Luật công đoàn 2012 còn hiệu lực không? [Cập nhật 2023]

Với sự cập nhật, đổi mới liên tục của pháp luật nói chung và Luật Công đoàn nói riêng để phù hợp với các vấn đề phát sinh trong xã hội. Đồng thời hiện nay cũng có nhiều khách hàng đang tìm kiếm thông tin liên quan đến hiệu lực của Luật công đoàn. Để đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu và câu hỏi của khách hàng, LVN Group xin chia sẻ nội dung trình bày liệu Luật công đoàn 2012 còn hiệu lực không? [Cập nhật 2023], mời quý khách hàng cân nhắc.

1. Sự cần thiết để ban hành Luật Công đoàn 2012

Luật công đoàn năm 2012 cần thiết được ban hành bởi những lý do sau:

Một là, xuất phát từ yêu cầu khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật công đoàn năm 1990

Qua 20 năm thực hiện, Luật công đoàn năm 1990 đã tạo hành lang pháp lý vô cùng cần thiết cho Công đoàn Việt Nam thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo luật định, đóng góp cần thiết vào sự phát triển kinh tế, ổn định chính trị đất nước, phát huy vai trò, tác dụng và ảnh hưởng lớn trong đời sống chính trị xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật công đoàn năm 1990 do được ban hành vào giai đoạn đầu của thời kỳ chuyển đổi sang thể chế kinh tế thị trường nên hiện nay một số điểm không còn phù hợp, đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đặt ra, thể hiện trên bốn vấn đề lớn:

– Đối tượng, phạm vi điều chỉnh còn hẹp so với tình hình phát triển nhanh của các loại hình doanh nghiệp, sự đa dạng của quan hệ lao động và yêu cầu thực thi hiệu quả quyền công đoàn;

– Chức năng, nhiệm vụ công đoàn còn rộng, dàn trải, thiếu tập trung đã làm ảnh hưởng nhất định đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của Công đoàn trong lĩnh vực uỷ quyền, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động;

– Thiếu cơ chế bảo đảm thi hành quyền công đoàn trong các lĩnh vực: thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; cơ chế bảo vệ cán bộ công đoàn, giải quyết tranh chấp về quyền công đoàn. Tính hiệu lực, thống nhất và sự ổn định, vững chắc của kinh phí hoạt động công đoàn không cao.

– Kỹ thuật lập pháp liên quan đến phương pháp tiếp cận, xây dựng và thể hiện các quyền, nghĩa vụ, chức năng, nhiệm vụ của Công đoàn chưa theo một tiêu chí rõ ràng, thống nhất. Trong đó, có những vấn đề tiếp cận theo chức năng của công đoàn, có vấn đề lại tiếp cận theo lĩnh vực hoạt động của công đoàn và nội dung một số điều luật thiếu thống nhất, trùng lặp.

Những tồn tại, hạn chế trên đây đang là một trong những nguyên nhân làm giảm tính khả thi của Luật và hiệu quả hoạt động của công đoàn, đòi hỏi phải được sửa đổi một cách toàn diện để đáp ứng quá trình phát triển của đất nước thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá – hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế; đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển mạnh mẽ về tổ chức và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của công đoàn trong tình hình mới. Trong đó, cần thiết phải xác định và quy định rõ chức năng, quyền và trách nhiệm của công đoàn, tạo cơ sở pháp lý thuận lợi nhất cho việc thực hiện chức năng uỷ quyền, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên công đoàn, người lao động. Đồng thời nâng cao trách nhiệm của Nhà nước, đơn vị nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp đối với tổ chức và hoạt động của Công đoàn; bảo đảm ổn định, vững chắc các điều kiện thiết yếu liên quan đến tổ chức cán bộ, bảo vệ cán bộ công đoàn và tài chính cho hoạt động công đoàn và tạo một cơ chế giải quyết tranh chấp, xử lý vi phạm pháp luật công đoàn.

Hai là, nhằm kịp thời thể chế hoá các quan điểm, đường lối của Đảng về hoàn thiện, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 28/1/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá X) về: “Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”.

Theo đó, phải “Sớm sửa đổi, bổ sung Luật công đoàn để phù hợp, tương thích với các quy định của Hiến pháp, Bộ luật lao động, Luật doanh nghiệp và các văn bản pháp luật có liên quan; xác định rõ vị trí, chức năng, quyền và cơ chế đảm bảo để công đoàn thực hiện tốt chức năng trong thời kỳ mới.”; phát huy vai trò đặc biệt cần thiết của Công đoàn trong việc góp phần giữ vững ổn định chính trị xã hội của đất nước.

Ba là, bảo đảm tính đồng bộ của pháp luật về công nhân, lao động và công đoàn.

Luật công đoàn năm 1990 được ban hành trước Bộ luật lao động (được ban hành năm 1994, sửa đổi, bổ sung các năm 2002, 2006, 2007) là văn bản pháp luật đặc biệt cần thiết đối với hoạt động công đoàn trong lĩnh vực quan hệ lao động. Trong đó quy định các quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động, vai trò của công đoàn trong quan hệ lao động và trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm, phối hợp hoạt động đối với công đoàn. Vì vậy các quyền cơ bản của công đoàn trên thực tiễn đã được quy định ở hai Luật (Luật công đoàn năm 1990 và Bộ luật lao động năm 1994) nhưng lại quy định và ban hành vào hai thời gian cách xa nhau, một mặt tạo nên tình trạng thiếu tập trung thống nhất chung về đối tượng, phạm vi điều chỉnh trong Luật công đoàn, mặt khác thiếu đồng bộ với sự thay đổi về khuôn khổ pháp lý lao động liên quan đến hoạt động công đoàn đã được hoàn thiện trong những năm vừa qua.

luật công đoàn 2012 còn hiệu lực không

2. Luật công đoàn 2012 còn hiệu lực không?

Luật Công đoàn số 12/2012/QH13 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 20/6/2012 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2013. Luật này thay thế Luật Công đoàn năm 1990 và đến nay vẫn còn hiệu lực.

3. Điểm mới của Luật Công đoàn 2012

Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tạo điều kiện cho người lao động thành lập, gia nhập và hoạt động Công đoàn; thừa nhận và tạo điều kiện để Công đoàn cơ sở thực hiện quyền, trách nhiệm theo hướng dẫn của pháp luật.
Đây là một trong những trách nhiệm của đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp đối với Công đoàn.

Đồng thời, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp có trách nhiệm bố trí nơi công tác và tạo điều kiện về phương tiện công tác cần thiết cho Công đoàn cùng cấp hoạt động. Cán bộ Công đoàn chuyên trách do Công đoàn trả lương, được đơn vị sử dụng lao động bảo đảm quyền lợi và phúc lợi tập thể như người lao động đang công tác.

Mặt khác, để bảo đảm cho cán bộ Công đoàn, trong trường hợp hợp đồng lao động, hợp đồng công tác hết hạn mà người lao động là cán bộ Công đoàn không chuyên trách đang trong nhiệm kỳ thì được gia hạn hợp đồng lao động, hợp đồng công tác đến hết nhiệm kỳ. Trường hợp người lao động là cán bộ Công đoàn không chuyên trách bị đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng công tác, buộc thôi việc hoặc sa thải trái pháp luật thì Công đoàn có trách nhiệm yêu cầu đơn vị nhà nước có thẩm quyền can thiệp.

4. Giải đáp có liên quan