Hình thức xử lý đối với hành vi kê khai tài sản không trung thực

Nhằm cụ thể hóa Luật phòng chống tham nhũng số 36/2018/QH14 (Luật PCTN) có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2019, vừa qua Chính phủ đã ban hành Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 của Chính phủ về “Kiểm soát tài sản, thu nhập”. Việc ban hành Nghị định thực hiện nhằm phòng ngừa, phát hiện tham nhũng, xử lý tham nhũng và các hành vi khác vi phạm pháp luật về phòng chống tham nhũng. Trong nội dung trình bày này, Luật LVN Group sẽ gửi tới một số thông tin liên quan đến kê khai tài sản thu nhập theo hướng dẫn. 

1. Kê khai tài sản thu nhập là gì ? 

Kê khai tài sản thu nhập là việc đối tượng có nghĩa vụ kê khai phải thực hiện việc liệt kê rõ ràng, trọn vẹn, chính xác tài sản, thu nhập, biến động tài sản, thu nhập, nguồn gốc của tài sản của mình theo mẫu.

Định nghĩa này được nêu cụ thể tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 130/2020/NĐ-CP về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn như sau:

2. Kê khai tài sản, thu nhập là việc ghi rõ ràng, trọn vẹn, chính xác các loại tài sản, thu nhập, biến động tài sản, thu nhập phải kê khai, nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm theo Mẫu bản kê khai tài sản, thu nhập ban hành kèm theo Nghị định này.

Đặc biệt, cán bộ, công chức, viên chức phải có nghĩa vụ kê khai tài sản thu nhập và các biến động về tài sản cũng như thu nhập của mình cùng người thân (vợ/chồng, con chưa thành niên…) nhằm phòng tránh tham nhũng trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

2. Thủ tục kê khai tài sản thu nhập. 

Căn cứ Quyết định 70/QĐ-TTCP của Thanh tra Chính phủ, thủ tục kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức được quy định như sau:

Thành phần, số lượng hồ sơ

Số lượng hồ sơ: 01 bộ gồm:

– Các văn bản chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện việc kê khai;

– Danh sách đối tượng phải kê khai;

– Bản kê khai tài sản, thu nhập của các đối tượng thuộc diện phải kê khai (02 bản).

– Sổ theo dõi việc giao, nhận Bản kê khai.

Cách thức thực hiện

Việc kê khai tài sản, thu nhập được tiến hành tại đơn vị, tổ chức, đơn vị của người có nghĩa vụ phải kê khai và được lựa chọn ngẫu nhiên người được xác minh.

Trình tự, thủ tục các bước kê khai

Bước 1: Lập danh sách người có nghĩa vụ kê khai và hướng dẫn việc kê khai

– Cơ quan, tổ chức, đơn vị sử dụng người người có nghĩa vụ kê khai lập danh sách người có nghĩa vụ kê khai.

– Cơ quan, tổ chức gửi mẫu Bản kê khai tài sản, thu nhập, hướng dẫn và yêu cầu người có nghĩa vụ kê khai thực hiện việc kê khai tài sản, thu nhập.

Bước 2: Thực hiện việc kê khai

Người có nghĩa vụ kê khai có trách nhiệm kê khai theo mẫu và gửi về đơn vị, tổ chức nơi mình công tác. Nếu bản kê khai không đúng hoặc không trọn vẹn thì sẽ được yêu cầu bổ sung hoặc kê khai lại. Thời hạn này là 07 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu trừ trường hợp có lý do chính đáng.

Bước 3: Tiếp nhận, quản lý, bàn giao bản kê khai.

Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được bản kê khai, đơn vị, tổ chức, đơn vị quản lý, sử dụng người có nghĩa vụ kê khai rà soát, kiểm tra bản kê khai và bàn giao 01 bản kê khai cho Cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập có thẩm quyền.

Bước 4: Công khai bản kê khai.

3. Hình thức xử lý đối với hành vi kê khai tài sản không trung thực. 

Căn cứ vào Điều 51 Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 quy định như sau:

Xử lý hành vi kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực

– Người ứng cử đại biểu Quốc hội, người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân mà kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực thì bị xóa tên khỏi danh sách những người ứng cử.

– Người được dự kiến bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, phê chuẩn, cử giữ chức vụ mà kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực thì không được bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, phê chuẩn, cử vào chức vụ đã dự kiến.

– Người có nghĩa vụ kê khai không thuộc hai trường hợp nêu trên mà kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, bị xử lý kỷ luật bằng một trong các cách thức:

+ Cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc hoặc bãi nhiệm;

+ Nếu được quy hoạch vào các chức danh lãnh đạo, quản lý thì còn bị đưa ra khỏi danh sách quy hoạch;

+ Trường hợp xin thôi làm nhiệm vụ, từ chức, miễn nhiệm thì có thể xem xét không kỷ luật.

– Quyết định kỷ luật được công khai tại đơn vị, tổ chức, đơn vị nơi người bị xử lý kỷ luật công tác.

4. Thẩm quyền xử lý hành vi kê khai tài sản không trung thực. 

– Việc xử lý kỷ luật người có hành vi vi phạm là cán bộ, công chức, viên chức được thực hiện theo hướng dẫn của pháp luật về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức.

– Việc xử lý kỷ luật người có hành vi vi phạm công tác trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân được thực hiện theo hướng dẫn về xử lý kỷ luật trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân.

– Việc xử lý kỷ luật người có hành vi vi phạm là thành viên, hội viên của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội được thực hiện theo hướng dẫn của tổ chức đó.

Vì vậy theo hướng dẫn trên đã nêu rõ về thẩm quyền của các đơn vị có thẩm quyền xử lý kỷ luật đối với người có hành vi vi phạm quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập và các đơn vị này phải thực hiện đúng chức năng và nhiệm vụ của mình, quy định hiện hành định hướng hình thành các đơn vị bán chuyên trách. Tức là không thành lập mới mà giao thêm nhiệm vụ, chức năng cho một số đơn vị. Luật quy định có đến 8 loại đơn vị kiểm soát tài sản, thu nhập. Trong đó đơn vị thanh tra giữ vai trò cần thiết vì diện phải kê khai thuộc quyền kiểm soát của đơn vị này là lớn nhất. Thanh tra Chính phủ sẽ kiểm soát tài sản, thu nhập từ giám đốc sở và tương đương trở lên, còn ở dưới là thanh tra tỉnh.

Ngoài thanh tra, một số đơn vị khác cũng có trách nhiệm kiểm soát tài sản thu nhập như TAND, VKSND, Kiểm toán nhà nước, kể cả các tổ chức chính trị xã hội sẽ kiểm soát tài sản, thu nhập của những người thuộc quyền quản lý của họ.

Đảng cũng giao trách nhiệm cho một đơn vị để kiểm soát tài sản, thu nhập, có thể là Ủy ban kiểm tra Trung ương hoặc Ban tổ chức Trung ương. Với người có nghĩa vụ kê khai giữ chức vụ cả trong đơn vị nhà nước, đơn vị đảng hay tổ chức chính trị xã hội thì sắp tới sẽ có quy chế phối hợp giữa các đơn vị để phân định trách nhiệm khoa học, hợp lý.

Trên đây là nội dung nội dung trình bày của Luật LVN Group về “Hình thức xử lý đối với hành vi kê khai tài sản không trung thực”. Bài viết trên là những thông tin cần thiết mà quý bạn đọc có thể áp dụng vào đời sống thực tiễn. Trong thời gian cân nhắc nếu có những vướng mắc hay thông tin nào cần chia sẻ hãy chủ động liên hệ và trao đổi cùng luật sư để được hỗ trợ đưa ra phương án giải quyết cho những vướng mắc pháp lý mà khách hàng đang mắc phải.