Thời hiệu khởi kiện vụ án đòi nợ

Thực tế rất nhiều trường hợp, bên vay tài sản không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ trả nợ theo thảo thuận, dẫn đến quyền và lợi ích của bên cho vay bị xâm phạm. Khi này, bên cho vay buộc phải khởi kiện để đòi lại quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Vậy, Thời hiệu khởi kiện vụ án đòi nợ được quy định thế nào? Mời quý bạn đọc cùng cân nhắc nội dung trình bày sau đây của Luật LVN Group !.

Để giải quyết những khó khăn về kinh tế, cần vốn để kinh doanh hoặc các mục đích khác thì hợp đồng vay tài sản là phương tiện pháp lý để thỏa mãn những nhu cầu đó. Theo đó, các bên có thoả thuận về việc cho vay, mượn tài sản và một bên cam kết về việc trả nợ đúng thời hạn.

1. Quy định của pháp luật về hợp đồng vay tài sản

a) Khái niệm Hợp đồng vay tài sản

Điều 463 BLDS 2015 quy định: “Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”

b) Hình thức của hợp đồng vay tài sản

Pháp luật cũng không quy định cách thức của hợp đồng vay tài sản bắt buộc phải lập thành văn bản nên các bên có thể giao kết, thỏa thuận về việc vay thông qua các cách thức như: lời nói, văn bản,….Nếu có tranh chấp về hợp đồng vay mà phải khởi kiện tại tòa án thì các bên cần gửi tới chứng cứ để chứng minh về việc vay tiền hoặc trả tiền.

c) Lãi suất của hợp đồng vay tài sản

Điều 468 BLDS 2015 quy định:

“1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tiễn và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

Trường hợp các bên có thoả thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời gian trả nợ.”
d) Kì hạn của hợp đồng vay tài sản

Kì hạn của hợp đồng vay tài sản được quy định theo Điều 469 và 470 BLDS 2015. Hợp đồng vay tài sản có thể có hoặc không có thời hạn (xác định hoặc không xác định thời hạn).

Điều 429 Bộ luật dân sự 2015 là quy định mới nhất áp dụng tính thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng trong đó có bao gồm khởi kiện yêu cầu thanh toán khoản nợ quá hạn.

Theo đó: “Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.”

Đối với việc chậm trả tiền theo hợp đồng thì thời gian xác định quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm bao gồm:

Thời hạn cuối của việc thanh toán tiền theo thỏa thuận của hợp đồng.

Thời hạn cuối của việc thanh toán tiền theo thỏa thuận tại Biên bản đối chiếu, xác nhận công nợ hoặc một thỏa thuận khác giữa các bên về việc xác định lại, điều chỉnh lại thời hạn thanh toán trên hợp đồng.

Thời hạn đối tác không thực hiện thanh toán chi phí phát sinh nghĩa vụ thanh toán bổ sung theo thỏa thuận của hợp đồng đã ký theo:

+ Thỏa thuận của các bên.

+ Theo quy định pháp luật có liên quan.

+ Theo quyết định của một đơn vị nhà nước.

Phòng tránh việc hết thời hiệu khởi kiện đòi nợ theo hợp đồng

Thực tế rất ít các công ty khởi kiện đòi nợ đối tác của mình nếu vẫn mong muốn duy trì mối quan hệ làm ăn. Do đó có những khoản công nợ được các bên thỏa thuận cho đối tác chậm trả đến 5, 6 năm. Việc phòng tránh việc hết thời hiệu khởi kiện sẽ dựa trên phân tích về thời gian quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm mà Luật sư Trí Nam đã nói. Doanh nghiệp bạn sẽ cần đối tác xác định lại thời gian trả nợ qua một cách thức thông báo được các bên thỏa thuận trong hợp đồng bao gồm: Thông báo bằng văn bản, thông báo bằng email, hoặc một cách thức hợp pháp khác.

Theo quy định của pháp luật, nếu thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 157 Bộ luật dân sự 2015, thì dù đã hết thời hiệu nhưng vẫn được bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện, bên cho vay vẫn có quyền khởi kiện lên tòa án có thẩm quyền để đòi lại tài sản cho vay, cụ thể:

“Điều 157. Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự

1. Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại trong trường hợp sau đây:

a) Bên có nghĩa vụ đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;

b) Bên có nghĩa vụ thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
c) Các bên đã tự hoà giải với nhau.

2.Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại kể từ ngày tiếp theo sau ngày xảy ra sự kiện quy định tại khoản 1 Điều này.”

Tuy nhiên, cần phân biệt rõ yêu cầu trả nợ trong tranh chấp hợp đồng vay tài sản với Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, đòi lại tài sản (ví dụ: Đòi lại tiền đang bị người khác chiếm giữ….) là khác nhau. Đối với cầu trả nợ trong tranh chấp hợp đồng vay tài sản thì áp dụng thời hiệu khởi kiện là 3 năm (theo Điều 429 BLDS 2015); Đối với yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, đòi lại tài sản thì không bị áp dụng thời hiệu khởi kiện (khoản 2 Điều 155 BLDS 2015).

Vì vậy, tranh chấp về hợp đồng vay tài sản thì thời hiệu để yêu cầu Toà án giải quyết là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Nếu hết thời hiệu khởi kiện này, thì bên khởi kiện được quyền khởi kiện trong trường hợp xảy ra các sự kiện theo hướng dẫn tại Điều 157 BLDS 2015.

Trên đây là các thông tin về thời hiệu khởi kiện vụ án đòi nợ mời quý bạn xem qua. Cảm ơn vì đã quan tâm đến nội dung trình bày của chúng tôi.