Phân tích những đặc điểm của hành vi tham nhũng

Việc cập nhật các thông tin, nội dung trong các vấn đề liên quan đến tham nhung là điều cần thiết, đã và đang được đông đảo quý bạn đọc quan tâm. Bởi lẽ, tham nhũng đe dọa sự ổn định chính trị, tham nhũng và những tác động của nó được ví như dịch bệnh nguy hiểm có thể phá vỡ bất kỳ thể chế chính trị nào và hành vi này đáng bị xã hội tẩy chay, lên án. Tại Việt Nam hành vi tham nhung được quy định thành một đạo luật riêng, đó là Luật Phòng, chống tham nhũng. Bài viết dưới đây sẽ phân tích những đặc điểm của hành vi tham nhũng.

1. Tham nhũng là gì?

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 quy định: Tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi.

Trong đó, theo khoản 2 Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 quy định:

Người có chức vụ, quyền hạn là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do tuyển dụng, do hợp đồng hoặc do một cách thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó, bao gồm:

• Cán bộ, công chức, viên chức;
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng trong đơn vị, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, công nhân công an trong đơn vị, đơn vị thuộc Công an nhân dân;
• Người uỷ quyền phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp;
• Người giữ chức danh, chức vụ quản lý trong doanh nghiệp, tổ chức;
• Những người khác được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ và có quyền hạn trong khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó.

Vụ lợi là việc người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn nhằm đạt được lợi ích vật chất hoặc lợi ích phi vật chất không chính đáng (căn cứ tại khoản 7 Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng 2018).

Vì vậy, có thể khẳng định rằng một hành vi được coi là tham nhũng khi thỏa mãn hai điều kiện, điều kiện cần đó là người thực hiện hành vi phải là người có chức vụ, quyền hạn và điều kiện đủ đó là người có chức vụ, quyền hạn phải lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình và động cơ của hành vi đó là vì vụ lợi.

2. Các hành vi tham nhũng

Các hành vi tham nhũng trong khu vực nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong đơn vị, tổ chức, đơn vị khu vực nhà nước thực hiện bao gồm:

• Tham ô tài sản;
• Nhận hối lộ;
• Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;
• Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi;
• Giả mạo trong công tác vì vụ lợi;
• Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của đơn vị, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì vụ lợi;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản công vì vụ lợi;
• Nhũng nhiễu vì vụ lợi;
• Không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc không trọn vẹn nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật vì vụ lợi; cản trở, can thiệp trái pháp luật vào việc giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án vì vụ lợi.

Các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực hiện bao gồm:

• Tham ô tài sản;
• Nhận hối lộ;
• Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của doanh nghiệp, tổ chức mình vì vụ lợi.

3. Đặc điểm của hành vi tham nhũng

Thứ nhất: Tham nhũng phải là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn.

Bởi vì chỉ khi “có chức vụ, quyền hạn” họ mới dễ lợi dụng chức vụ quyền hạn để nhu cầu lợi ích riêng. Chức vụ, quyền hạn phải gắn với quyền lực nhà nước trong các lĩnh vực và các đơn vị khác nhau: đơn vị lập pháp, đơn vị hành pháp, đơn vị tư pháp, trong các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, các tổ chức kinh tế Nhà nước hoặc lực lượng vũ trang từ Trung ương đến địa phương.

Thứ hai: Khi thực hiện hành vi tham nhũng, người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình làm trái pháp luật để mưu lợi cá nhân. “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn” để vụ lợi là đặc trưng thứ hai của tham nhũng. Khi thực hiện hành vi tham nhũng phải sử dụng “chức vụ, quyền hạn của mình” như một phương tiện để mang lại lợi ích cho mình, cho gia đình mình hoặc cho người khác. Nếu không có chức vụ, quyền hạn đó họ sẽ không thể thực hiện được hoặc khó có thể thực hiện hành vi vi phạm pháp luật để đáp ứng nhu cầu hưởng lợi (trái pháp luật) của bản thân.

Thứ ba: Động cơ của người có hành vi tham nhũng là vì vụ lợi.

Người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để mưu cầu lợi ích riêng, hành vi của họ không phải là vì nhu cầu công việc hoặc trách nhiệm của cán bộ, công chức mà hoàn toàn vì lợi ích riêng và của đơn vị để nhằm chiếm đoạn tiền, tài sản, lợi ích vật chất hoặc lợi ích phi vật chất của nhà nước, xã hội và nhân dân như vậy thiếu yếu tố vụ lợi thì hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức không bị coi là tham nhũng.

Trên đây là nội dung về Phân tích những đặc điểm của hành vi tham nhũng. Mong rằng nội dung trình bày này sẽ gửi tới cho quý bạn đọc những thông tin bổ ích. Nếu có câu hỏi hay cần tư vấn, vui lòng liên hệ với công ty luật LVN Group để chúng tôi có thể trả lời cho quý bạn đọc một cách nhanh chóng nhất.