Căn cứ:
- Bộ luật Hình sự 2015
- Luật Dược 2016
- Nghị định 176/2013/NĐ-CP
Nội dung tư vấn
Ở bài viết này, tôi muốn đề cập đến tình trạng các cơ sở bán lẻ thuốc (cụ thể là nhà thuốc cùng quầy thuốc) đã có hành vi bán thuốc kê đơn cho khách hàng nhưng lại không có toa của bác sĩ. Đồng thời để lấp liếm cho hành vi của mình khi bị khách hàng hỏi đến vấn đề này, họ sẽ luôn nói với khách những câu như: “không cần toa của bác sĩ”, “không sao đâu, uống thoải mái đi “…; cùng họ cũng tự tiện phong mình là ” bác sĩ” hướng dẫn cho người bệnh uống thuốc thế nào, bao lần một ngày dù họ không có thẩm quyền. Bộ Y tế nhận định, việc bán thuốc không theo đơn rất phổ biến, cùng với đó là tình trạng lạm dụng kháng sinh, thuốc tiêm, vi-ta-min, kê quá nhiều thuốc cho đơn thuốc, kê tên thương mại thay cho tên hoạt chất. Mặc dù, Bộ Y tế đã ra quy định cấm bán thuốc kê đơn cho khách hàng không có toa của bác sĩ nhưng nhà thuốc vẫn phớt lờ hoặc tỏ ra ” không hay biết chuyện gì” để qua mặt khách hàng cũng như đơn vị chức năng.
1. Hành vi bán thuốc phải kê đơn mà không có toa bác sĩ là hành vi vi phạm pháp luật:
Trước hết, ta cần phải hiểu thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn là gì, cụ thể tại Điều 2 Luật Dược 2016 quy định như sau:
Điều 2. Giải thích từ ngữ
…
27. Thuốc không kê đơn là thuốc khi cấp phát, bán lẻ cùng sử dụng không cần đơn thuốc thuộc Danh mục thuốc không kê đơn do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành.
28. Thuốc kê đơn là thuốc khi cấp phát, bán lẻ cùng sử dụng phải có đơn thuốc, nếu sử dụng không theo đúng chỉ định của người kê đơn thì có thể nguy hiểm tới tính mạng, sức khỏe.
…
Theo đó, đối với thuốc kê đơn thì các nhà thuốc, quầy thuốc muốn bán thì khách hàng phải có đơn kê thuốc của bác sĩ do những thuốc này có thể nguy hiểm tới tính mạng, sức khỏe cho người dùng nếu sử dụng không đúng liều lượng, đúng cách cùng không đúng với tình trạng bệnh. Đồng thời, hành vi bán thuốc này cũng bị pháp luật nghiêm cấm, quy định cụ thể tại Điều 6 Luật Dược 2016 như sau:
Điều 6. Những hành vi bị nghiêm cấm
…
5. Kinh doanh dược thuộc một trong các trường hợp sau đây:
h) Bán lẻ thuốc kê đơn mà không có đơn thuốc; bán lẻ vắc xin;
…
Mặc dù, các dược sĩ đều biết bán thuốc kê đơn không có toa của bác sĩ có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của người dùng cùng là hành vi bị cấm nhưng vì lợi nhuận họ vẫn bất chấp quy định để bán thuốc cho khách. Hành vi này của họ có thể bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng ( cụ thể là gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây chết người )
2. Hình thức xử lý:
Xử lý hành chính:
Hành vi bán các loại thuốc phải kê đơn mà không có đơn của bác sĩ trong trường hợp không gây ra hậu quả nghiêm trọng đủ để truy cứu hình sự thì dược sĩ chỉ phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 – 500.000 đồng, cụ thể tại Điều 40 Nghị định 176/2013 quy định như sau:
Điều 40. Vi phạm quy định về bán buôn, bán lẻ thuốc
1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi bán lẻ các loại thuốc phải kê đơn mà không có đơn của bác sĩ.
Xử lý hình sự:
Trong trường hợp, hành vi bán thuốc phải kê đơn nhưng không có đơn của bác sĩ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về bán thuốc tại Điều 315 Bộ luật hình sự 2015:
Điều 315. Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác
1. Người nào vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quyđịnh tại Điều 259 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Làm chết 02 người;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
Theo đó, trường hợp hành vi trên của dược sĩ gây chết người hoặc gây tổn hại cho sức khỏe mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên thì sẽ bị phạt từ 1 đến 5 năm tù tùy thuộc cùngo mức độ hành vi. Và trong trường hợp nếu hành vi bán thuốc phải kê đơn mà không có toa bác sĩ gây hậu quả rất nghiêm trọng thì có thể bị phạt đến 15 năm tù.
Hy vọng bài viết hữu ích với bạn!
Kiến nghị
- LVN Group là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ LVN Group tranh tụng tại Việt Nam
- Nội dung tư vấn pháp luật mà LVN Group cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu cân nhắc. Để có những những tư vấn chi tiết cùng cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay