Điển hình cho những vụ việc dân sự có thể có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự là những vụ việc mà một chủ thể vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng cách thức hợp đồng, khi đến thời hạn thực hiện nghĩa vụ thì phát hiện chủ thể đó có dấu hiệu đã bỏ trốn. Trong những trường hợp như thế, nếu được lựa chọn làm người tư vấn về mặt pháp lý cho chủ thể có quyền (người cho vay, cho mượn hoặc được bên kia thực hiện nghĩa vụ về tài sản), cần làm thế nào để bảo vệ tốt nhất các quyền và lợi ích hợp pháp cho chủ thể đó. Mời quý bạn đọc cùng theo dõi nội dung Vụ án dân sự có dấu hiệu hình sự là gì? trong nội dung trình bày dưới đây.
1. Vụ án dân sự có dấu hiệu hình sự là gì?
Về nguyên tắc, nguyên đơn khi bị xâm hại về quyền lợi khởi kiện dân sự; tuy nhiên, căn cứ vào điểm d khoản 1 Bộ luật tố tụng dân sự 2015quy định về một trong những lý do để tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, cụ thể như sau:
Cần đợi kết quả giải quyết vụ án khác có liên quan hoặc sự việc được pháp luật quy định là phải do đơn vị, tổ chức khác giải quyết trước mới giải quyết được vụ án
Vì vậy, bạn có thể khởi kiện theo án dân sự; tuy nhiên, Tòa án có thể tạm đình chỉ giải quyết nếu có đủ căn cứ cho rằng hành vi vi phạm này đủ yếu tố cấu thành một tội khác theo hướng dẫn pháp luật, cụ thể ở đây là có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2. Xử lý khi vụ án dân sự có dấu hiệu hình sự
Quý bạn đọc có thể cân nhắc một trong các cách sau:
Thứ nhất, tố giác tội phạm hình sự. Rõ ràng, một trong các giải pháp mà chủ thể có quyền có thể thực hiện đó là gửi đơn tố giác tội phạm tới đơn vị điều tra có thẩm quyền về hành vi có dấu hiệu vi phạm tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo Điều 140 Bộ luật Hình sự. Việc chứng minh chủ thể có nghĩa vụ có thực sự bỏ trốn được không, việc bỏ trốn có phải nhằm chiếm đoạt tài sản được không, trên cơ sở đó có cấu thành tội phạm Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản được không, là trách nhiệm của các đơn vị tiến hành tố tụng. Trường hợp vụ án được truy tố, xét xử thì chủ thể có quyền có thể nộp đơn yêu cầu tòa án giải quyết việc dân sự trong vụ án hình sự.
Song, cần có sự cân nhắc kĩ lưỡng về việc khi nào, trong điều kiện thế nào thì lựa chọn giải pháp này. Bởi, lợi ích và mục đích mà chủ thể có quyền cần đạt được trong trường hợp này là gì? Trước nhất đó phải là việc thu hồi lại được giá trị vật chất mà chủ thể có nghĩa vụ đã vi phạm. Theo đó, trên cơ sở lợi ích của chủ thể có quyền, thì giải pháp này có nhiều hạn chế.
Thứ hai, khởi kiện vụ án dân sự. Đương nhiên, trên cơ sở quan hệ vay, mượn tài sản, quan hệ hợp đồng giữa các bên, thì việc chủ thể có quyền khởi kiện ra Tòa án có thẩm quyền khi chủ thể có nghĩa vụ đã có hành vi vi phạm nghĩa vụ phải thực hiện là hoàn toàn có cơ sở pháp lý.
Song, với việc chủ thể có nghĩa vụ đang có dấu hiệu bỏ trốn, nghĩa là về mặt thực tiễn là đang không có mặt tại nơi cư trú, thì giải pháp này cũng chứa đựng nhiều rủi ro. Rủi ro trong việc xác định nơi cư trú của người bị kiện.
Thứ ba, yêu cầu tòa án giải quyết việc dân sự. Theo chuyên gia, nếu vụ việc có hai “điền kiện cần” như sau thì chủ thể có quyền có thể gửi đơn yêu cầu tòa án có thẩm quyền giải quyết việc dân sự theo hướng dẫn của pháp luật: (1) chủ thể có nghĩa vụ là cá nhân đã vắng mặt khỏi nơi cư trú sáu tháng liền trở lên; (2) xác định được chủ thể có nghĩa vụ có tài sản có thể được dùng để thanh toán nghĩa vụ. Theo đó, chủ thể có quyền có thể yêu cầu tòa án có thẩm quyền thông báo tìm kiếm vắng mặt tại nơi cư trú đối với chủ thể có nghĩa vụ theo hướng dẫn tại Điều 74 Bộ luật Dân sự, đồng thời yêu cầu tòa án giao tài sản của người vắng mặt cho một trong các chủ thể theo Điều 75 Bộ luật Dân sự quản lý và có quyết định về việc người quản lý tài sản “thanh toán nợ đến hạn của người vắng mặt bằng tài sản của người đó” theo hướng dẫn tại khoản 3 Điều 76 Bộ luật Dân sự.
Nếu vụ việc thỏa mãn hai “điều kiện cần” đã nêu ở trên thì đây là một giải pháp khả thi. Song, không có nghĩa là giải pháp này không chứa đựng những rủi ro. Một trong những rủi ro có thể kể đến, đó là việc chủ thể có nghĩa vụ lại có nhiều khoản nợ khác nhau với các chủ nợ khác nhau. Khi đó, nếu các chủ nợ đó cùng có yêu cầu về việc thanh toán, thì thứ tự ưu tiên thanh toán sẽ là vấn đề được tòa án xem xét để có quyết định phù hợp.
Trên đây là Vụ án dân sự có dấu hiệu hình sự là gì?Cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm và theo dõi nội dung trình bày của chúng tôi. Mong rằng nội dung trình bày này sẽ gửi tới cho quý bạn đọc những thông tin hữu ích về nội dung trên. Nếu có câu hỏi hay cần tư vấn, quý bạn đọc vui lòng liên hệ với công ty luật LVN Group để chúng tôi có thể trả lời và tư vấn cho quý bạn đọc một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất.