Văn Phòng Luật LVN

Cảnh sát giao thông có được truy đuổi người vi phạm? Thời gian vừa qua có nhiều vụ việc liên quan đến CSGT truy đuổi người vi phạm đã thu hút nhiều sự quan tâm của dư luận. Trong quá trình truy đuổi có thể gặp tai nạn ngoài ý muốn . Vậy CSGT có được phép truy đuổi người vi phạm được không? Cùng cân nhắc qua nội dung trình bày của Luật LVN Group.

1. CSGT có được truy đuổi người vi phạm không?

Theo Khoản 1 Điều 87 Luật giao thông đường bộ 2008 quy định về việc việc tuần tra, kiểm soát của cảnh sát giao thông và Khoản 2 Điều 4, Điều 5 THÔNG TƯ 01/2016/TT-BCA quy định Nhiệm vụ, quyền hạn của CSGT như sau:

“Điều 4. Nguyên tắc hoạt động giao thông đường bộ

Mọi hành vi vi phạm pháp chuyên giao thông đường bộ phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.”

“Điều 87. Tuần tra, kiểm soát của cảnh sát giao thông đường bộ

Cảnh sát giao thông đường bộ thực hiện việc tuần tra, kiểm soát để kiểm soát người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ; xử lý vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ đối với người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình; phối hợp với đơn vị quản lý đường bộ phát hiện, ngăn chặn hành vi vi phạm quy định bảo vệ công trình đường bộ và hành lang an toàn đường bộ.”

Điều 4. Nhiệm vụ

Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông thuộc phạm vi tuyến đường, địa bàn phân công tuần tra, kiểm soát; phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm theo hướng dẫn của pháp luật.”

“Điều 5. Quyền hạn

Được dừng các phương tiện đang tham gia giao thông đường bộ; kiểm soát phương tiện, giấy tờ của phương tiện; kiểm soát người và giấy tờ của người điều khiển phương tiện, giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện đang kiểm soát, việc thực hiện các quy định về hoạt động vận tải đường bộ theo hướng dẫn pháp luật.
Xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, an ninh, trật tự, an toàn xã hội và các vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước khác theo hướng dẫn của pháp luật.
Được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm cho việc xử lý vi phạm hành chính theo hướng dẫn của pháp luật; tạm giữ giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe và giấy tờ khác có liên quan đến phương tiện, người điều khiển phương tiện hoặc những người trên phương tiện khi có hành vi vi phạm pháp luật, giấy tờ liên quan đến hoạt động vận tải để bảo đảm cho việc thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo hướng dẫn của pháp luật.
Được yêu cầu đơn vị, đơn vị, tổ chức, cá nhân phối hợp, hỗ trợ giải quyết tai nạn giao thông; ùn tắc, cản trở giao thông hoặc trường hợp khác gây mất trật tự, an toàn giao thông.
Được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ theo hướng dẫn của pháp luật.
Được trưng dụng các loại phương tiện giao thông; phương tiện thông tin liên lạc; các phương tiện, thiết bị kỹ thuật khác của đơn vị, tổ chức, cá nhân và người điềukhiển, sử dụng các phương tiện, thiết bị đó theo hướng dẫn của pháp luật.
Tạm thời đình chỉ người và phương tiện đi lại ở một số đoạn đường nhất định, phân lại luồng, phân lại tuyến và nơi tạm dừng phương tiện, đỗ phương tiện khi xảy ra ùn tắc giao thông hoặc có yêu cầu cần thiết khác về bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Thực hiện các quyền hạn khác theo hướng dẫn của pháp luật.”

Tuy các điều khoản không hề quy định rõ ràng về thuật ngữ truy đuổi trong nhiệm vụ , quyền hạn của CSGT nhưng qua những từ ngữ : “Được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm cho việc xử lý vi phạm hành chính theo hướng dẫn của pháp luật” và nguyên tắc của chuyên giao thông đường bộ ““Mọi hành vi vi phạm pháp chuyên giao thông đường bộ phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.””

Theo Điều 14 Nghị định 208/2013/NĐ-CP thì khi có hiệu lệnh dừng xe của CSGT mà chủ phương tiện không chấp hành, bỏ chạy thì đây được coi là hành vi vi phạm: “Không chấp hành hiệu lệnh, hướng dẫn của người điều khiển giao thông hoặc người kiểm soát giao thông”, và cũng được coi là “Hành vi chống người thi hành công vụ”. Và khi đó, CSGT có quyền áp dụng các biện pháp ngăn chặn hành vi này, trong đó có quyền bắt giữ người có hành vi chống đối.

Vì vậy, việc CSGT truy đuổi đến cùng người vi phạm giao thông bỏ chạy khi có hiệu lệnh dừng xe của CSGT vẫn là phù hợp quy định pháp luật. Tuy nhiên, trong quá trình truy đuổi của CSGT phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về sử dụng các loại công cụ hỗ trợ này và phải đảm bảo an toàn giao thông để không xảy ra tai nạn cho các phương tiện khác.

2. Trường hợp nào cảnh sát truy đuổi người vi phạm chuyên giao thông.

Khoản 1 Điều 87 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định: “Cảnh sát giao thông đường bộ thực hiện việc tuần tra, kiểm soát để kiểm soát người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ; xử lý vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ đối với người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình; phối hợp với đơn vị quản lý đường bộ phát hiện, ngăn chặn hành vi vi phạm quy định bảo vệ công trình đường bộ và hành lang an toàn đường bộ…”.

Bên cạnh đó, theo Điều 5 Thông tư 65/2012/TT-BCA ngày 30/10/2012, cán bộ thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ có các quyền sau:

“1. Được dừng các phương tiện đang tham gia giao thông đường bộ; kiểm soát phương tiện, giấy tờ của phương tiện; kiểm soát người và giấy tờ của người điều khiển phương tiện, giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện đang kiểm soát, việc thực hiện các quy định về hoạt động vận tải đường bộ theo hướng dẫn pháp luật.

Xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và an ninh, trật tự, an toàn xã hội theo hướng dẫn của pháp luật.
Được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm cho việc xử lý vi phạm hành chính theo hướng dẫn của pháp luật; tạm giữ giấy phép lái xe, giấy chứng nhận đăng ký xe và giấy tờ khác có liên quan đến phương tiện, người điều khiển phương tiện hoặc những người trên phương tiện khi có hành vi vi phạm pháp luật, giấy tờ liên quan đến hoạt động vận tải để bảo đảm cho việc thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo hướng dẫn của pháp luật.
Được yêu cầu đơn vị, đơn vị, tổ chức, cá nhân phối hợp, hỗ trợ giải quyết tai nạn giao thông; ùn tắc, cản trở giao thông hoặc trường hợp khác gây mất trật tự, an toàn giao thông.
Được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ theo hướng dẫn của pháp luật.
Được trưng dụng các loại phương tiện giao thông; phương tiện thông tin liên lạc; các phương tiện, thiết bị kỹ thuật khác của đơn vị, tổ chức, cá nhân và người điều khiển, sử dụng các phương tiện, thiết bị đó theo hướng dẫn của pháp luật.
Tạm thời đình chỉ đi lại ở một số đoạn đường nhất định, phân lại luồng, phân lại tuyến và nơi tạm dừng phương tiện, đỗ phương tiện khi có ách tắc giao thông hoặc có yêu cầu cần thiết khác về bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Thực hiện các quyền hạn khác theo hướng dẫn của pháp luật”.

heo Điều 10 Thông tư 45/2012/TT-BCA ngày 27/7/2012 quy định về biển hiệu và Giấy chứng nhận Cảnh sát tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ, cảnh sát giao thông phải mang theo Giấy chứng nhận khi làm nhiệm vụ và xuất trình khi có yêu cầu, phải đeo biển hiệu (thẻ xanh)…

Căn cứ các quy định về quyền hạn, nhiệm vụ của cảnh sát giao thông vừa trích dẫn ở trên, pháp luật hiện không có quy định nào cho phép cảnh sát truy đuổi người vi phạm mà chỉ cho phép cảnh sát, Thanh tra giao thông dừng xe của người điều khiển vi phạm lại một cách an toàn.

Tóm lại, khi phát hiện người vi phạm có lỗi hành chính, chưa cấu thành tội phạm hình sự (như không đội mũ bảo hiểm, đi vào đường ngược chiều, vượt đèn đỏ…) nhưng không chịu tuân thủ hiệu lệnh, cảnh sát có thể ghi lại biển số xe của người vi phạm rồi thông báo cho các chốt kiểm tra liền kề hoặc các tổ tuần tra để kịp thời ngăn chặn hoặc chụp ảnh, ghi hình để làm bằng chứng xử lý sau chứ không cần thiết phải truy đuổi.

Với trường hợp phát hiện có dấu hiệu phạm tội, sau khi ra hiệu lệnh dừng rồi mà người vi phạm vẫn cố tính bỏ chạy thì cảnh sát giao thông có thể truy đuổi nhưng phải đảm bảo an toàn cho mình và nhưng người xung quanh.

3. Trách nhiệm nếu truy đuổi gây tai nạn thế nào?

Xử lý kỷ luật với các cách thức cụ thể như đình chỉ công tác, hạ cấp bậc… và phải bồi thường tổn hại vì vi phạm quy định khi truy đuổi không đảm bảo an toàn hoặc trong trường hợp không cần thiết.

Việc cố tình truy đuổi trong điều kiện không an toàn, sau đó để xảy ra thương tích đối với người vi phạm thì sẽ bị xử lý. Tùy theo kết quả điều tra việc để xảy ra hậu quả là vô ý hay cố ý thì sẽ có biện pháp xử lý thích hợp theo hướng dẫn của pháp luật. Nếu vô ý thì có trách nhiệm bồi thường dân sự, nếu cố ý và thương tích của người vi phạm lỗi nhẹ đó bị nặng từ 11% trở lên thì có thể khởi tố theo tội cố ý gây thương tích theo Điều 134 Bộ Luật hình sự 2015.

Cac bạn cần lưu ý những trường hợp này để tránh những bỡ nghỡ khi CSGT truy đuổi người gây tai nạn bỏ chạy. Trong quá trình nghiên cứu, có vấn đề cần hỗ trợ hãy liên hệ qua website hoặc hotline để được trả lời câu hỏi.

Công ty Luật LVN - Địa chỉ: Số 16B Nguyễn Thái Học, Yết Kiêu, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam