “Con dại cái mang“, con cái làm điều sai quấy thì cha mẹ phải chịu trách nhiệm về việc đó. Bên cạnh đó, pháp luật Việt Nam cũng quy định khi con cái gây ra tổn hại cho cá nhân, tổ chức khác thì cha mẹ cũng phải chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp cha mẹ cũng phải chịu trách nhiệm này, vậy những trường hợp nào con gây ra tổn hại thì trách nhiệm bồi thường tổn hại thuộc về cha mẹ. Hãy đọc bài viết này của LVN Group để biết nhé!
Căn cứ pháp lí
- Luật hôn nhân cùng gia đình 2014
- Bộ luật Dân sự 2015
Nội dung tư vấn
1. Căn cứ phát sinh bồi thường tổn hại:
Gây ra tổn hại cho người khác phải bồi thường tổn hại là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, một người muốn yêu cầu người khác phải bồi thường tổn hại do chính hành vi gây ra tổn hại của người thực hiện thì người yêu cầu cần phải dựa trên căn cứ phát sinh bồi thường tổn hại mà pháp luật đã quy định. Căn cứ thì Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường tổn hại
1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây tổn hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
2. Người gây tổn hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại trong trường hợp tổn hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị tổn hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
3. Trường hợp tài sản gây tổn hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại, trừ trường hợp tổn hại phát sinh theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều này.
Theo đó, căn cứ để làm phát sinh bồi thường tổn hại gồm:
- Người có hành vi xâm phạm tính mạng sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây tổn hại dù là lỗi với lỗi cố ý hay vô ý đều phải bồi thường.
- Tài sản gây tổn hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại.
- Tuy nhiên, nếu bên gây tổn hại chứng minh được tổn hại gây ra do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị tổn hại thì bên gây tổn hại không phải bồi thường.
2. Trường hợp nào cha mẹ phải bồi thường tổn hại do con gây ra?
Khi có đủ căn cứ phát sinh bồi thường tổn hại kể trên, thì người gây tổn hại phải bồi thường cho người bị tổn hại là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, trong trường hợp người gây tổn hại chưa thành niên hoặc thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự thì cha mẹ người gây tổn hại sẽ bồi thường thay. Căn cứ theo Điều 74 của Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định như sau:
Điều 74. Bồi thường tổn hại do con gây ra
Cha mẹ phải bồi thường tổn hại do con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự gây ra theo hướng dẫn của Bộ luật dân sự.
Theo đó, sẽ có 2 trường hợp mà cha mẹ phải bồi thường tổn hại do con gây ra:
Con chưa thành niên
Con đã thành niên nhưng bị mất năng lực hành vi dân sự
Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định rõ các trường hợp cụ thể mà cha mẹ chỉ phải chịu bồi thường tổn hại hoàn toàn hoặc một phần do con con gây ra, cụ thể:
Điều 586. Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của cá nhân
1. Người từ đủ mười tám tuổi trở lên gây tổn hại thì phải tự bồi thường.
2. Người chưa đủ mười lăm tuổi gây tổn hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ tổn hại; nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây tổn hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp quy định tại Điều 599 của Bộ luật này.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi gây tổn hại thì phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu không đủ tài sản để bồi thường thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.
3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi gây tổn hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.
Theo đó, pháp luật chia ra các trường hợp mà cha mẹ phải bồi thường tổn hại do con gây ra:
Con đã thành niên: từ đủ 18 tuổi trở lên
- Con mất năng lực hành vi dân sự, con có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi : cha mẹ dùng tài sản của con hoặc tài sản của mình để bồi thường tùy trường hợp
- Con có năng lực hành vi dân sự trọn vẹn: con phải tự chịu trách nhiệm
Con chưa thành niên:
- Con chưa đủ 15 tuổi: cha mẹ bồi thường toàn bộ tổn hại, nếu tài sản cha mẹ không đủ thì dùng tài sản riêng của con (nếu có) để bồi thường phần còn thiếu
- Con từ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi: Bồi thường tài sản bằng tài sản của con, nếu không đủ thì bố mẹ dùng tài sản của mình để bồi thường phần còn thiếu.
Hy vọng bài viết hữu ích cho bạn!
Liên hệ ngay LVN Group
Trên đây là nội dung tư vấn về Khi nào cha mẹ phải bồi thường tổn hại do con gây ra? Mọi câu hỏi về thủ tục pháp lý có liên quan. Quý khách vui lòng liên hệ LVN Group để được hỗ trợ, trả lời.
Gọi ngay cho chúng tôi qua hotline: 1900.0191.