Vai trò của kiểm toán trong quản trị công ty

Kiểm toán là gì đã không còn xa lạ với doanh nghiệp trong giai đoạn kinh tế phát triển như hiện nay. Bên cạnh đó, quản trị công ty ngày nay là một chủ đề có tính thời sự trên toàn cầu. Trong quản trị công ty, kiểm toán đóng một vai trò nhất định.  Bài viết dưới đây của Công ty Luật LVN Group sẽ cung cấp thông tin về Vai trò của kiểm toán trong quản trị công ty. Mời các bạn tham khảo.

1. Quản trị công ty là gì?

Quản trị công ty là khái niệm trừu tượng, mới mẻ trong quy định của pháp luật. Tuy nhiên dưới góc độ của chủ sở hữu doanh nghiệp, quản trị công ty là một khái niệm không còn quá xa lạ, nó gắn liền trực tiếp với quy định của Luật Doanh nghiệp và các nguyên tắc của quản trị công ty giống như kim chỉ nam giúp cho công ty bạn hoạt động hiệu quả. 

Quản trị công ty là hệ thống các thiết chế, chính sách, luật lệ nhằm định hướng, vận hành và kiểm soát công ty. Quản trị công ty bao gồm những cơ chế, cơ cấu và quá trình điểu chỉnh các mối quan hệ giữa các chủ sở hữu, ban điều hành và các đối tượng hữu quan khác mà thông qua đó, mọi hoạt động của công ty được định hướng, điều hành và kiểm soát một cách tốt nhất, đảm bảo quyền lợi cho chủ sở hữu và các bên có lợi ích liên quan như: đơn vị quản lý Nhà nước, các đối tác kinh doanh và cả môi trường, cộng đồng, xã hội. Do vậy, quản trị công ty cũng bao hàm mối quan hệ giữa nhiều bên, không chỉ trong nội bộ công ty như giữa các cổ đông (đối với Công ty cổ phần) hoặc thành viên góp vốn (đối với Công ty TNHH), Ban giám đốc điều hành, Hội đồng quản trị/ Hội đồng thành viên mà còn có những bên có lợi ích liên quan bên ngoài công ty. 

2. Kiểm toán là gì?

Công việc của kiểm toán chính là kiểm tra, xác minh tính trung thực của những BCTC đó. Từ đó giúp gửi tới những thông tin chính xác nhất về tình hình tài chính của tổ chức. 

Hay nói cách khác, kiểm toán là quá trình thu thập và đánh giá bằng chứng. Những bằng chứng này liên quan đến những thông tin tài chính được kiểm tra/gửi tới bởi kế toán. Nhằm xác định và báo cáo về mức độ phù hợp giữa thông tin đó với các chuẩn mực đã được thiết lập.

Những người quan tâm tới tình hình tài chính của một tổ chức nhưng không có nghiệp vụ về tài chính, kế toán. Đó là lý do họ cần đến những kiểm toán viên để nghiên cứu và đưa ra những đánh giá phù hợp. Từ đó giúp họ có những quyết định đúng đắn nhất.

3. Phân loại kiểm toán

Có 3 loại kiểm toán

– Kiểm toán Nhà nước: 

Do đơn vị kiểm toán Nhà nước tiến hành theo luật định và không thu phí. Thông thường đối tượng được kiểm toán là những doanh nghiệp nhà nước.

– Kiểm toán độc lập: 

Được tiến hành bởi các kiểm toán viên tại các công ty độc lập chuyên về dịch vụ này. Nhiệm vụ chính của họ thường là kiểm toán những báo cáo tài chính. Mặt khác cũng có các dịch vụ khác về tài chính và kinh tế tùy theo yêu cầu của KH. Đây là loại kiểm toán nhận được sự tin cậy từ bên thứ ba hay những nhà đầu tư.

– Kiểm toán nội bộ: 

Là những kiểm toán viên trong nội bộ một công ty, tổ chức nào đó. Họ thực hiện kiểm toán theo yêu cầu của các thành viên Hội đồng quản trị hoặc BGĐ. Thường thì những báo cáo kiểm toán này chỉ được sử dụng trong nội bộ công ty. Mà ít nhận được sự tin cậy từ bên ngoài. Vì các kiểm toán viên này cũng là chuyên viên công ty và công tác dưới ảnh hưởng của ban giám đốc.

4. Vai trò của kiểm toán trong quản trị công ty như thế nào?

– Kiểm toán là công cụ cho việc Kiểm soát hoạt động

Trong các doanh nghiệp tư nhân hay các công ty TNHH, giám đốc doanh nghiệp/công ty thường là người chủ sở hữu, phải tự quản lý, điều phối, kiểm tra, kiểm soát mọi hoạt động SXKD của doanh nghiệp. Giám đốc doanh nghiệp sẽ phải cố gắng xây dựng được một hệ thống kiểm soát hoạt động của các chuyên viên trong nội bộ một cách hiệu quả nhất. Kiểm toán đối việc việc quản trị công ty có mối quan hệ chặt chẽ như thế này chủ yếu nhằm phục vụ cho việc quản trị và tuân thủ quy định với nhà nước hoặc bên thứ ba của ban giám đốc công ty.

– Kiểm toán là công cụ cho Kiểm soát quản lý

+ Trong các công ty cổ phần, ra đời xuất phát từ nhu cầu huy động những nguồn vốn lớn từ số đông các nhà đầu tư, các cổ đông không điều hành trực tiếp mà giao quyền cho cán bộ điều hành doanh nghiệp. Ban giám đốc điều hành có quyền kiểm soát các hoạt động hàng ngày đối với tài sản và nguồn lực của công ty. Khi này, nảy sinh sự tách bạch giữa quyền sở hữu và quyền điều hành doanh nghiệp. Và người điều hành, không phải là người sở hữu doanh nghiệp có thể thiếu động cơ để thực hiện việc kiểm soát và phối hợp một cách hiệu quả các hoạt động của doanh nghiệp.

+ Bởi vì Ban giám đốc điều hành không phải là người chịu rủi ro cuối cùng trong trường hợp công ty thua lỗ và cũng không phải là người hưởng lợi cuối cùng trong trường hợp công ty có lãi. Vì vậy, xuất hiện nguy cơ là Ban giám đốc điều hành có thể công tác vì quyền lợi của riêng họ hơn là vì quyền lợi của các cổ đông.

+ Do đó, các cổ đông phải kiểm soát công tác quản lý của các nhà điều hành – đây là chức năng kiểm soát quản lý. Các cổ đông có thể trực tiếp thực hiện chức năng kiểm soát này hoặc thông qua một ban uỷ quyền – là Hội Đồng Quản Trị (HĐQT). Các thành viên HĐQT do các cổ đông bầu ra để nhằm bảo vệ quyền lợi của họ. Một trong những chức năng chính của HĐQT là giám sát các cán bộ quản lý điều hành trực tiếp công việc hàng ngày của công ty.

+ Kiểm toán đối việc việc quản trị công ty cổ phần là bắt buộc theo hướng dẫn của pháp luật, nó cũng chính là nền tảng để công ty cổ phần vận hành và quản trị.

– Kiểm toán là công cụ Kiểm soát tuân thủ

Mặt khác, trong quá trình hoạt động của mình, bất kỳ một doanh nghiệp/công ty nào cũng phát sinh các mối quan hệ về lợi ích trực tiếp hay gián tiếp với Nhà nước, các bên cho vay, nhà gửi tới, khách hàng, người lao động…Công ty phải đảm bảo thực hiện trọn vẹn các nghĩa vụ của mình đối với các bên có quan hệ về lợi ích kinh tế, xã hội với công ty nói trên.

Kiểm toán đối việc việc quản trị công ty nói chung giúp cho các bên liên quan có thể đảm bảo việc tuân thủ nghĩa vụ của mình, giúp cho các giao dịch giữa các bên liên quan trở nên minh bạch, khả thi. 

– Kiểm toán giúp giảm bớt sự bất cân xứng về thông tin giữa các cấp kiểm soát

Ban giám đốc là những người điều hành công việc hàng ngày của công ty, nên có thông tin trọn vẹn hơn HĐQT, các cổ đông và các bên hữu quan về tình hình tài chính và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Chính sự bất cân xứng về số lượng và chất lượng thông tin này sẽ có thể tạo cơ hội cho ban giám đốc đưa ra các quyết định vì mục đích tư lợi cho cá nhân họ. Kiểm toán thông qua việc xác nhận tính trung thực, khách quan của các thông tin tài chính mà công ty gửi tới sẽ làm giảm bớt sự bất cân xứng về thông tin giữa nhà quản lý và các cổ đông.

Vì vậy, Kiểm toán đối việc việc quản trị công ty có vai trò thiết yếu không thể thay thế, là nền tảng cho sự vận hành và quản trị các thực thể kinh tế.

5. Tầm quan trọng của kiểm toán trong doanh nghiệp

Kiểm toán hoạt động dưới vai trò là người bảo vệ giá trị cho doanh nghiệp. Mục đích của công việc này là đảm bảo hoạt động của công ty tuân thủ các quy định pháp luật. Và tuân thủ các đạo đức kinh doanh và quy chế hoạt động của công ty.

Kiểm toán còn chịu trách nhiệm phát hiện ra những sai sót trong hoạt động kinh doanh của DN. Họ giữ vai trò là người tư vấn và định hướng cho ban giám đốc và hội đồng quản trị về kiểm soát rủi ro.

Bên cạnh đó, chức năng tiếp theo của kiểm toán là giúp chủ doanh nghiệp cải tiến những điểm yếu. Các điểm yếu này từ hệ thống quản lý và quản trị doanh nghiệp. Bằng cách phân tích, kiểm tra, giám sát quy trình hoạt động của các phòng ban. Các kiểm toán nội bộ sẽ đưa ra những lời tư vấn giúp công ty hoạt động năng suất và hiệu quả hơn. 

 

Trên đây là tất cả thông tin về Kiểm toán viên nội bộ là gì? mà Công ty Luật LVN Group cung cấp tới các bạn đọc giả. Nếu các bạn đọc giả còn có bất kỳ thắc mắc hay góp ý nào liên quan đến bài viết hoặc những vấn đề pháp lý khác hãy liên hệ với Công ty Luật LVN Group để nhận được sự hỗ trợ từ đội ngũ luật sư và các tác giả. Chúng tôi luôn sẵn lòng giải đáp thắc mắc của các bạn đọc. Trân trọng!