Tìm hiểu về quy định pháp luật đối với kháng cáo, kháng nghị trong vụ án hình sự

Kháng cáo một bản án, quyết định trong vụ án hình sự là gì? Ai có quyền thực hiện kháng cáo, kháng nghị trong vụ án hình sự? Và thời hạn của nó được pháp luật quy định thế nào?

Căn cứ:

• Bộ luật tố tụng hình sự 2015

Nội dung tư vấn

1. Kháng cáo, kháng nghị là gì?

Nếu như Kháng nghị trong vụ án hình sự là hành vi tố tụng của người có thẩm quyền, thể hiện việc phản đối toàn bộ hoặc một phần bản án, quyết định của Tòa án với mục đích bảo đảm cho việc xét xử được chính xác, đồng thời sửa chữa những sai lầm trong bản án, quyết định của Tòa án. Thì Kháng cáo trong vụ án hình sự là hành vi tố tụng sau khi xét xử sơ thẩm, nếu đương sự không đồng ý với phán quyết của Tòa án sơ thẩm thì có quyền yêu cầu Tòa án cấp trên xét xử một lần nữa theo trình tự phúc phẩm.

Vì vậy, tính chất của xét xử phúc thẩm là việc Tòa án cấp trên trực tiếp xét xử lại hoặc xét lại quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị.

2. Thời hạn kháng cáo, kháng nghị

a) Đối với kháng cáo trong vụ án hình sự 

Không phải ai trong vụ án hình sự cũng có quyền được kháng cáo. Theo quy định của pháp luật hiện hành, cụ thể là điều 331 bộ luật tố tụng hình sự 2015 thì người có quyền kháng cáo trong vụ án hình sự bao gồm:

• Bị cáo, bị hại, người uỷ quyền của họ;
• Người bào chữa bảo vệ lợi ích của người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất mà mình bào chữa;
• Nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người uỷ quyền của họ có quyền kháng cáo phần bản án hoặc quyết định có liên quan đến việc bồi thường tổn hại;
• Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người uỷ quyền của họ có quyền kháng cáo phần bản án hoặc quyết định có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ.
• Người bảo vệ quyền cùng lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự là người dưới 18 tuổi hoặc người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất có quyền kháng cáo phần bản án hoặc quyết định có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của người mà mình bảo vệ.
• Người được Tòa án tuyên không có tội có quyền kháng cáo về các căn cứ mà bản án sơ thẩm đã xác định là họ không có tội.

Thời hạn kháng cáo được quy định cụ thể tại điều 333 Bộ luật tố tụng hình sự như sau

•  Đối với Bản án sơ thẩm: Thời hạn kháng cáo được quy định là 15 ngày kể từ ngày tuyên án (đối với trường hợp đương sự có mặt tại phiên tòa) hoặc kể từ ngày nhận được bản án hay bản án được niêm yết (đối với trường hợp đương sự vắng mặt tại phiên tòa).
•  Đối với Quyết định sơ thẩm: Thời hạn kháng cáo được quy định là 07 ngày kể từ ngày nhận được quyết định.

b) Đối với kháng nghị trong vụ án hình sự

Chủ thể có quyền kháng nghị quy định tại điều 336 bộ luật tố tụng hình sự 2015

Cơ quan có thẩm quyền kháng nghị bản án hay quyết định sơ thẩm trong vụ án hình sự thuộc về Viện kiểm sát cùng cấp, Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp. 

Thời hạn kháng nghị quy định tại Điều 337bộ luật tố tụng hình sự 2015

• Đối với Viện kiểm sát cùng cấp: Thời hạn kháng nghị đối với Bản án sơ thẩm của tòa án là 15 ngày; còn đối với Quyết định sơ thẩm là 07 ngày, kể từ ngày ra bản án, quyết định;
• Đối với Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp: Thời hạn kháng nghị đối với Bản án sơ thẩm là 30 ngày kể từ ngày tuyên án; còn với Quyết định sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày ra quyết định.

Ví dụ:

Ngày 5/4/2019: Tòa tuyên án. Bị cáo có mặt cùng Bị hại vắng mặt.

Ngày 11/4: Tòa án gửi Bản án sơ thẩm cho Bị hại.

Ngày 18/4: Bị hại nhận được Bản án sơ thẩm.

~ Thời gian kháng cáo đối với bị cáo cùng bị hại trong trường hợp sẽ được tính như sau:

Đối với bị cáo: Tòa tuyên án cùngo ngày 5/4/2019 ( cùngo ngày thứ 6), nên ngày bắt đầu tính thời hạn kháng cáo là ngày liền kề sau đó (ngày 6/4). Ngày kết thúc thời hạn kháng cáo sẽ cùngo 24h ngày 20/4; nhưng do ngày 20/4 là ngày nghỉ (thứ 7) nên sẽ được dịch chuyển sang 24h ngày 22/4 (thứ hai)

Đối với bị hại: Thời hạn kháng cáo sẽ được xác định kể từ ngày bị hại nhận được Bản án. Bị hại nhận được bản án cùngo ngày 18/4 nên ngày bắt đầu của thời hạn kháng cáo là ngày 19/4 cùng ngày kết thúc của thời hạn này là 24h ngày 3/5 (thứ 6).

Hy vọng bài viết sẽ hữu ích đối với bạn đọc.

Kiến nghị

1. LVN Group là thương hiệu hàng đầu về dịch vụ LVN Group tranh tụng tại Việt Nam
2. Nội dung tư vấn pháp luật mà LVN Group cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu cân nhắc. Để có những những tư vấn chi tiết cùng cụ thể hơn, hãy liên hệ với chúng tôi ngay