Vai trò của báo chí trong phòng chống tham nhũng

Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 đã quy định trách nhiệm của đơn vị báo chí và nhà báo trong phòng, chống tham nhũng tại Ðiều 75 như sau:

Theo quy định của pháp luật hiện hành, báo chí không có thẩm quyền điều tra hoặc thanh tra như các đơn vị bảo vệ pháp luật. Báo chí cũng không có bộ máy, các thiết chế, hình phạt pháp luật hoặc công cụ hỗ trợ khác để tiến hành các hoạt động điều tra khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm. Thế nhưng, báo chí lại có nhiều cách thức để phát hiện những vụ việc tham nhũng, tiêu cực. Thí dụ như qua thư bạn đọc gửi đến đơn vị báo chí, phóng viên; thông qua việc tiếp nhận các phản ánh, tố cáo của người dân, báo chí xác minh để tìm ra các tài liệu, chứng cứ xác thực để chuyển tới công luận và các đơn vị chức năng; hoặc báo chí phát hiện những biểu hiện tiêu cực, tham nhũng và thực hiện những biện pháp điều tra đặc thù của nghề nghiệp.

Không chỉ góp phần phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, báo chí còn có vai trò cần thiết trong việc cổ vũ, hình thành, phát triển ý thức phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cho nhân dân. Báo chí có thể truyền tải thông tin về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thông qua rất nhiều cách thức khác nhau. Báo chí tạo ra các diễn đàn để người dân thực hiện quyền tự do ngôn luận, phản ánh những kiến nghị; đề xuất về chính sách, về những quy định pháp luật chưa thật sự phù hợp thực tiễn cuộc sống.

Việc vận động nhân dân tham gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của báo chí nhằm hai mục tiêu xây và chống: xây là vận động nhân dân tham gia phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực; chống tham nhũng, tiêu cực là vận động nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên với cách thức theo dõi, phản ánh, tố cáo, tố giác, báo tin nhanh về hành vi tham nhũng, tiêu cực. Thông qua việc tuyên truyền, báo chí còn góp phần giúp các đơn vị chức năng tăng cường trách nhiệm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thanh tra, truy tố, xét xử hành vi tham nhũng, tiêu cực. Mặt khác, báo chí cũng phản ánh đa chiều, khách quan về các vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực.

3. Thực trạng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của đơn vị báo chí hiện nay

Hiện nay, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, có đơn vị báo chí và một số nhà báo gặp phải không ít khó khăn do thiếu thông tin, thiếu cơ chế bảo vệ, cơ chế phối hợp xử lý. Một số đơn vị báo chí chưa phản ánh được một cách trọn vẹn, kịp thời những sự kiện, vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực mà nhân dân đã phát hiện, gửi tới thông tin.

Trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của đơn vị báo chí nhiều khi còn thiếu chính xác, thiếu khách quan, gây khó khăn cho các đơn vị bảo vệ pháp luật, có lúc có nơi còn làm tổn hại đến quyền và lợi ích của cá nhân, đơn vị, tổ chức… Một số vụ việc được báo chí phát hiện, nêu ra nhưng lại không được phản ánh đến nơi đến chốn, làm suy giảm lòng tin của người tố cáo, gửi tới thông tin cho báo chí. Nhà báo tham gia tuyên truyền đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là chấp nhận sự nguy hiểm, rủi ro lớn, nhưng cơ chế bảo vệ họ lại thiếu chặt chẽ.

Ðể phát huy hơn nữa vai trò của các đơn vị báo chí, các nhà báo trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, cần hoàn thiện thể chế để các đơn vị báo chí, các nhà báo chủ động tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Thực tế hiện nay nhiều nhà báo, nhiều đơn vị báo chí ngại tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, vì tâm lý sợ gánh chịu hậu quả, sợ người bị tố cáo có chức vụ, quyền hạn và có vị thế cao trong xã hội. Khả năng bị đánh đập, bị hăm dọa, bị gây nguy hiểm đến tính mạng và người thân trong gia đình là hoàn toàn có thể xảy ra. Vì thế, rất cần có cơ sở pháp lý trọn vẹn để gửi tới thông tin, bảo vệ các nhà báo, các đơn vị báo chí trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Trên đây là nội dung trình bày Vai trò của báo chí trong phòng chống tham nhũng. Công ty Luật LVN Group tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, thủ tục giấy tờ cho khách hàng là cá nhân và doanh nghiệp trên Toàn quốc với hệ thống văn phòng tại các thành phố lớn và đội ngũ cộng tác viên trên tất cả các tỉnh thành: Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương, TP. Cần Thơ, TP. Đà Nẵng và Đồng Nai… Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.